Çarşamba gününe yatay bir seyirle başlayan Borsa İstanbul Ulusal 100 Endeksi, öğlen saatlerinde ani bir düşüşle çakıldı. Ani satış baskısı nedeniyle endeks, dakikalar içerisinde yüzde 2,47’lik bir kayıp yaşadı. Ancak siyasi kriz, askeri hareketlilik, darbe girişimi veya savaş hali gibi durumlarda görülebilecek satış baskısı dikkat çekti.
Büyük bir baskıya dönüştü
Ekonomik argümanlarla açıklanması mümkün olmayan bu şok düşüşün planlı bir operasyon ürünü olduğu kısa sürede anlaşıldı. Saat 12:25’te başlayan ve yaklaşık 10 dakika süren satış baskısının ardından; Borsa İstanbul, yüzde 2,47’e varan kayıplarını günün ikinci yarısında telafi etti. Öğlen saatlerindeki ani satış baskısı; diğer yatırım araçlarında gün boyunca devam etti. Triger yöntemi etkisiyle oluşan olumsuz hava, TL’de dolar ve avro baskısına dönüştü.
Yalan haberi yayanlarla bağlantıları var mı?
Çarşamba günü oluşturulmak istenen bulanık suda balık avlamak isteyen vurguncuların, Erdoğan’ın sağlığıyla ilgili asılsız haberler yayanlarla ilgisi olup olmadığı merak ediliyor. Bunun için ilgili kurumlara önemli bir görev düşüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan; günlük programının olağan akışı içerisinde kabuller yaparken, #ölmüş hashtagıyla kirli propagandanın yapıldığı saatlerde Borsa İstanbul’daki pay piyasalarında yaşanan dip dalgaya neden olan satışları yoğun olarak yapan kişi ve kurumlar kimlerdir? Özellikle 12.2512.35 saatleri arasında açığa satış yapan yabancı aracı kurum ve bankaların kim olduğu merak ediliyor.
“Çarşamba günü yapılan satışların ne kadarının açığa satış olduğu?” sorusunun cevabı da vurgunun ortaya çıkarılmasına yardımcı olacağı belirtiliyor.
Açığa satışları kim yaptı?
Uzmanlar; salı günkü seansın akşamında ve Çarşamba sabahı hangi hesaplardan açığa satış yapıldığına dikkat çekiyor.
Denetleyici kurumların bu sorularla birlikte; salı günü açılmış olan kontratların ve alınmış hisse senetlerinin ne kadarının Çarşamba günü kapandığı sorusuna da cevap araması bekleniyor.
Türkiye’ye yönelik finansal saldırıları genellikle yabancı bankaların işlemlerine aracılık eden kurumlar ve kişiler tarafından yapıldığı biliniyor. Özellikle açığa satış işlemlerinde spekülasyon alışkanlığı olan yabancıların izini sürmek gerektiği ifade ediliyor.
Bu senaryoları daha önce çok gördük
15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminden bu yana dolar kuru, faiz ve borsa üzerinden Türkiye’nin hedef alanlar, benzer bir saldırıyı Nisan 2018’de yaptı. 30 Nisan 2018 günü Borsa endeksi yaklaşık %3,55’lik bir düşüş yaşadı. O gün saat 16:00 17:30 arasında yapılan saldırının etkisiyle dolar kuru bir ayda 3,95 TL’den 4,95 TL’ye yükseldi. Yüzde13,68 olan gösterge faizi ise aylar sonra %19,12’ye kadar çıkarıldı. O günkü şok düşüşe ABD Bankası JP Morgan’ın yaptığı satışların neden olduğu tespit edildi.
Borsa İstanbul’da tarihi rekor: 1.575
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, dün yüzde 1,85 değer kazanarak günü 1.575,67 puandan tamamladı. Bu rakam tüm zamanların en yüksek kapanışı seviyesi oldu. BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 28,64 puan artarken, toplam işlem hacmi 25,8 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.
Açığa satışlar tetikledi
TERA Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, piyasanın beklentileri ve haberleri öncesinde satın aldığını ifade ederek, “Piyasa oyuncuları arasında belirsizliğe yol açacak spekülasyonların dolaşması bir panik havası oluşturdu. Bu da kredili pozisyonlarda çözülme yaratırken, aynı zamanda bazı oyuncuların da açığa satışıyla ivme kazandı. Satışa neden olan gelişmenin gerçek olmaması ardından piyasaya gelen alımlar ve açıkçı pozisyonların daha yukarıdan kapanmasıyla fiyatlar yüksek hacimle yukarı çıktı” dedi.
Kirli bir spekülasyon
İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi (İZÜ) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yusuf Dinç, Türkiye’nin kirli bir spekülasyondan geçtiğini belirterek, “Bunun dijital medya yayını yapan bir takım kimseler tarafından alt yapısının bir süredir hazırlandığı da tartışılıyor. Kırılgan bir dönemden geçerken ekonominin iletişimin özenli, dikkatli ve güçlü tutulması belirleyicidir. Önceki günkü asılsız haber karşısında gerçek yatırımcı refleksiyle pozisyon almak isteyenler bir istikrar bunalımı ihtimali üzerinden etkiyi doğurdular” diye konuştu.
