Bizimkiler'in, Kapıcılar Kralı'nın, Çöpçüler Kral'ının, Düttürü Dünya'nın, Yaksul'un ve nice unutulmaz filmin yaratıcısı, Hababam Sınıf'ının ilk senaryasonu yazan Umur Bugay, önceki gün 78 yaşında bedenen aramızdan ayrıldı. Bugay, ancak bedenen ayrılabilir, çünkü arkasında bıraktığı eserler Türk toplumunun hafızısına işlemiştir. Bugay, komşumuzun bize bakan gözüdür, Bizimkiler'dendir. Bir apartman dairesinden Türkiye fotoğrafı çekmiştir. O emeğiyle geçinen miyonların hikayecisidir. Onun eserlerinde krallar, şatolarda, saraylarda yaşamaz, en alt kattadır kapıcı dairesinde. Bugay'ın kralları zevke, şatafata, lükse sahip değildir, ellerinde süpürgeleriyle sokaklardadırlar. Bugay, bir anlamda put yıkıcıdır. Yeşilçam'ı köşklerden, yalılardan çıkarıp, kapıcı dairesine, sokağa, apartmana sokmuştur. Kahramanlarını yakışıklılık, güzellik yada güçle de öne çıkarmadı. O sert bakışların yerine samimi bir gülüşü, paranın vesilahın yerine süpürgeyi ve sepeti koydu. Hepimizin yaşadığı zorlukları ve çelişkileri güldürerek anlattı. Bizimkiler'de yarattığı 'Katil'i bile halkçıydı, ağzından vatandaş sözcüğünü düşürmedi. Bugay'la bugün ikindi namazının ardından Şakirin Camisi'nde helalleşeceğiz ve ardından Karacaahmet Mezarlığı'nda bedenini toprağa emanet edeceğiz. Ama biliyoruz birini çok sevip, ne zaman bir tebesümle Apti Şakrak'tan öğrendiğimiz 'İki gözümün çiçeği' lafını söylesek, Bugay o tebessümde daima yaşayacak. Ya da ne zaman hayatımızda birşeyler yolunda gitmediğinde, Düttüt Mehmet'ten duyduğumuz 'Yaşıyorum ulan ben. Bundan daha güzel şey mi var' desek, o iyimserlikte Bugay'ı yaşatacağız.
Bugay'ı sonsuzluğa uğurlarken, birçok filmde birlikte çalıştığı arkadaşları onu Aydınlık'a anlattı.
'ÖLÜMSÜZ OLANLARDANDIR'
Bugay'ın yıllarca birçok filmde birlikte çalıştığı usta sanatçı Cihat Tamer, onun ardından şunları söyledi: 5055 senelik arkadaşım, o da oyuncuydu ama senaristliği çok daha önemlidir. İnsan doğar, yaşar ve ölür. Ama bazı insanlar ölümsüzdür. İşte Umur'da ölümsüz olanlardandır. O unutulmayanlar listesine adını yazdırdı. Neden derseniz, ülkesine katkılarıyla, ilkeli duruşuyla, yardımseverliğiyle, dostluğuyla yazdırdı. Umur'u hiçbir zaman unutmayacağız. Yarın Karacahmet'ten, Şakirin'den onu uğurlayacağız. Umur, toplumcuydu. O, Yeşilçam'ın zengin kız fakir oğlan sıralamasını değiştiren bir insandı. Bizimkiler, Kapıcılar Kralı, Çöpçüler Kralı, Düttürü Dünya bunlar topluma birşeyler anlatan işlerdi. Cumhuriyet'in çocuklarıyız biz, toplumumuza karşı sorumluyuz. Umur bunun bilinciydeydi.
'YERİ DOLMAYACAK BİR KAYIP'
Bizimkiler'in İbrikçi Sıtkı'sı, Burgay'la uzun yıllar yanyana çalışan usta sanatçı Cezmi Baskın şöyle konuştu: Acımız çok büyük. Hem tiyatro, hem sinemamıza çok önemli katkılarda bulunmuş, güzel eserler vermiş Umur ağabeyimizi kaybettik. Bizi çok derinden etkiledi. Yeri dolmayacak bir kayıp Umur Ağabey. Zamanının en iyi hiciv yazarı, en iyi eleştirel oyunlarını yazan bir isimdi. Hepimizin çok iyi dostuydu. Eserlerinde toplumcu yönü vardı. Bütün sevenlerine, ailesine ve sanat camiamıza baş sağlığı diliyorum.
'TÜRKİYE APARTMANI'
Eleştirmen yazar Tunca Arslan, Bugay'ın Türk sinemasındaki yerine ilişkin şöyle konuştu: 1975’teki ilk “Hababam Sınıfı” filminden başlayarak, toplumun nabzını tutan ve derin bir sosyal gözlem gücüne dayanan güldürü ağırlıklı senaryoların yaratıcısıydı Umur Bugay. “Kapıcılar Kralı”ndan “Çöpçüler Kralı”na “Yoksul”dan “Düttürü Dünya”ya açılan yelpazede en kaliteli Kemal Sunal filmlerinin ardındaki senaryolarda da onun imzası vardı. Sosyoloji öğrenimi görmüş olmasının da etkisiyle toplumsal çelişkilerimizi, insan malzememizi çok iyi tanıyordu ve bir apartmanın ya da mahallenin sakinlerinden hareketle Türkiye panoramasına varabiliyordu. Televizyon tarihimizin unutulmaz dizilerinden “Bizimkiler”in başarısı da bundan kaynaklanmıştı ve Umur Bugay, Türkiye’yi, insanımızı genel özellikleriyle de en göze çarpmamış davranışlarıyla da en iyi tanıyan senaristlerimizden biri olarak sinema tarihimizde derin bir iz bıraktı.
