ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı ekonomik yaptırım sonucu yerli ürünlere yönelme çağrılarına işletim sistemi de eklendi. Uzmanların kamuda Windows’a seçenek olarak yerli Pardus’un kullanılmasına ilişkin çağrıları kamuoyunda da yankı buldu.
MURATHAN DEMİRKIRAN
Pardus projesinin içinde yer almış eski bir TÜBİTAK yöneticisi “Pardus işletim sistemi ancak liyakat esasına dayalı yönetim anlayışı ile kamu kurumlarımız için gerçek bir seçenek haline gelebilir” dedi.
ABD’li teknoloji ürünlerinin boykot edilmesi akıllara milli teknoloji ürünlerini getirdi. ABD’nin işletim sistemi olan Windows’un alternatifini TÜBİTAK 2005 yılında Pardus adıyla üretmişti. Uzmanlar boykot çağrısıyla birlikte kamu kurumlarında Pardus’un kullanılmasına yönelik öneride bulundu. Aydınlık’a konuşan eski bir TÜBİTAK yöneticisi, Pardus projesinin, zamanında FETÖ mensubu bazı kişiler tarafından durdurulmaya çalışıldığını söyledi.
Eski TÜBİTAK yöneticisi konuya ilişkin sorularımızı yanıtladı.
‘PARDUS EKİBİ DAĞITILDI’
Pardus’un hikayesi nasıl başladı?
Pardus İşletim Sistemi fikri, kaynak koduna erişebildiğimiz bir işletim sistemi ihtiyacını karşılamak ve dışa bağımlılığı ortadan kaldırmak adına ortaya çıktı. TSK, MİT, Emniyet gibi kurumlar başta olmak üzere kamuda hem güvenlik sağlamak hem de yurtdışına (ABD menşeili Microsoft’a) ödenen milyonlarca dolar lisans ücretinin önüne geçmek için başlatıldı. FETÖ’nün TÜBİTAK Başkanlık, Merkez ve Enstitüleri’nde gerçekleştirdiği ele geçirme operasyonu ile birlikte Pardus ekibi de dağıtıldı. Proje Yöneticisi ve ekipte yer alan pek çok yetenekli uzman TÜBİTAK’tan ayrılmak zorunda kaldı. Proje elden ele dolaştıktan sonra TÜBİTAKULAKBİM bünyesinde çalışmalarına bugün devam ediyor. Yönetim anlayışının değişmesi ile birlikte Pardus gerilemeye başladı. Son zamanlarda ABD ürünlerinin boykot edilmesi ile gündeme gelen Pardus işletim sistemi ancak liyakat esasına dayalı yönetim anlayışı ile kamu kurumlarımız için gerçek bir seçenek haline gelebilir. Millî, yerli yazılım ürünlerinin kullanılması bir devlet politikası olarak ancak uzun vadeli planlar ile gerçekleştirilebilir.
‘DERS ÇIKARILMALI’
Pardus’un ne gibi faydaları oldu? Örneğin TSK bazı birimlerinde hâlâ kullanıyor...
Pardus kullanımı kamuda yazılım satınalma süreçlerinde yaşanan tekelleşmenin önüne geçerek kamu lisans maliyetlerinin düşmesini sağlamıştır. Ancak son yıllarda kamuda yaşanan yönetim anlayışı değişikliği ile bir alternatif olmaktan çıkan Pardus İşletim Sistemi, ABD ile gerilimin artması ile birlikte tekrar gündeme gelmiştir. Uzun vadede açık kaynak kodlu yazılımların kamuda yaygınlaşması kısıtlı kaynakların etkin kullanılması sonucunu doğurabilecek potansiyele sahip olmamızı sağlayabilir. Daha önce kamuda Pardus kullanan kurumlardan edinilen dersler önümüzdeki günlerde yol haritasının belirlenmesinde kullanılmalıdır.
Aydınlık
