TUSAŞ Motor Sanayii TEI'de göreve başladığı 2014 yılından beri Türkiye'nin motor konusundaki açığını kapatmak için ardı ardına projelere imza atan Prof. Dr. Mahmut Akşit, 85 milyonu heyecanlandıracak yeni bir gelişmeyi duyurdu.
İnsanlıinsansız savaş uçağı, bölgesel yolcu uçağı, 10 tonluk helikopter, hücumbot gemisi ve enerji santrali gibi platformlara güç verecek TEITF6000 Turbofan motorunu geliştirmeyi başardıklarını hatırlatan Akşit, "Sırada şimdi TF10000 motoru var" dedi.
İstanbul Fuar Merkezi'nde düzenlenen SAHA EXPO'da gazeteci Tolga Özbek'e konuşan Mahmut Akşit, "Bu fuara yetiştiremedik ama inşallah önümüzdeki fuara TF10000 motorumuzu getiririz. TF6000'in 10 bin libre itkili versiyonunu inşallah yetiştirmiş oluruz" açıklaması yaptı.
HÜRJET'te kullanılan F404 motorunun art yakıcıyla birlikte 18 bin librelik itki ürettiğini dile getiren Akşit, "Eğer HÜRJET'te bir ihtiyaç doğar ve çift motorlu versiyon türetilirse TF10000'in iki tanesi HÜRJET'i rahatlıkla uçurabilecek güçte olacak" dedi.
MOTOR PARÇASINDA GİZLİ AMBARGO SÜRÜYOR
TF6000'in proje takviminden bahseden TEI Genel Müdürü Akşit, ambargolardan ötürü takvimde birkaç aylık aksama olabileceğine işaret etti. TF6000 motorunu her şeyiyle kendilerinin tasarladığını, en kritik parçaları yerli olarak ürettiklerini dile getiren Akşit, 2 bin 500 parçadan oluşan motordaki bazı aksesuvarları yurtdışından ithal etmekte zorlandıklarını söyledi.
"Yakıt pompası, yağ pompası, dişli kutuları vesaire... Bunların ciddi bir kısmını dünyadaki tedarik zincirinden sağlıyoruz. Fakat bunlarda bazı aksamalar var. Ambargoya uğradığımız şeyler oluyor, onların alternatifini bulmaya çalışıyoruz. Adına 'ambargo' demiyorlar ama 'artık bunu size tedarik edemiyoruz' diyorlar. Kendi devletlerine soruyorlar, onlar da 'vermeyin' diyor. Böyle olunca buna alternatifler geliştirmemiz gerekiyor ve bu da zaman kaybına yol açıyor."
TS1400 GÖKBEY'LE UÇUŞA HAZIR
Akşit, GÖKBEY helikopterine güç verecek yerli ve milli turboşaft motoru TEITS1400'ün insanlı uçuş için hazır durumda olduğunu kaydetti. Akşit şu bilgileri verdi:
"Önümüzdeki hafta itibariyle ilk 2 motorumuzun imalatı tamamlanmış olacak. Bu iki motor, insanlı uçuş için yetkilendireceğimiz ilk motorlarımız olacak. Testlerin tamamlanmasının ardından bu motorları TAI/TUSAŞ'a göndereceğiz. Onlar da hızlı bir şekilde takarlarsa önümüzdeki yılın ortalarında GÖKBEY helikopterimizin tamamen yerli motorlarla yerden kalktığını görebiliriz. Türk havacılığı için çok önemli bir dönem noktası olacak."
AKSUNGUR O İRTİFAYA PD170'LE ÇIKTI
Akşit, ANKA ve AKSUNGUR'a güç veren PD170 motoru başta olmak üzere insansız hava aracı çalışmalarından da bahsetti. Akşit, TEI üretimi bir İHA motorunun satışı için bir Uzakdoğu ülkesiyle görüşmeler yürütüldüğü bilgisini verdi, yerli motorların İHA'lara yüksek düzeyde güç sağladığını vurguladı.
İthal motorla 25 bin feet irtifa üzerine çıkamayan AKSUNGUR SİHA'nın yerli PD170 sayesinde 30 bin feet'in üzerine (yaklaşık 10 km) çıktığını anlatan Akşit, "Pistonlu bir motorla 30 bin feet seviyesinin üzerine çıkmak biraz zordur. Jet motorları doğal olarak daha rahat çıkarlar, AKINCI mesela, turboprop motorları var jet grubundan ithal, onlarla 40 bin feet'e çıktı ama pistonlu motorlarla biz ilk kez 30 bin feet seviyesinin üzerine çıkmış olduk PD170 serimizle" diye konuştu.
BAYRAKTAR TB3 TEI MOTORUYLA HAVALANACAK
TCG Anadolu uçak gemisinde konuşlanması planlanan Baykar tasarımı TB3 SİHA'larına da motor verdiklerini dile getiren Akşit, Bayraktar TB3'ün yerli motorla ilk uçuşunun 2023 başında olmasının beklendiğini söyledi. Akşit, "TB3'te de PD170 serisi motorlar var. Dizel serimizden motor verdik. TB3'ün ilk uçuşuna bu yıl sonu ya da yılın başında şahit oluruz. Tabii bu Baykar'ın takdirindedir" açıklamasında bulundu.
