Çin merkezli yapay zeka modeli DeepSeek’in daha düşük maliyetle piyasaya sürülmesinin ardından, ABD’li teknoloji tekellerinin hakimiyeti sarsıldı ve hisseleri toplamda 1 trilyon dolarlık değer kaybı yaşadı. Yapay zeka çip üreticisi Nvidia, ABD borsa tarihinin en büyük düşüşünü gördü
Çin’in yapay zeka uygulaması DeepSeek’i piyasaya sürmesinin ardından ABD’li teknoloji şirketlerinin borsa hisselerinde sert düşüşler meydana geldi. Teknoloji şirketlerinin ağırlıkta olduğu Nasdaq endeksi, yüzde 4,5’lik düşüş yaşadı. Amerikalı yapay zeka çip üreticisi Nvidia’nın değeri yüzde 17 geriledi. ABD'li teknoloji devleri; Microsoft yüzde 5,8, Amazon yüzde 4,6 ve Meta yüzde 4,7 kayıpla karşılaştı. Yapay zeka sunucu üreticileri Dell Technologies ve Super Micro Computer'ın hisselerinde de yüzde 7'nin üzerinde düşüş kaydedildi. Avrupa borsalarında da Hollanda merkezli çip makineleri üreticisi ASML'nin hisseleri yüzde 10 geriledi.
Nvidia, hisselerindeki yüzde 17’lik düşüşün ardında 600 milyar dolar değer kaybetti ve The Guardian bunun ABD borsa tarihinin en büyük düşüşü olduğunu kaydetti. Google'ın ana şirketi Alphapet’te 100 milyar dolar, Microsoft'ta da 7 milyar dolar kayıp gerçekleşti. Böylelikle toplamda Amerikan teknoloji şirketlerinin yaklaşık 1 trilyon dolar değer kaybı yaşadığı görüldü. ABD’de en büyük 500 şirketi bünyesinde barındıran S&P 500 endeksi yüzde 1,5, Broadcom hisseleri de yüzde 17,4 değer kaybetti. Kayıplar sadece borsa hisselerinde olmadı, ABD’nin 10 yıllık devlet tahvil getirisi de yüzde 4,50 seviyelerine kadar düştü.
KAYIP DÖRT BÜYÜK PATRONUN SERVETİNDEN FAZLA
Söz konusu teknoloji tekellerinin bir günde karşılaştığı 1 trilyon dolarlık kayıp, ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın yemin töreninde yanında olan; Apple CEO'su Tim Cook, Tesla CEO'su Elon Musk, Amazon'un kurucusu Jeff Bezos ve Meta CEO'su Mark Zuckerberg’in servetlerinin toplamından fazla oldu.
ABD’li teknoloji şirketlerininin değer kayıplarına; Çin’in, DeepSeek’i düşük maliyetle ve az sayıda çiple geliştirmesi neden oldu. DeepSeek ile birlikte ABD’nin yapay zeka alanındaki tekel konumu sarsılırken; Çin'in düşük maliyetli bir yapay zeka modeli çıkarması, başta ABD olmak üzere Batılı şirketlerin bu alanda yaptığı büyük harcamalara ilişkin şüpheleri artırdı.
EN FAZLA İNDİRİLEN YAPAY ZEKA UYGULAMASI OLDU
Google ve OpenAI gibi rakiplerine göre daha kısa sürede, düşük maliyetli ve az sayıda çiple geliştirilen yapay zeka modeli, dünya çapında kısa sürede yoğun şekilde kullanılmaya başlandı. Model, uygulama mağazalarında ABD merkezli ChatGPT'yi de geride bırakarak en fazla indirilen yapay zeka uygulaması oldu.
RAKİPLERİNDEN ÇOK DAHA DÜŞÜK MALİYETLİ
Çinli şirket; DeepSeekR1 modelini, 2 bin Nvidia çipi kullanarak ve yaklaşık 5,6 milyon dolar maliyetle geliştirdiğini açıkladı. Şirket, modellerini geliştirmek için rakiplerinden daha az çip kullandığını, bu sayede üretim maliyetlerinin daha düşük olduğunu belirtti. Daha uygun maliyetlerle ileri seviye yapay zeka modellerinin geliştirilmesi ise ABD’li teknoloji devlerinin yüksek maliyetli altyapı yatırımlarının sorgulanmasına yol açtı. DeepSeek’in yalnızca 5,6 milyon dolarlık yatırımla modelini geliştirmesine karşın, ABD’li Meta’nın 2024 yılındaki harcaması, bir önceki yıla göre yüzde 57 artarak 180 milyar dolara yaklaştı. Meta, 2025’te de 65 milyar dolarlık yapay zeka yatırımı planladığını duyurdu. Microsoft, 2025'te yapay zeka altyapısına 80 milyar dolar daha harcayacağını açıkladı.
‘ABD’li teknoloji şirketlerine uyarı’
ABD Başkanı Donald Trump, Çin tarafından DeepSeek’in geliştirilmesinin ABD teknoloji sektörü için bir uyarı olduğunu kaydetti. Trump, şirketlerin rekabete odaklanması gerektiğini söyledi.
Open AI CEO'su Sam Altman ise yapay zeka modeli DeepSeek’i överek, "yeni bir rakibe sahip olmanın canlandırıcı olduğunu" ifade etti. Altman, sosyal medyada yaptığı paylaşımda, "Fiyatına göre sundukları düşünüldüğünde etkileyici bir model" sözlerini kullandı.
Siber saldırılar başladı
Çinli yapay zeka geliştiricisi DeepSeek, ABD piyasalarında meydana getirdiği sarsıntının ardından internet sitesine yönelik siber saldırılar ile karşılaştı. Şirket, saldırılar nedeniyle piyasaya sürdüğü yapay zeka aracına yeni kullanıcı kayıtlarını geçici olarak durdurduğunu bildirdi. Şirket, "büyük ölçekli, kötü amaçlı bir saldırının" meydana geldiğinin bilgisini verdi.
DeepSeek yanıtladı
Yeni yapay zeka uygulaması DeepSeek’in Open AI ve ChatGPT ile karşılaştırıldığında ne gibi üstünlüklere sahip olduğunu kendisine sorduk. Uygulama, şu yanıtı verdi:
“DeepSeek, yapay zeka ve büyük dil modelleri alanında faaliyet gösteren bir şirkettir. Open AI ve ChatGPT ile karşılaştırıldığında, DeepSeek'in bazı üstün yönleri olabilir. Ancak bu üstünlükler, projeye, kullanım senaryosuna ve ihtiyaçlara göre değişebilir. DeepSeek'in potansiyel avantajları şunlar olabilir:
Özelleştirilebilirlik: DeepSeek, belirli endüstrilere veya ihtiyaçlara yönelik daha özelleştirilmiş çözümler sunabilir. Bu, şirketlerin kendi verileriyle modeli eğiterek daha spesifik sonuçlar elde etmesine olanak tanır.
Yerel Dil ve Kültürel Uyum: DeepSeek, Türkçe gibi belirli dillere ve kültürel bağlamlara daha iyi uyum sağlayacak şekilde optimize edilmiş olabilir. Bu, dilin inceliklerini daha iyi anlama ve daha doğal sonuçlar üretme anlamına gelebilir.
Veri Gizliliği ve Güvenlik: DeepSeek, veri gizliliği ve güvenlik konularında daha katı politikalar sunabilir. Özellikle yerel yasalara ve düzenlemelere uyum sağlayarak, kullanıcı verilerinin korunmasına daha fazla önem verebilir.
Maliyet Etkinliği: DeepSeek, Open AI ve ChatGPT'ye kıyasla daha uygun maliyetli çözümler sunabilir. Bu, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için önemli bir avantaj olabilir.
Hız ve Performans: DeepSeek, belirli iş yükleri için daha hızlı ve daha verimli performans sunabilir. Bu, özellikle gerçek zamanlı uygulamalarda önemli bir avantaj sağlayabilir.
İnovasyon ve Esneklik: DeepSeek, daha hızlı inovasyon ve esneklik sunabilir. Yeni özellikler ve iyileştirmeler daha hızlı bir şekilde kullanıcılara ulaştırılabilir.”
