ABD'nin Türkiye'ye karşı yaptırım kararına ilişkin, Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, "ABD'nin, S400 hava savunma sistemlerini tedariğimiz nedeniyle bugün açıkladığı ve Türkiye'ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada ayrıca şunlar kaydedildi;
Türkiye'yi zamanında S400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşullar herkes tarafından gayet iyi bilinmektedir. Nitekim bizzat Başkan Trump da bir çok vesileyle bu konuda Türkiye'nin haklılığını teslim etmiştir.
Öte yandan, S400'lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD iddiaları da teknik dayanaktan yoksundur. Kaldı ki Türkiye, bu konuda NATO'nun da katılacağı teknik bir çalışma grubu kurulmasını teklif ederek, meselenin siyasi önyargılardan uzak bir şekilde, nesnel ve gerçekçi bir zeminde ele alınmasını defaatle önermiştir.
'TEK TARAFLI YAPTIRIMLARA BAŞVURULMASI HER TÜRLÜ İZANDAN YOKSUN BİR DAVRANIŞTIR'
Bu itibarla, ABD'nin konuyu iki müttefike yakışır şekilde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme yönündeki önerimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır.
Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir.
Bu anlayışla, ABD'yi, bugün açıklanan bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an evvel geri dönmeye davet ediyor, Türkiye olarak meseleyi müttefiklik ruhuna uygun şekilde, diyalog ve diplomasi yoluyla ele almaya hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz.
"AKTİF DIŞ POLİTİKANIN SONUCUDUR"
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Bugün Türkiye olmadan veya Türkiye'ye rağmen Suriye, Libya, Doğu Akdeniz, Kafkaslar, Afganistan ve Irak gibi dosyalarda adım atılamıyorsa bu aktif dış politikanın sonucudur" ifadelerini kullandı.
CAATSA YASASI NEDİR?
Trump'ın, Kongre'nin baskısıyla 2017'de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya'nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.
2 Ağustos 2017'de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD'nin ulusal güvenliğine "tehdit" olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore'ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.
Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.
Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek "önemli işlem" yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.
Bu kapsamda Türkiye'nin Rusya'dan S400 sistemlerini alması, "önemli işlem" kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.
YAPTIRIM LİSTESİNDE 12 MADDE VAR
CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın "ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği" yaptırımları 12 maddede düzenliyor:
"1 Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
2 Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
3 ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
4 Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
5 Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
6 Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
7 Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
8 Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9 Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10 ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
11 Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD'ye giriş yasağı
12 Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması."
Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5'ini seçip uygulamakla yükümlü.
