Alman Hensoldt Radar Teknolojileri Şirketi, ilk kez 2018 yılında ortaya attıkları, F35'leri takip edebildikleri yönündeki iddiasını tekrarladı. Geliştirdikleri yeni bir radar sistemi ile beşinci nesil, yani görünürlüğü düşük savaş uçaklarını takip edebildiklerini iddia eden şirket, 160 kilometre ötedeki bir F35'in görüntüsünü elde ettiklerini kaydetti. Savunma ve havacılık alanındaki araştırmalarıyla dikkat çeken TheAviationist.com sitesi de bu iddiaya mercek tuttu.
PASİF RADAR SİSTEMLERİ
Yeni nesil bir radar teknolojisi, geleneksel radarlardan farklı olarak, üçüncü kaynaklardan gelen dalgalar üzerinden çalışıyor. Bu dalgaların ışıma verilerinin cisimler üzerinden yansımasıyla hedefler görüntülenebiliyor. Geliştirilen sisteme Bistatik Doppler Hareketi deniyor.
Sistem, vericilerden gelen sinyallerin direkt alıcıya ulaşması ile cisim üzerinden yansıyan iki farklı dalganın erişimi arasındaki zaman farkı sayesinde hedefin yerini gösteriyor.
Böylece aslında dünyada hiçbir uçak tam görünmezliğe sahip denilemez.
GERÇEKTEN GÖRÜLDÜ MÜ
Fakat Alman şirketin iddiasında şüphe uyandıran bir taraf var. F35’ler, barış zamanı, etraftaki hava trafiğini tehdit edip uçuş emniyetsizliğine neden olmamak için özel verici sistemlerle uçuyor. Bunlar, RCS enhancer ve transponderlar. Yani uçakta, aynı sivil yolcu uçaklarında olduğu gibi hava trafik kontrol merkezine F35’in irtifa, hız ve uçuş başı bilgisini ileten sistemler yer alıyor.
Flight Radar 24 benzeri bir sistemle nasıl sivil uçaklar takip ediliyorsa, F35’lerin transponder sistemlerinden yayılan bilgiler de takip edilebiliyor. Bu açıdan Alman şirketin yaklaşımı, biraz reklam da kokuyor.
Havacılık uzmanı ve TheAviationist.com sitesinin kurucusu olan David Cenciotti’ye göre, Almanya üzerinde seyreden iki F35 uçağında RCS büyütücü, radar reflektörleri ve tranponderlar bulunması nedeniyle radar kesiti alanı genişletici sistemleri açıktı. F35’ler, dost bir ülkede sivil olarak uçtukları için radarlardan gizlenmedi.
SAVAŞ KOŞULLARINDA DENENMELİ
Bu radar sisteminin testlerinin geçerli olması için başka koşullarda testler yapılmalı. Bu da uçakları düşman hava sahasında, reflektörleri ve transponderlar olmadan görüntülemesi demek.
Ayrıca düşman bir alanda pasif radarların yararlandığı çoklu radyo sinyallerine ulaşımı, elektronik bozma faaliyetleriyle engellenebilir.
SURİYE’DEKİ DURUM
İsrail, zaman zaman farklı noktalardaki hedeflere F35’leri kullanarak operasyon yapıyor. Bölgedeki Suriye ve Rus radarları da uçakları dikkatle izlemeye çalışıyor. Tabi ki bu operasyonlarda F35’lerin transponder ve RCS’leri kapalı. Dolayısıyla F35'lerin ne derece takip edilebildiğine ilişkin en sağlıklı bilgi Ruslarda bulunuyor.
UÇAĞIN GÖRÜNMEZLİĞİ
Beşinci nesil savaş uçaklarının görünmezliğini sağlayan en önemli özelikleri arasında gövde tasarımı, kullanılan özel boyalar, yapımındaki kompozit malzeme ve gövde içi mühimmat bulunuyor. Motorun soğutulması da uçağın görünürlüğünü azaltan önemli faktörlerden. Türkiye'nin Rusya'dan aldığı S400 hava savunma sistemlerinin bu uçaklara karşı ne derece etkili olabileceği henüz bilinmiyor. Fakat S400'lerin gelişmiş radarları ve dar pulseleri sayesinde pek çok tehdide karşı çok etkili olabileceği değerlendiriliyor. Seyir (Cruise) füzelerini tespit edebilmesi de bunlardan biri. Çok alçak irtifadan gelen bu füzeler, dünyada sıkça kullanılıyor. Son olarak Suudi Arabistan'ın Aramco petrol tesisleri de bu füzelerle vurulmuştu.
