Amerikan ilaç şirketi Pfizer, yeni tip koronavirüs (Kovid19) aşısından bu yıl yaklaşık 15 milyar dolarlık gelir elde etmeyi beklediğini duyurdu.
Pfizer, 2020'nin dördüncü çeyreğine ilişkin bilançosunu açıkladı.
Açıklamada, şirketin geçen yılın dördüncü çeyreğinde elde ettiği gelirin 2019'un aynı dönemine kıyasla yüzde 12 artarak 11,7 milyar dolara yükseldiği belirtildi.
Şirketin 2020 genelindeki gelirine ilişkin verilerin de yer aldığı açıklamada, Pfizer'ın gelirinin 2020'de bir önceki yıla kıyasla yüzde 2 artarak 41,9 milyar dolara ulaştığı bildirildi.
Pfizer'ın Alman biyoteknoloji firması BioNTech ile geliştirdiği Kovid19 aşısından 2020'nin son çeyreğinde 154 milyon dolarlık satış yaptığı aktarılan açıklamada, Kovid19 aşısından 2021'de yaklaşık 15 milyar dolarlık gelir elde edilmesinin beklendiği kaydedildi.
Pfizer'ın 2021 yılı genelinde elde etmesi beklenen gelirin de 59,4 milyar dolar ila 61,4 milyar dolar arasında olacağı tahmin edildi.
AMAÇ SAĞLIK MI PARA MI?
Dünyadan gelen aşı haberleri insanları bir nebze olsun umutlandırırken Moderna, Pfizer ve BioNTech aşı üreticilerinin ne kadar para kazanacağı da merak konusu oldu. Yatırım analistleri, Moderna, Pfizer ve BioNTech'inin önümüzdeki yıl milyarlarca dolar kazanacağını tahmin ediyor.
BÜYÜK KARLAR ELDE EDİLECEK Mİ?
Ancak, aşı üreticilerinin gerçekte ne kadar para kazanacağı henüz net değil. BBC Türkçe'nin haberine göre aşıların finanse edilme şekli ve aşı üretebilecek firma sayısı nedeniyle büyük karlar elde etme fırsatı kısa ömürlü olabilir.
HÜKÜMETLER VE BAĞIŞÇILAR, AŞI İÇİN PROJELERE MİLYARLARCA DOLAR PARA AYIRDILAR
Aşıya duyulan acil ihtiyaç sebebiyle hükümetler ve bağışçılar, aşı için projelere milyarlarca dolar para ayırdılar. Gates Vakfı gibi kuruluşların yanı sıra Alibaba'nın kurucusu Jack Ma ve country müzik yıldızı Dolly Parton da dahil olmak üzere tanınmış figürler de aşı harcamalarını destekledi.
Bilimsel veri analizi şirketi Airfinity'ye göre, aşı için toplamda hükümetler 8,67 milyar dolar, kar amacı gütmeyen kuruluşlar da yaklaşık 2 milyar dolar ödenek sağladı.
Aşı çalışmaları için şirketlerin kendi yatırımlarından yalnızca 3,46 milyar dolar geldi ve bunların çoğu da büyük ölçüde dış finansmana bağlı.
Büyük firmaların aşı projelerini finanse etmede acele etmemelerinin anlaşılır nedenleri var.
Tarihte de akut bir sağlık acil durumunda doğrudan doğruya aşı yapmak pek kazançlı olmadı.
Aşının ortaya çıkması da zaman alır ve kesin olmaktan da bir hayli uzaktır. Yoksul ülkeler büyük kaynaklara ihtiyaç duyar, ancak yüksek fiyatları karşılayamazlar.
Aşıların genellikle bir veya iki kez uygulanması gerekir. Daha zengin ülkelerde, özellikle günlük doz gerektiren ilaçlar, daha çok getirisi olan ilaçlardır.
Zika, Sars gibi diğer hastalıklar için aşı çalışmalarına başlayan firmaların ağızlarının yandığını söylemek mümkün.
Öte yandan, yılda birkaç milyar dolar değerinde olan grip aşısı pazarında, Covid19'un da grip gibi yıllık takviye gerektirmesi durumunda en etkili ve en uygun maliyetli aşıları üreten firmalar için kârlı olabileceğini belirtiliyor.
FİRMALARIN HİSSEDARLARI...
Amacı, firmaların hissedarları için bir miktar kar sağlamak. Bu yüksek tutarın bir kısmı da aşıların çok düşük sıcaklıklarda taşınmasının maliyetlerini karşılayacak.
Ancak bu, fiyatların sabit olduğu anlamına da gelmiyor.
İlaç firmaları, hükümetlerin karşılayabilme kapasitelerine göre her ülkeden farklı miktarlarda ücret alacak.
AstraZeneca'nın fiyatları düşük tutma sözü de yalnızca "salgın süresi" boyunca geçerli. Hastalığın gidişatına bağlı olarak önümüzdeki yıl daha yüksek fiyatlar talep etmeye başlayabilir.
Barclays'in Avrupa İlaç Araştırma Başkanı Emily Field, "Zengin hükümetler yüksek fiyatlar ödeyecek. Pandemiye sonunu getirecek bir işe başlamak için çok istekliler" diyor.
ÖYLEYSE İLAÇ ŞİRKETLERİ ÇOK MU FAZLA KAR ELDE EDECEK?
Hükümetler ve çok uluslu kuruluşlar, milyarlarca doz aşıyı belirlenmiş fiyatlarla satın alma sözü verdiler. Bu nedenle, önümüzdeki birkaç ay boyunca firmalar bu siparişleri olabildiğince çabuk yerine getirmekle meşgul olacak.
Daha zengin ülkelere satış yapan şirketler yatırımlarının da geri dönüşünü görmeye başlayacak. Öte yandan AstraZeneca, en yüksek sayıda dozları tedarik etmek üzere anlaşmalara sahip olmasına rağmen, yalnızca aşının maliyetlerini karşılayacak.
Yapılan ilk sözleşmelerin tamamlanmasının ardından, yeni aşı manzarasının neye benzeyeceğini tahmin etmek daha zor olacak.
Bu, aşılarda bağışıklığın ne kadar süreceği, ne kadar başarılı aşının piyasaya sürüleceği ve üretim ile dağıtımın sorunsuz bir şekilde devam edip etmeyeceği gibi pek çok şeye bağlı.
Barclays'tan Emily Field, kar elde etme meselesinin "çok geçici" olacağını düşünüyor.
Çünkü önde gelen şirketler ürettikleri aşıların fikri mülkiyet haklarını paylaşmasalar bile, dünya çapında klinik deneylerde halihazırda 50'den fazla aşı bulunmakta.
Field, "İki yıl içinde piyasada 20 tane aşı olabilir" diyor ve ekliyor: "Dolayısıyla ayrıcalıklı bir fiyat talep etmek zor olacak."
Uzun vadede aşının sağlayacağı etkinliğin daha büyük itibar getireceğini düşünen Field, başarılı bir aşı uygulamasının diğer ürünlerin satışı için kapıların açılmasına yardımcı olabileceği görüşünde.
