Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre, devletimizin başkenti Ankara'dır. Anayasamızın 3. maddesi açıkça Ankara'nın başkent olduğunu belirtmektedir. 4. madde ise, ilk üç maddenin değiştirilemeyeceğini ve değiştirilmesinin teklif bile edilemeyeceğini açıkça ortaya koymaktadır. Bu çerçevede, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin bütün birimlerinin, resmi dairelerin ve kamu kurumlarının bağlı bulundukları bakanlıklarla beraber, ülkemizin başkenti olan Ankara'da yer alması, anayasa hukukumuzun gereği. Bu değiştirmek, gene anayasamıza göre mümkün değildir ve böyle öneri teklif bile edilemez ve Meclis gündemine getirilemez.
Yirminci yüzyılın başlarına kadar bu bölgedeki devletlerin merkezi İstanbul idi. Bizans İmparatorluğu döneminden başlayarak ve Osmanlı İmparatorluğu döneminde de devam ederek, İstanbul bir bölgesel başkent olarak, yirminci yüzyıla kadar merkez konumunu korumuştur. Birinci Dünya Savaşı sonucunda, İstanbul’daki devlet yıkılınca, devletin sağlam unsurları bu kenti terk ederek Anadolu'ya geçmişler ve üç yılı aşkın bir süre ulusal kurtuluş savaşı vererek, yeni devleti Ankara'da kurmuşlardır. Çöken bir imparatorluğun sahipsiz kalan merkez topraklarında yaşayan insanlar bir ulusu kurtuluş savaşı ille tarih sahnesine ulus olarak yeniden çıkarmışlar ve Kuvayı Milliye'nin başkenti Ankara'da yepyeni bir ulus devlet kurmuşlardır.
İstanbul, Bizans döneminden bu yana barındırdığı gayrimüslim unsurlar ve alt kimlikli yabancı nüfus nedeniyle hiçbir zaman bir Türk kenti gibi davranmamıştır. Bizans ve Osmanlı imparatorluklarının kozmopolit nüfus yapısına uygun birçok kültürlü yapı içindeki İstanbul, her zaman eski Konstantinopolis gibi bir kozmopolitizmin arayışı içinde olmuştur. Bu yüzden Anadolu ihtilaline yabancı kalmış ve ulusal kurtuluş savaşı sırasında emperyalist Hıristiyan batılı ülkelerin işbirlikçisi gibi hareket etmiştir. Bölge ekonomisinin giderek merkezi haline gelen İstanbul, sahip olduğu Hıristiyan ve Yahudi azınlıklar aracılığı ile her zaman batılı güçlerin bölgedeki karakolu gibi davranmıştır.
Ulusal kurtuluş savaşı sırasında mütareke İstanbul’u, tam bir teslimiyetçi ve işbirlikçi gibi davranmış, Anadolu'daki ulusal kurtuluş hareketini küçümsemiş ve çapulculuk ile suçlamıştır. Atatürk'ü bile çapulcu ile bir eden Mütareke İstanbul’u, bir türlü Ankara'nın başkent olmasını içine sindirememiştir. Atatürk bu yüzden yıllarca İstanbul’a gitmemiş ve Yalova'yı kendisine mekan olarak seçmiştir. Atatürk'ü bile küstürecek derecede Türkiye'deki ulusal yapılanmaya karşı çıkan İstanbul, batı desteği ile yeniden başkent olabilmenin yollarını aramıştır. Sovyetler Birliği'nin çöküşü üzerine başlayan yeni dönemde, İstanbul küreselleşme rüzgarlarının desteği ile yeniden yakın doğu bölgesinin başkentliğine soyunmuştur. Parasal güç desteği ve medyanın denetim altına alınması ile Ankara devre dışı bırakılmış ve sürekli olarak İstanbul yeni başkent olarak lanse edilmeye başlanmıştır. ABD'nin Avrasya stratejisi ve Büyük Orta Doğu Projesi çerçevesinde yeni bir yer arayan İstanbul, yeniden başkent olabilmenin çabası içine girmiştir.
Önce özel bankaların genel müdürlükleri İstanbul’a taşınmıştır. Atatürk'ün ulusal sermaye ve sanayi yaratmak için kurduğu İş Bankası, bu kuruluş gerekçesine aykırı olarak İstanbul’a götürülmüştür. Daha sonra kamu bankaları özelleştirilerek, İstanbul’a taşınmak istenmiş ama uygulama bir çok sorun çıkınca, bu adım atılamamıştır. Şimdi bu süreci tamamlamak istemektedirler. Üçüncü aşama olarak, devletin elinden kopartılarak bağımsız üst kurullara bırakılan kamusal alanların yönetimi üst kurulla beraber İstanbul’a taşınmak istenmektedir. Başta Telekomünikasyon Üst Kurulu olmak üzere bütün üst kurullarda İstanbul’a taşınma hazırlıkları başlamıştır. Bu yıl içinde Ankara'dan İstanbul’a taşınma işlerinin tamamlanacağı söylenmektedir.
Kamu Yönetimi Reformu adı altında Ankara'daki devleti yarı yarıya ortadan kaldıran bir adımı gerçekleştiremeyenler, Yerel Yönetim Reformu adı altında Ankara'nın yetkilerini, mahalli idarelere devrederek kent merkezli yeni eyaletler yaratabilmenin çabasına girişmişlerdir. Onbeş bakanlığın kapatılarak, yetkilerinin kent belediyelerine devredilmek istenmesi, ulusal ve üniter devletin tasfiye planının uygulamaya aktarılmak istenmesidir. Şimdi de bakanlık sayısını azaltma numarası ile Ankara'daki kamu yönetimi küçültülmek istenmektedir. Bütün bu girişimler, ABD'nin Büyük Orta Doğu ve İsrail’in Büyük Filistin projelerinin gerçekleştirilebilmesi için Türkiye Cumhuriyeti'nin tasfiyesi planlarının uzantılarıdır.
Misakı Milli sınırları içinde bir ulusal ve üniter devlet olarak ortaya çıkmış olan Türkiye Cumhuriyeti, kendi anayasasındaki yapısını dış mihrakların emperyalist planlarına karşı korumak zorundadır. Aksi takdirde, Kuvayı Milliye mücadelesi ile elde edilmiş olan bütün kazanılmış hakların kaybı söz konusudur. Türk Ulusu'na sormadan, ulusal bir referandum kararı alınmadan ne anayasamız değişebilir, ne de başkentimiz Ankara'dan İstanbul’a taşınabilir. Ankara'daki milli devlet, İstanbul’daki kozmopolit burjuvazinin emperyal destekli saldırısı karşısında kendisini korumak ve direnmek zorundadır. Ankara, Misakı Milli sınırları içerisinde kendisine inanan bütün Türk Ulusu'nu temsilcisi olduğunu bilerek hareket ederse, sorun çözülür, dış destekli İstanbul yapılanmasına karşı Kuvayı Milliye'nin başkenti, yirmibirinci yüzyılda da ülkemizin merkezi olarak varlığını koruyabilir.
(Yankı Dergisi, Sayı:1034, Temmuz 2005)
