Fox Tv’de pazar günleri yayınlanan ‘Savaşçı’ dizisinin 60. bölümünün fragmanında yer alan bir bölüm, tartışmalara neden oldu. Fragmanda Türk askerini temsil eden bir karakterin “Yaşasın Doğu Türkistan” sözleriyle ayrılıkçı Uygur iddialarını toplum nezdinde meşrulaştırma çabası, tepki çekti. Sinema Eleştirmeni Tunca Arslan “Bu desteğin, aklı evvel bir senaristin işi değil, çok daha büyük çaplı bir operasyonun parçası olduğunu düşünüyorum” derken, dizinin senaristi Süleyman Çobanoğlu, “Bu konuda politik olarak pek bilgili bir insan değilim. Ama kültürel olarak Doğu Türkistan Türkiye’ye çok yakındır. Bizimki politik bir tutum değil, kültürel bir tutumdur” dedi.
Türkiye ile Çin’in arasını bozmak amacıyla CIA tarafından kışkırtılan ayrılıkçı Uygur eylemleri devam ederken, şimdi de dizilerde provokatif sahneler yer almaya başladı. TRT 1’de yayınlanan Payitaht Abdülhamid’in 18 Ocak’ta yayınlanan 70. bölümünde Doğu Türkistan’a özgürlük istendi. Abdülhamid’i canlandıran karakter dizide “Doğu Türkistan’da Türk var, bayrakları hür dalgalanmıyorsa bizim suçumuz! Biz gideceğiz, devlet olarak gideceğiz, millet olarak gideceğiz, o ezanı orada okuyacağız” sözleriyle Çin’e karşı düşmanlığı körükledi.
Payitaht Abdülhamid’den sonra şimdi de Amerikan kanalı Fox Tv’de yayınlanan, senaryosunu Süleyman Çobanoğlu’nun yazdığı Savaşçı dizisinin 27 Ocak’ta gösterilecek 60. bölüm fragmanında ‘Doğu Türkistan’ vurgusu yapıldı. Uygur kökenli bir Türk askerinin şehadetinin ardından onunla ilişkisi bulunan bir kadın askere sık sık söyletilen “Yaşasın Doğu Türkistan” sözleri, Sinciang Özerk Bölgesi’ndeki ayrılıkçı hareketleri toplumun gözünde meşrulaştırma girişimi olarak değerlendirildi.
‘OPERASYONUN PARÇASI’
Vatansever temalarıyla ön plana çıkan dizinin içine ayrılıkçı mesajlar koyulmasını Aydınlık’a değerlendiren Sinema Eleştirmeni Tunca Arslan, “Bu tür girişimlerin çok sıkı denetlenmesi ve önlenmesi gerekli. Bu, ‘sansür’ tartışmalarının ötesinde bir konu ve yasal olarak yaptırımları mevcut” dedi. Uygur ayrılıkçılığının diziler üzerinden meşru gösterilmesini de değerlendiren, bunların Türkiye ile Çin’in dostluğunu bozmayı amaçlayan bir operasyon olduğunu söyleyen, Arslan, şöyle devam etti:
“Çin’in SinciangUygur Özerk Bölgesi’ne ‘Doğu Türkistan’ demek ile Türkiye’nin bir bölümüne ‘Kürdistan’ demek arasında hiçbir fark yok. Kendilerine ‘Doğu Türkistan İslami Hareketi’ adını veren CIA güdümündeki ayrılıkçılar, Türkiye tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor. Recep Tayyip Erdoğan da 2015’teki Çin’i ziyaretinde Xi Jinping’le görüşmesinde bunu teyit etmişti. Bugün herhangi bir dizide ‘Yaşasın Doğu Türkistan’ demek, bu teröristlere destek vermek anlamına gelmektedir. Bu desteğin, aklı evvel bir senaristin işi değil, çok daha büyük çaplı ve TürkiyeÇin dostluğunu bozmayı amaçlayan bir operasyonun parçası olduğunu düşünüyorum.”
‘CEHALET İHANETE DÖNÜŞÜR’
Fragmana bir tepki de Vatan Partisi’nden geldi. Ayrılıkçı eylemlerin arkasındaki CIA bağlantılarına dikkat çeken Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Oktay Yıldırım, şunları söyledi: “Fırat Kalkanı Harekâtı’nda öldürülen IŞİD’li terörist sayısı 2 binin üzerindedir. Bu harekât sırasında sözde Doğu Türkistan İslamî Hareketi mensubu teröristler de Mehmetçiğe karşı savaştı. IŞİD terör örgütü içinde o sırada Doğu Türkistan İslamî Hareketi mensubu 1015 bin terörist vardı. Ellerinde Mehmetçiğin kanı vardır. PKK da, Fırat Kalkanı Harekâtı sırasında IŞİD’e ve Doğu Türkistan İslamî Hareketi’ne destek oldu.
Şimdi görüyoruz ki Savaşçı dizisinde bir kadın asker, Türk üniforması altında Amerikan propagandası yapıyor. Bir noktaya kadar bu senaryoları yazanların cehaleti anlaşılabilir, ancak bir noktadan sonra ihanete dönüşür ve izahı olmaz.”
‘Politik değil kültürel tutum’
Tartışmaların odağındaki ‘Savaşçı’ dizisinin senaristi Süleyman Çobanoğlu, Aydınlık’ın sorularını yanıtladı. Çobanoğlu, dizide politik bir tutum sergilemediklerini, kültürel bir tutum aldıklarını söyledi. Dizideki Kılıç Timi’nde tek kadın subay olan Çiğdem Teğmen’in, Doğu Türkistan göçmeni nişanlısı, şehit düşen Kürşat Teğmen’in anısına sahip çıkmak için Doğu Türkistan’ı andığını belirten Çobanoğlu, şöyle devam etti:
“Bizim tutumumuz politik değil, o bizim işimiz de değil. Doppalar, giysileri, adetleri, at sevgisi vs. biz bunları işledik. Bir aşk hikayesi içerisinde bir vurguydu bu. Aynı şekilde şehit olan Turan Astsubay vardı. O da Bulgaristan’daki Belene Kampı’ndan geçmiş Batı Trakya Türkü’ydü. Kerküklü karakterleri de sıkça görüyoruz. Azerbaycanlı Bahtiyar Yüzbaşı mesela. Bunları böyle okumak lazım. Ben o tartışmaların dışındayım.”
‘BU KONUDA PEK BİLGİLİ DEĞİLİM’
‘Dizi, Uygur tartışmalarında tavır mı alıyor’ iddialarını sorduğumuz Çobanoğlu, “Bizde politik tutum yok. Bunu kimse iddia edemez. O çok art niyetli bir yorum olur” yanıtını verdi. Dizide Kerkük ve Azerbaycan vurgusunun Doğu Türkistan vurgusunun en az 10 katı olduğunu söyleyen Çobanoğlu, “Bu konuda politik olarak pek bilgili bir insan değilim. Ama kültürel olarak Doğu Türkistan Türkiye’ye çok yakındır. Ali Şir Nevai’yi dünyaya mal etmiş bir kültürden bahsediyorum. Bence bir kültürel birlik, dil birliği, Mustafa Kemal Atatürk’ün de büyük düşüydü. Kültürel tarafı benim için çok daha önemli. Diziler bazı şeylerin mesajı gibi algılanıyor. Bu son derece yanlış. Kültür ürünlerine bu tür haddi aşan anlamlar yüklememek lazım. Bizimki politik bir tutum değil kültürel bir tutumdur.”
Aydınlık