2 Mart 1919’da, Avrupa’nın, Amerika’nın ve Asya’nın 22 ülkesinden 35 komünist ve sol partiyi temsil eden 51 delege, Kremlin’de küçük bir salonda toplandı. Kongrenin amacı, “Her bir ülkedeki hareketin çıkarlarını devrimin uluslararası ölçekteki ortak çıkarlarına tabi kılacak bir ortak mücadele organı, bir Komünist Enternasyonal merkezi oluşturmak” olarak açıklandı. Altı gün sonra Komünist (Üçüncü) Enternasyonal’in kurulduğu tüm dünyaya ilan edilecekti.
Delegeler, Alman işçi sınıfının katledilen önderleri Karl Liebknecht ile Rosa Luxemberg için saygı duruşunda bulundular. Kongre, Bolşevik Parti Merkez Komitesi adına, Lenin tarafından açıldı.
BÜYÜYEN DEVRİMCİ İŞÇİ HAREKETİ
Lenin, Kongre’ye şunları söyledi: “Burjuvazi, büyüyen devrimci işçi hareketinden dehşete kapılmış durumda. Bu, emperyalist savaştan bu yana olayların gelişiminin işçilerin devrimci hareketinin lehine olduğunu; dünya devriminin başladığını ve her yerde yoğunluğunun arttığını dikkate aldığımızda, anlaşılırdır.”
Aslında kongrenin siyasi hazırlığı, 1914’te, I. Dünya Savaşı’nın başlangıcında İkinci Enternasyonal partilerinin milliyetçi ihanetinin ardından başlamıştı. Avrupa’nın resmi sosyalist partileri kendi ülkelerinin burjuvazilerinin savaş hedeflerini desteklemişlerdi.
Lenin, ünlü Nisan Tezleri’nde, yeni bir enternasyonalin kurulmasına bir zorunluluk gözüyle bakıyor ve şunu ifade ediyordu: “Devrimci bir Enternasyonal’i, sosyal şovenistlere ve ‘Merkez’e karşı bir Enternasyonal’i oluşturmakta ilk adımı atmalıyız.”
Komintern 1919 ve 1935 yılları arasında sekiz dünya kongresi yaptı, 1943 yılında ise dağıldı.
KAYNAK YAYINLARI’NIN 100. YIL MÜJDESİ
“Komintern Belgelerinde Türkiye” dizisini Aydınlık Yayınları altı kitap olarak tasarlamış fakat tamamlayamamıştı. Diziyi, Kaynak Yayınları beş kitap halinde yayınladı: 1.Kurtuluş Savaşı ve Lozan, 2.Kemalist Cumhuriyet, 3.Kürt Sorunu, 4.Komünist ve İşçi Hareketi ve 5.
Şefik Hüsnü, Komintern Yazı ve Konuşmaları.
Dizinin ilk kitabı olan “Kurtuluş Savaşı ve Lozan”, 1920'den Cumhuriyet'in ilanına kadar olan dönemin yazılarını içeriyor. Komintern, Türkiye'nin Kurtuluş Savaşı'nı ve Mustafa Kemal'i nasıl değerlendirdi? Kurtuluş Savaşı'nın karakteri, sınıfsal önderliği. Dayandığı ve hedef aldığı toplumsal güçler, uluslararası dengeler üzerindeki etkisi. Lozan Konferansı'ndaki uluslararası sınıf mücadelesi, Dünya devletlerinin tavırları ve amaçları. Dizinin ilk kitabı Doğu Perinçek'in, Komünist Enternasyonal, Enternasyonalizm ve Dünya Devrimi konusunda açıklayıcı önsözüyle çıkmıştı.
Dizinin 5. Kitabı olan “Şefik Hüsnü, Komintern Yazı ve Konuşmalar”da ise Perinçek,Türkiye Komünist Partisi’nin 40 yıllık önderi Şefik Hüsnü’nün çeşitli takma adlarla yazdığı yazılarını ve konuşmalarını saptamıştı. Ülkemizin sınıfsal yapısı, emperyalizm ile ilişkiler, Kemalist Devrim’in değerlendirilmesi konularında Cumhuriyet tarihine, işçi hareketinin ve sol akımın gelişimine ışık tutan yazılar. “Komintern Belgelerinde Türkiye” dizisi bu kitapla tamamlanmıştı.
Kuşkusuz “Komintern Belgelerinde Türkiye” kitap dizisinde Doğu Perinçek’in emeği büyüktür.
Perinçek, Komünist Enternasyonal'in 1919 yılından 1943'e kadar çıkardığı bütün Almanca yayınları, teorik organları, haber dergilerini, kongre tutanaklarını, kararlarını, raporları ve diğer belgeleri sayfa sayfa tarayarak Türkiye üzerine yazılmış yazı ve bölümleri saptadı. “Komintern Belgelerinde Türkiye” dizisi. bu titiz çalışmanın ürünü olarak çıktı.
Şimdi müjdemizi verebiliriz. Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek “Komintern Belgelerinde Türkiye”yi yeniden gözden geçirdi ve tek bir kitapta topladı. Kitap, Kaynak Yayınları’ndan yakında çıkacak.
Aydınlık