BERFİN BAKAY
Temmuz ayında 31 kadın öldürüldü. Kadın cinayetlerinin 5’i şüpheli ölüm olarak kayda geçti. 2’si boşanmak, 4’ü ayrılmak, 4’ü de kendi hayatına ilişkin kararlar almak isterken cinayete kurban gitti. 16 kadının ise neden öldürüldüğü henüz tespit edilemedi.
Şiddet uygulayanlara uzaklaştırma, yakın koruma gibi birçok tedbiri düzenleyen 6284 sayılı yasa etkin uygulandığında kadınları koruyor.
Avukat Merve Ayvalı, “Şiddete maruz kaldığımız da ne yapmalıyız?” sorusuna yanıt verdi. Ayvalı, Emineler, Özgecanların ölmemesi için toplumsal değişime ihtiyacımız olduğunu söyledi.
Av.%20Merve%20Ayval%C4%B1
Av. Merve Ayvalı
Şiddet, taciz ve benzeri suçlarla karşılaşan bir kadının yapması gerekenler nelerdir? Nerelere başvurmalı?
Şiddete uğrayan bir kadının başvuracağı birçok mekanizma var. Polis merkezleri en başta geliyor. Jandarma, Cumhuriyet Savcılığı, Valilik Kaymakamlık, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı il Müdürlükleri, sağlık kuruluşları ve Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri’ne başvurulabilir. Bakanlığa bağlı ALO 183 ihbar hattı da 7/24 çalışan bir sistem ve olaya müdahale mekanizmaları da etkili.
TANIK OLAN HERKES BAŞVURABİLİR
Başvuru mekanizmaları sadece şiddet gören kadınlar için değildir. Şiddet gören kadınla aynı evde oturanlar, komşular, akrabalar, kısacası tanık olan herkes ihbarda bulunarak şiddeti önleme konusunda kadınlara el uzatabilir. Suçu bildirme yükümlülüğü vardır. Barınma ihtiyacı olan kadınların çocuklarıyla sığınabileceği Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinde şiddet mağduru kadınlara psikolojik, hukuksal ve sosyal alanda danışmanlık ve rehberlik hizmeti veriliyor. Bunun dışında sayıları fazla olmamakla beraber konukevleri/sığınma evleri de var. Bu yerlerde de kadınların barınma, yemeiçme, psikoloijksosyal destek alma ihtiyaçları karşılanıyor.
Şiddete uğrayan kadınlara koruma atanıyor mu?
Şiddete uğrayan kadın koruma tedbiri talep ettiğinde bu karar aynı gün içerisinde alınabilmektedir. Tedbir kararı en fazla 6 ay için verilebilir ve 6 ay bitiminde tekrar bu sürelerin uzatımı ilgili mercilerden istenebilir.
‘UZAKLAŞTIRMA ŞİDDET İHTİMALİNDE DE VERİLEBİLİR’
Reklamdan sonra devam ediyor
Koruyucu tedbirler neler olabilir? Bu tedbirleri kimler alır?
Hayati tehlike bulunması halinde, şiddet mağduru geçici koruma altına alınabilir. Şiddet mağdurunun adres ve kimlik bilgilerinin gizliliğine, işyerinin değiştirilmesine, şartların varlığı halinde tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulmasına, barınma talebi olması halinde mülki amir veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk kuvvetlerince uygun barınma yeri sağlanmasına, uygun görüldüğü takdirde valilik veya kaymakamlıkça maddi yardım yapılmasına, çocuklar için kreş sağlanmasına geçici bir süre için karar verilebilir. Hakim kararıyla şiddet gören mağdura nafaka ödemesine karar verilebilir.
Şiddet uygulayan hatta uygulama ihtimali olan kişiler için hakim; ortak yaşamdan uzaklaştırılmasına, korunan kişilerin bulunduğu konut, okul ve işyerine yaklaşmamasına karar verebilir. Korunan kişiye karşı şiddet tehdidi, hakaret, aşağılayıcı söz ve davranışlarda bulunmamasına, iletişim araçlarıyla rahatsız etmemesine karar verebilir. Çocuklarla refakatçi eşliğinde kişisel ilişki kurulmasına karar verilebilir. Şiddet uygulayan kişinin sağlık kuruluşunda tedavisine karar verilebilir.
‘HİZMETİÇİ EĞİTİME İHTİYAÇ VAR’
Kadın cinayetlerini önleme konusunda yeterli bir güce sahip miyiz?
İmzacısı olduğumuz İstanbul Sözleşmesi ile 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Şiddetin Önlenmesine Dair Yasa’ya baktığımızda kanunlarımız açısından kadına şiddeti önlemede güçlü olduğumuzu görüyoruz. Uygulamadaki aksaklıklar da etkili hizmet içi eğitimlerle giderilmelidir. Kadına şiddet sorunu yalnızca adli makamların, kolluk kuvvetlerinin sorunu değildir. Topluma büyük sorumluluklar düşüyor. Çünkü belirleyici olan şiddetin oluşmasını engellenmek. Emineler, Özgecanlar büyük bir toplumsal değişimi zorunlu kılıyor. Saygısevgiye dayanan eşit ilişkiler inşa etmeyi, bir arada insanca yaşamayı, birlikte gelişmeyi öğrenmeliyiz. Eğitim burada birincil mesele. Ayrıca toplumsal cinsiyet eşitsizliğini giderecek, kadının toplumsal ve aile içindeki konumunu güçlendirecek bir programa ihtiyaç var.
SOSYAL MEDYADA TEHDİT SUÇU ALENİLEŞTİRİYOR
“Sosyal medya üzerinden hakaret ve tehdit suçun aleni işlendiği gösterir ve bu da bir ceza artırım sebebidir. Sosyal medyada kullanıcıların kendilerine farklı bir kimlik oluşturduğu ve bu kimliği üzerinden insanlara hakaret etme hakkını kendilerinde gördüklerini gözlemliyoruz. Eğitim seviyesi, gelir düzeyi, yaşadığı bölge ne olursa olsun pek çok kişi tarafından yaygın biçimde kullanılıyor. Trol hesapların tespiti mümkün. Bunlar üzerinden hakaret etmek ve tehditte bulunmak da suçtur. Bunun yanı sıra; ısrarla telefonla aramak, takip etmek de taciz kapsamındadır. Bu tür sorunlarla karşılaşanlar koruma talep edebilirler. Kişiler hakkında suç duyurusunda bulunabilirler.”
RİSK VARSA DA TEDBİR İSTENEBİLİR
“Şiddete uğradıysanız ya da uğrama tehlikesi altında iseniz, şiddet uygulayan ve şiddet uygulama ihtimali bulunan kişilere karşı önleyici tedbirler alınmasını isteyebilir ve bu kişileri evden uzaklaştırabilirsiniz. Medeni halinize bakılmaksızın siz değil, size şiddet uygulan kişi veya kişiler evden uzaklaştırılır.”
Aydınlık