Türkiye’nin otomobili görücüye çıktı. Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’nun (TOGG) çalışmaları sonucu oluşturulan modeller dün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla yapılan törenle tanıtıldı. Bakanlar kurulu üyeleri, oda ve borsa, birlik, sendika başkanları ile iş dünyası örgüt başkalarının yer aldığı törene yaklaşık iki bin kişi katıldı. Araçların tanıtımının yapılacağı gün Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile yerli elektrikli otomobil üretimine ilişkin ayrıntılar belirlendi. Böylece yarım asırı aşan bir dönem sonrası yeni ‘Devrim’ yolculuğu resmen başladı.
Projenin hemen başında 2 ayrı özgün patenti kayda geçirerek iddiasının altını çizen TOGG, birçok ‘ilk’ ve ‘en’leri ile de Türkiye’de mobilite ekosisteminin akıllı cihazlar etrafında gelişimi harekete geçirecek. Üretime başlayacağı 2022 yıllı itibarıyla da Avrupa’nın klasik olmayan doğuştan elektrikli ilk SUV üreticisi olarak endüstride yerini alacak.
22 MİLYAR LİRA YATIRIM
Buna göre, yerli elektrikli otomobil üretim tesisi Bursa Gemlik’te Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait olan 4 milyon metrekarelik alanın bir milyon metrekarelik alanında fabrika kurulacak ve proje bazlı devlet yardımı verilecek. Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret AŞ tarafından komple yeni yatırım olarak inşa edilecek tesisin öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 22 milyar lira olacak. Yatırımın süresi ise başlangıç tarihi olan 30 Ekim 2019’dan itibaren 13 yıl olarak belirlendi. Yatırımın öngörülen sürede gerçekleştirilememesi halinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından bu sürenin yarısı kadar ek süre verilebilecek. Yerli otomobil üretim tesisinde
4 bin 323 kişi istihdam edilecek ve bu kişilerin 300’ü nitelikli personel olacak.
VERGİ VE FAİZ DESTEĞİ
Elektrikli otomobilin üretimi 5 modelde yılda 175 bin adet olacak. Proje bazlı devlet desteği verilecek yatırım için Gümrük Vergisi muafiyeti, KDV istisnası, yüzde 100 vergi indirimi, azami tutar sınırı olmaksızın 10 yıllık sigorta primi işveren hissesi desteği, 10 yıllık Gelir Vergisi stopajı desteği, azami 360 milyon liralık nitelikli personel desteği, faiz ve kâr payı desteği ile yatırım yeri tahsisi ve alım garantisi sağlanacak. Faiz ve kâr payı desteği gerçekleşen sabit yatırım tutarının yüzde 13’ünü ve ödenen faiz veya kâr payının yüzde 80’ini geçmemek kaydıyla, her bir kredinin kullanım tarihinden itibaren azami 10 yıl olacak.
Yatırıma katkı tutarı 31 Aralık 2032 tarihine kadar azami 960 bin adet araç için kullanılmak üzere 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nu kapsamında hak edilen yatırıma katkı tutarının yüzde 56.5’ini geçemeyecek.
Nitelikli personel desteği, her bir nitelikli personel için asgari ücretin aylık brüt tutarının 20 katını geçmemek üzere 5 yıl süreyle uygulanacak.
Bir veya birden fazla aracı kurumdan 31 Aralık 2027 tarihine kadar kullanılacak yatırım kredileri için ödenen faiz veya kâr payının yüzde 80’i, gerçekleşen sabit yatırım tutarının yüzde 13’ünü aşmamak kaydıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca karşılanacak. Faiz veya kâr payı desteği, ödeme planının Bakanlığa gönderildiği tarihten itibaren yapılacak kredi geri ödemeleri için uygulanacak.
KAMUDAN 30 BİN ALIM
Alım garantisi, belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde Devlet Malzeme Ofisi (DMO) tarafından 31 Aralık 2035 tarihine kadar 30 bin adet elektrikli otomobil için uygulanacak.
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının gerçekleştirilmesi amacıyla 31 Aralık 2023 tarihine kadar en az 3 milyar 500 milyon lira tutarında nakit sermayenin ortaklarca şirkete ödendiği yeminli mali müşavir raporu ile Bakanlığa bildirilecek.
Destek kararı veya yatırım teşvik belgesinde yer alan bilgiler firma talebine müteakip bakanlık tarafından yapılacak değerlendirmeye istinaden revize edilebilecek.
İLK SİPARİŞ ERDOĞAN’DAN
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Bizim hayalimiz, hakları ülkemize ait olan, tasarımcılarımızın ve mühendislerimizin emekleriyle yoğrulan, milli teknolojilerle üretilen, dünyaya adımızı duyuracak bir otomobile sahip olmaktı. Bunun için de bir babayiğit arıyorduk. Nihayetinde milletimizin bu hayaline gönül veren, elini taşın altına koyan babayiğitler ortaya çıktı ve Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’nu kurdu. Kendilerine şahsım, milletim adına çok teşekkür ediyorum” dedi. İlk yerli otomobil siparişi de Erdoğan’dan geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gebze’de “Bilişim Vadisi”nin resmi açılış töreni ile yerli otomobilin tanıtıldığı “Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu Yeniliğe Yolculuk Buluşması” programında konuştu. “Bugün ülkemiz için tarihi bir güne hep birlikte şahitlik ediyoruz” diyen Erdoğan, “İşte bugün ön gösterim araçlarını tam da 2 sene önce söz verdiğimiz gibi ilk kez sizlerle paylaşıyoruz” diye konuştu. İçinde bulunulan mekanı da özellikle seçtiklerini vurgulayan Erdoğan, Türkiye’nin Bilişim Vadisi’nin, Türkiye’nin yarınlarını şekillendirecek teknoloji üssü olduğunu söyledi.
Erdoğan, aslında bu tarihi günde iki mega projeyi aynı anda hayata geçirdiklerine işaret ederek, hem Bilişim Vadisi’nin resmi açılışını gerçekleştirdiklerini hem de otomobilin ön gösterim araçlarını paylaştıklarını kaydetti. Erdoğan, konuşmasını şöyle sürdürdü:
‘DEVRİM’E SELAM
“Türkiye’nin yerli ve milli otomobil arayışı malum yeni değil, yaklaşık 60 yıldır bu hayalin peşinde koştuk. İlk yerli otomobil denemesi olan ‘Devrim’in hikayesi aynı zamanda bize hayallerimizin nasıl kabusa dönüştürüldüğünün de örneğidir. Daha önce uçak yapan, motor geliştiren, silah üreten müteşebbislerimizin başına ne gelmişse ‘Devrim’ otomobilinin başına da aynısı gelmiştir. Türkiye’nin kendi motorunu üretmesi için canlarını dişlerine takarak çalışanların emeklerini zayi edenler, aynı kafayla bugün de bizim karşımıza dikiliyor.”
Devrim otomobilinin benzini olmadığı için yolda kalmasını projeyi boğma kampanyasına çevirenlerin, Türkiye’nin otomobili için de aynı şeyi yapmaya çalışacağını dile getiren Erdoğan, “Ama bu kez izin vermeyeceğiz. Devrim otomobilinin önünü kesmeyi başardılar ama şimdi yaptığımız devrin otomobilinin önünü inşallah kesemeyecekler” ifadelerini kullandı. Ön satışın başlataılabileceğini belirten Erdoğan, “Milletimiz buna sahip çıkacaktır. Recep Tayyip Erdoğan olarak şahsım adına ilk ön siparişi veriyorum” dedi.
TOGG ORTAKLARI 15 YIL KÂR ALMAYACAK
Törende konuşan TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti: “Bu 82 milyonun otomobili. Neden böyle diyoruz; bu sadece Türkiye’de üretilmeyecek; markası, tasarımı bizim olacak. Montaj yapmayacağız, yaptıracağız. Tasarım satacağız. Başkasının patenti için çalışmayacağız. TOGG ortakları (Anadolu Grubu, BMC, Vestel, Turkcell, Kök Grubu, TOBB) 15 yıl kâr almayacak. Yan sanayi ile birlikte 20 bin istihdam sağlayacak. İlk defa babayiğitler bir araya geldi. Savunma sanayisi dışında kamunun hedef göstermesi doğrultusunda yapılan ilk proje. Bu yerli bir otomobil üretmekten fazlasıdır.”
TEKNİK ÖZELLİKLER
Yerli otomobilin tanıtıldığı alanda dört ayrı stant yer aldı. Otomobilin özelliklerinin anlatıldığı alanlarda edindiğimiz teknik bilgiler şöyle:
Tamamen elektrikli motor.
Yüksek verimli lion pil.
300 ve 500 kilometre menzil seçenekleri
Dünyada ilk kez Türkiye’nin otomobilinde kullanılmaya başlanacak olan “Holografik Asistan” teknolojisi.
Asistan, sıradan bir sanal gösterge panelinin çok ötesinde bir kullanıcı deneyimi yaşatmak amacı ile ileri göz takip algoritmaları ve holografik üç boyutlu görüntüleme teknolojilerinden faydalanacak. “Holografik Asistan” teknolojisi günümüzde otomobil içerisinde kullanılmakta olan 2 boyutlu ekran teknolojilerinin yerine ilk kez üç boyutlu görüntüleme ve artırılmış gerçekliği getirecek. Bu teknoloji sayesinde sürücü gözünü yoldan ayırmadan aracın gösterge ekranında verilen bilgileri görmekle kalmayacak, aynı zamanda yol ve çevre hakkında ihtiyacı olabilecek diğer tüm bilgilere ulaşabilecek.
Merkeze sürekli bağlı olacak ve güncellemeleri uzaktan 4G/5G bağlantısı.
200 beygir güç ile 7.6 saniye, 400 beygir güç ile de 4.8 saniye altında 0100 km/s hız.
Euro NCAP 5 yıldız seviyesine uyumlu, platforma entegre edilmiş batarya ile yüksek çarpışma dayanımı ve yüzde 30 daha fazla burulma direnci.
Menziline yüzde 20’ye kadar katkı sağlayan geri kazanımlı frenleme.
Otomobil, tüm akıllı şehir altyapısı, elektrik şebekesi, cihazlar, evler ve binalar ile iletişim halinde olacak.
Aracın yaşam platformunda bulunan yapay zeka sistemi sayesinde kullanıcının davranışlarına yapılarak sürüş kolaylığı sağlayacak. Bu sistem ve Porsche gibi dünya markalarına teknolojik destek sağlayan firma tarafından geliştirildi. Sistemin başında Türk mühendisler bulunuyor.
Türkiye’nin Otomobili, yollara çıkacağı 2022 yılına kadar TOGG’un öncülüğünde yayılımını sağlayacak geniş kapsamlı şarj altyapısı sayesinde evlerde, ofislerde ve yol üzerindeki istasyonlarda şarj edilebilecek. Bağlantılı ve akıllı bir otomobil olmanın sunacağı teknolojik imkanlar ile kullanıcılar otomobillerinin şarjını kolaylıkla planlayıp yönetebilecek.
YENİ BİR LİGE ÇIKTIK
TOGG CEO’su M. Gürcan Karakaş, yerli otomobile ilişkin şu bilgileri verdi: “Dünyada otomotiv sektöründe oyunun kuralları değişiyor. Teknolojinin değişmesiyle otomobil akıllı cihaza dönüşüyor. Cep telefonunun başına gelen otomobilin başına da geliyor.
Otomotivde elektrikli araçlar öne çıkıyor: Erişilebilir oluyor. İnternete bağlı otomobiller. Otonom sürüş... Doğru zamanda yola çıktık. Artık büyükler değil; çevik olan, yenilikçi olan, kullanıcıyı merkeze koyan başarılı olacak.
Fikri sınai mülkiyeti yüzde 100 Türkiye’ye ait olan ve en yeni nesil teknolojiyi kullanan doğuştan elektrikli bir otomobil yaratmak için yola çıktık.
18 şirketi inceledik. 15 yıllık plan hazırladık. İşinin ehli, işine adanmış bir ekiple çalıştık. Dünyanın en iyileri ile çalıştık. Varsa ülkemizde yoksa dünyadan bilgi birikimi transferi yaptık. TAYSAD ile aylarca yan sanayi çalıştık.
Sıfır emisyon araç için sıfırdan başladık. Bir mobilite şirketiyiz. 15 senede beş model olacak. Batarya sıfırdan geliştirildi. Savunma sanayisindeki modellemeleri otomobilimize taşıdık.
Türkiye’nin otomobili ne demek? Türkiye’nin küresel markası; kararlarını bağımsız verebilen, direksiyonunda bizim oturduğumuz bir şirket demektir. Yeniliğe çıktığımız bu yol aynı zamanda yeni bir lige çıkmaktır.”
Aydınlık
