Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, TUSAŞ tarafından üretilen milli jet eğitim ve hafif taarruz uçağı HÜRJET'in çok yakında ilk uçuşunu yapacağını kaydetti. İlk etapta 40 uçak üretmeyi planladıklarını söyleyen Demir, nihai aşamada yüzde 90 yerlilik hedefine ulaşacaklarını, HÜRJET'i pek çok ülkeye ihraç etmeyi hedeflediklerini anlattı. 

Prof. Dr. İsmail Demir, NTV yayınında Özden Erkuş'un sorularına cevap verirken şunları söyledi:

TUSAŞ'ta 45 tane proje şu anda aynı anda yürüyor. Bunlardan biri de hafif jet eğitim ve taarruz uçağı HÜRJET. Uçuşunu inşallah yakında bekliyoruz. Pervaneli HÜRKUŞ uçağımızdan sonra jet eğitim uçağı da şart... HÜRJET, Hava Kuvvetleri'nde T38 ve F5'lerin yerini alacak. Dünyada birçok ordunun pilot eğitiminde kullanabileceği bir uçağı ortaya çıkarmış oluyoruz. Ama bu uçak sadece bir eğitim uçağı olarak kalmayacak. 

Çeşitli uygulamalar ve bazı ufak tefek değişikliklerle çok rahat bir yakın hava destek uçağı olarak da kullanılabilecek. Üzerini silahlandırabileceğiz. Eğitim uçağının bir kademe önüne geçecek ileriki safhalarda. 

Malum... Milli Muharip Uçağımız çok daha gelişmiş kabiliyetlere sahip bir uçak. HÜRJET ise sahada maliyet etkin görev yapabilecek. Çeşitli kullanım alanları ve özellikleri itibariyle de Milli Muharip Uçak başka HÜRJET başkadır. En önemlisi şu: Bizim ilk jet eğitim uçağı, ilk jet eğitim uçağı tecrübemiz HÜRJET'le oldu. 

HÜRJET hem yerlimilli hem de dünyada şu an modern jet uçaklarının kokpitindeki özelliklere sahip. Tamamen dijital kokpit ve büyük ekran göstergelerimiz var. Bugün baktığınızda bir F35'te gördüğünüz kokpitten geri kalır tarafı yok. Daha önemlisi tamamen yerli imkanlarla yaptığımız bir kokpit. 

HÜRJET NE ZAMAN UÇACAK?

HÜRJET'te gökyüzü için gün sayıyoruz. Önümüzdeki bir ay içerisinde çevredekiler birdenbire bir jet uçağı sesi duyarsa bu büyük ihtimalle HÜRJET'tir. Göklere bakıp görebilirler. Test uçuşu seremonisi ayrı bir günde yapılabilir ama arkadaşlarımız ilk uçuş için gün sayıyor. Önümüzdeki bir ayı bekleyelim. Göklerde bir jet uçağı sesi duyacağız. 

İlk olarak 40 tane üretme hedefimiz var. Sözleşme görüşmelerine başladığımız belli bir kesim var. Çok sayıda sipariş bekliyoruz. Bu uçağımız uçmaya başladıktan sonra üzerinde çok sayıda test amaçlı veri almayı sağlayan cihazlarımız var; bunlardan gelen verilerle beraber uçağımızın tasarım aşamasında planlanan performans parametlerini ne kadar gerçekleştirdiğini görmüş olacağız. 

Oradan gelecek verilerle beraber bir karar alma safhasına gideceğiz. Arzumuz mümkün olan en kısa zamanda uçağımızı envantere almak. İlk prototipte tabii bazı şeyler biraz hızlı olsun diye yerli olmayan bazı unsurlar koyduk. Ama bütün sistemlerde hedefimiz yüzde 90'a yakın oranda bir yerlilikle bu uçağımızı üretmek. 

MİLLİ MUHARİP UÇAK NE ZAMAN UÇACAK?

Milli Muharip Uçak motorunu çalıştırdı, pist başı yapabiliyor. Yerdeki koşu testleriyle birlikte veriler akmaya başlayacak, motor çalışması, çeşitli güç parametresi vs... Uçuş için tüm bu testlerin ardından gün vermeyi tercih ederiz. Başlangıçta 2026 yılı demiştik ama onu belki 2024'e çekeriz diyoruz. 'İyi sürpriz iyidir' diyoruz. 'Bizi izlemeye devam edin' diyoruz. 

Uçtuğu zaman hep beraber kutlarız ama havacılıkta, özellikle uçuş için çok sıkıştırmamak lazım. Burada hummalı bir faaliyet var. Arkadaşlarımız çalışıyorlar. Tünelin ucundaki ışığı görünce daha fazla gaza basıyorlar. Tedbirli ve emniyetle uçuş için gün sayıyoruz. Arkadaşlarımızı izlemeye devam edin, onlar size sürprizler yapacaktır. 

ANKA3 HEM GÖVDE İÇİ HEM KANAT ALTI...

ANKA3 jet motorlu bir İHA'mız. Uçan kanat formunda yapıldı; onun kendi içinde bazı avantajları var. Milli Muharip Uçak'ta edindiğimiz, görünmezlik sağlayan bazı faktörlerin de bir aşama sonra uygulanmasıyla beraber radar kesit alanı konusunda önemli avantajlar sağlayacak.

Uçuş parametreleri diğer uçaklardan biraz daha değişik. Zaten normal uçak tipinde diğer İHA'larımız var, KIZILELMA'mız var. Bu da değişik bir konsept ve model olsun. Böylece hem kendi kullanım parametlerimizi çeşitlendiriyoruz; bu da yaklaşık 1,2 ton civarında faydalı yük taşıyabilecek bir jet motorlu İHA'mız olacak. 

Mühimmatı gövde içinde taşıyabilecek ama daha çok gövde dışı; çünkü uçan kanat formasyonu buna çok müsaade etmiyor. Fakat yine gövde içi kabiliyetleri olacak.

Görünmezliğin çok gerekli olduğu zamanlarda ona göre uygulamalar yapılır çünkü sadece İHA'mızın kendisi değil, KIZILELMA'da olduğu gibi çok sayıda mühimmat entegrasyon testi yapılacak. Mümkün olduğunca çeşitli mühimmatları başarılı biçimde kullanmasını beklediğimiz için bu testler arka arkaya devam edecek. 

ANKA3 uçuşu için de gün sayıyoruz. Aylar değil haftalar diyelim. HÜRJET ve ANKA3'ün uçuşunu aynı zamanlarda görebiliriz.  

KIZILELMA'DAN FÜZE ATIŞ TESTİ Mİ? 

KIZILELMA da bizim ilk jet motorlu İHA'mız. Uçuşlarını yaptı, yapacak. Her yeni uçuşta farklı verileri arkadaşlarımız değerlendiriyor. Mühimmat entegrasyonu önemli. Malum, sürprizler iyidir. KIZILELMA da tatlı bir sürpriz yaptı. İlk uçuşunu mesela 2023 derken 2022 sonunda ilk uçuşu görebildik. Bu sürprizler güzel şeyler. 

Entegrasyonlarla birlikte çok sayıda mühimmat atabilme kabiliyeti olacak. Ama her bir mühimmatın da kendi içinde çalışılması gerekiyor. Bu bir süreç... KIZILELMA test uçuşlarını yapmaya devam edecek... Başarılı bir uçak. İnşallah harekât alanında da çeşitli mühimmatları kullanırken çok yakında görebiliriz. 

BAYRAKTAR TB3 NE ZAMAN UÇACAK?

TCG ANADOLU gemisi pistine emniyetli inişkalkışlar için bazı sistemler eklenecek. Bayraktar TB3'ün ilk uçuşu karada gerçekleşecek. Ondan sonra gemiye geçecek. TB3'ün de bu yıl içerisinde uçmasını bekliyoruz; orada da tabii sürprizlere hazır olalım.