Avrupa'da enerji krizi fabrikalara teker teker kilit vurdurmaya başladı. Avrupa'daki enerji krizinin Rusya'nın Kuzey Akım 1 hattını kesmesiyle yeni bir aşamaya geçti.
Rusya'nın Kuzey Akım'dan gelen gazı süresiz kesme kararının ardından hafta başında fiyatlar yüzde 30 daha zamlandı. Gaz fiyatlarının zirve yapması özellikle enerjiyi yoğun kullanan cam, kimya, kağıt, demirçelik, alüminyum, gübre fabrikalarını zorluyor. Elektrik fiyatlarıyla başa çıkamayan fabrikalar ya üretimi azaltıyor ya da durduruyor. Hal böyle olunca demirçelikalüminyum, kağıtambalaj ve bazı kimyevi ürünlerde siparişlerin Türkiye'ye kayması bekleniyor.
AVRUPA KEPENK KAPATIYOR
Hollanda'da Delfzijl şehrindeki Damco Alüminyum fabrikası geçen hafta kepenk indirmek zorunda kaldı. Aldel şirketi, yüksek enerji fiyatlarını gerekçe göstererek Farmsum'daki fabrikasını kapatma kararı aldı. Çinko üreticisi Nrystar da eylül ayında üretimi durdurdu. Norsk Hydro Slovakya'daki alüminyum tesisini ay sonunda kapatmayı planlıyor.
GÜBRE ÜRETİMİNDE YÜZDE 50'LİK KESİNTİ
Slovenya'nın alüminyum firması Talum üretimi kapasitenin beşte birine indiriyor. Alcoa da Norveç'teki Lista tesisinde bir hattı azaltacak. Norveç merkezli dünyanın en büyük gübre şirketi ''Yara'', Avrupa'daki amonyak bazlı üre ve azotlu gübre üretiminde yüzde 50'lik bir kesinti yaptı. İngiltere'nin en büyük gübre tesisi CF Fertilizers UK de Billingham tesisinde üretimi geçici olarak durduracağını açıkladı. Polonya'daki iki büyük gübre üreticisi, faaliyetlerini durduracaklarını duyurdu. Alman kimya şirketi K+S, ek yakıt maliyetlerinin milyonlarca euro olacağını tahmin ediyor.
PASLANMAZ ÇELİK VE CAM FABRİKALARINI DA VURDU
Enerji krizi Avrupa genelinde paslanmaz çelik ve cam fabrikalarını da vurdu. Birçok şirket cam stokluyor. Lüks otomobil üreticisi Audi AG'nin Strateji Başkanı Silja Pieh, camı örnek olarak göstererek, "Rusya'nın Almanya için doğalgazı kapatması yeni bir parça krizine neden olacak" dedi. Ağustos ayı başında, Belçikalı Aperam Mill, Genk ve Charleroi'de üretimi azalttı. İspanyol şirketi Acrinox, üretimi keseceğini ve çalışanlarının yaklaşık yüzde 85'ini kısa çalışmaya geçireceğini duyurdu. Belçika'daki birçok şirket de yüksek enerji fiyatları nedeniyle üretim tesislerini kapatmak zorunda kaldı.
''AVRUPA'YA TEDARİKTE ZORLANMAYIZ''
Sabah'ın haberine göre, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Nail Olpak, Avrupa'nın alternatif enerji kaynaklarını artırmaya çalıştığını belirtirken "Bu çalışmaların sonucu 34 yılda görülecektir. Dolayısıyla Rusya gazına bağımlılığı yüksek olan Avrupa ülkelerinin çoğunda üretimde sıkıntıların ortaya çıkması muhtemel. Avrupa'da sanayi ürünlerinin üretiminde bir aksama olursa firmalarımız bunu tedarik etmede zorlanmayacaktır. AB zaten en önemli ihracat pazarımız olup önümüzdeki olası zor süreçlerinde sanayimiz bu konuda onlara destek olacaktır" dedi.
''ALICILAR ROTASINI TÜRKİYE'YE KIRACAK''
Akyüz Plastik Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, Avrupa'da yaşanan enerji krizinin Türk firmalar için iki yönlü etki yaratacağını belirterek, "Organik, gıda, otomotiv kimyasallarında en büyük tedarikçimiz Avrupa. Dolayısıyla burada tedarik sorunu çıkabilir. Ancak kauçuk, boya ve ilaç kimyasallarında alıcılar rotasını Türkiye'ye kıracaktır. Bu alanda ihracatımızın yüzde 15 artacağını öngörüyoruz" şeklinde konuştu.
''YÜZDE 20 ARTMASINI BEKLİYORUZ''
ASKON Başkanı Orhan Aydın, Türkiye'nin Avrupa'ya göre enerjiyi üçte bir maliyetle satın aldığına dikkat çekerek, "İtalya'da enerji maliyeti 60 euro/cent iken bu durum Türkiye'de artan enerji fiyatlarına rağmen 20 euro/cent. Türkiye'nin özellikle kağıtambalaj, demirçelik ve kimya sektörleri ihracatının yüzde 20 artmasını bekliyoruz" diye konuştu.
TÜRK ÜRETİCİLER: İHRACATA HAZIRIZ
Oluklu Mukavva Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Buğra Sükan, Avrupa'da yaşanan enerji krizinin bazı ürünlerin arzını Türkiye'ye taşıyacağını söyledi. Sükan, "Özellikle cam, seramik gibi enerji yoğun sektörlerin enerji krizi nedeniyle üretime ara vereceklerini ve bu ürünlerin Türkiye'den tedarik edilebileceğini öngörüyoruz. Bu ürünlerin ihracatı için gerekli nakliye ambalajının Türkiye'deki oluklu mukavva üretimini artırmasını bekliyoruz" diye konuştu.
''KALICI FIRSATLAR OLUŞTURULABİLİR''
TEKFEN Tarımsal Sanayi CEO'su Hakan Göral, Avrupa'da enerji krizinden en çok etkilenen gübre çeşidinin azotlu gübreler olduğunu belirterek, "Başta üre gübresi olmak üzere nitratlı gübre çeşitlerine ve amonyum sülfat gübresine bir talep doğdu. Ülkemizde üretimin yüzde 40'ının ihracına izin veriliyor. Bunun tamamı kullanılacaktır. Rusya'dan alınan bu ürünün belli oranı Türkiye'ye kayacak. Bu ticaret rotalarında kalıcı fırsatlar oluşturabilir" şeklinde konuştu.
''ÖNCELİK TÜRKİYE OLACAK''
Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar, alüminyum üretiminde en büyük girdinin yüzde 65 ile enerji olduğunu belirterek, Avrupa'da birçok fabrikanın üretimini durdurduğunu söyledi. Alüminyumun otomotiv, izolasyon, beyaz eşya gibi sektörlerde kullandığını aktaran Kibar, "Bu sektörlerde üretimin devam etmesi halinde öncelikli pazarlarının Türkiye olacağını ve alüminyum ihracatının artacağını düşünüyoruz" dedi.
