Türk futbolunun devrimcisi: Özkan Sümer

ERKAN ÖNSEL

Silivri Cezaevi’nden jandarma eşliğinde izinle ağabeyimin cenazesine gitmiştim. Maçka’da evde oturuyoruz. Telefonda Özkan ağabey bir yandan başsağlığı diliyor, bir yandan da bana ‘Sen bizim Maçka’nın Silivri zindanındaki gururumuzsun.’ diyordu. Aile dostumuzdu aynı zamanda. Şimdi içim yanarak bu satırları yazıyorum. Okurlara O’nu iyi anlatmak için gayret ediyorum.

YETİŞTİĞİ DÖNEM

Çocuk yaşlarında İdman Ocağı’nda futbola başladı. Ziya Bey sahasında yetişti. Evi de sahanın karşısındaydı.

İdman Ocağı tüzüğünde ‘Amaç Trabzon gençliğini ruhen ve bedenen yüceltmek’ yazılıdır. İdman Ocağı’nı 1921’de muallimler kuruyor. Gençliğin üzerine titizlikle eğiliyorlar. Gençliği yücelten insanların elinde yetişiyor Özkan Sümer. Yetiştiren ve koruyan. Kültürel koruma altındadır.

1924’te Atatürk, Trabzon Lisesi’ne geliyor ve lise defterine şöyle yazıyor:

‘Bedeni idman, fikri idmanla muvazi gitmelidir.’ Özkan Sümer’i yetiştiren Cumhuriyet Devrimi’dir ve Trabzon’daki büyük millici uyanıştır. O’nu Anadolu futbol ihtilalinin lideri yapan bu ideolojik sağlamlıktır. O’nu şaka ve nüktedanlığı ile anarken ardındaki temsil ettiği birikime bakmak lazım önce.

Trabzon’da Sotka mahallesi, Faroz, Arafil Boyu, Hacı Kasım mahallelerinin gençleri bu iklimden doğdu. O futbolculardan profesörler, Türk bilim insanları çıktı. Türkiye futbol tarihine damga vurdu Özkan Sümer.

Bir devrimci özelliğini daha yazayım sevgili okurlar. İsyankar, baş kaldıran, sistemin çürüyen değerlerini eleştiren, delişmen bir devrimci. Ama aynı zamanda kuran ve yapan.

Biz 17 yaşındayız. Trabzon’da Türkiye İşçi Partisi kuruluyor. Mahmut Doruk ağabey ve arkadaşlarıyla Özkan Sümer orada yer alıyor.

1978’de Trabzon TİKP il başkanlığı yaptığım zamanlarda unutulmaz sohbetlerimiz oldu. Bugün 6 kere şampiyonluk yaşamış Trabzonspor efsanesinde büyük emeği vardır. Ahmet Suat Özyazıcı ile birlikte.

12 yıl kupa alamayan Galatasaray’a geldi. Türkiye Kupası şampiyonluğunu kazandırdı. Milli takımda baş antrenörlük yaptı. Santrafor oynayan Raşit’i, Türkiye’nin en iyi stoperi yaptı. Şok pres felsefesini Türk futboluna yerleştirdi. Fenerbahçeli Rıdvan Dilmen ‘Biz Trabzonspor sahasında korner kullanamazdık.’ diyor. Saymakla bitmez…

Ölmeden kısa bir süre önce Anadolu Ajansı’na verdiği röportajda felsefesini her yönü ile anlatır. Siz okurlara başlıklarını vereyim:

Küresel olan, ulusalı yok eder.
Başka ülkelerin uygulamalarından kopya çekmek, müthiş bir yanılgıdır.
Arşimet noktası üretimdir. ‘Yabancıya hayran, kendi insanına düşman’ anlayışını yıkmalıyız.
Kitleyi canlı ve dinamik tutmak.
Sistem kurmak, planlar yapmak.
Öncelikleri belirlemek esastır.
Futbol, kültür değeri üzerinde bir şenliktir. Biz Trabzonspor, Cumhuriyet’in takımıyız.
Taraftarlık sadakat üzerinedir. Şimdi müşteri haline getirildi.
Kültür, kimlik, devamlılıkta, yol gösterici cumhuriyet.
Zorlanmadan gelişme olmaz.

İşte devrimci bir futbol insanının felsefe ve programının başlıkları.

Özkan Hoca, emekten ve bağımsız Türkiye’den yanadır. Atatürk ve Cumhuriyet’in yılmaz savunucusudur. Spora ve futbola bakışı devrimcidir. Bilmektedir ki en büyük kurucular devrimcilerdir.

Ünlü eski futbolcu arkadaşlar Ali Kemal Denizci ve Serdar Bali’yi ekranlarda izledim. Canları yanıyor. Benim de. Ama onlar, Özkan Hoca’dan aldıkları bayrağı taşımaya devam edecekler.

Sümer ailesine ve tüm Maçka’ya başsağlığı diliyorum. Trabzonspor ve futbol camiamızın başı sağ olsun. Özkan Hoca’nın, Trabzonspor’da yetişmesine emek verdiği büyük futbolcu Yusuf Yazıcı’nın Fransa’dan yazdıkları ile bitirelim.

‘Hocam bugün bir yerlerde futbol oynayabiliyor, futbola ilişkin birkaç cümle edebiliyorsak, senin sayendedir. Formayı imzaladım ama sana yetişemedim. Affet. Mekanın cennet olsun dedem.’