Irak’ın Sincar kentinin batısındaki Sinune kasabası ve civarında Irak Ordusu ile PKK’ya bağlı “Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ)” ve “Ezidhan Asayiş Güçleri” arasında şiddetli çatışmalar başladı.
Çatışmalar hakkında açıklama yapan Irak Başbakanı Mustafa Kazımi’nin Askeri Sözcüsü Yahya Resul, YBŞ’nin Sinune ve Xanesur'u birbirine bağlayan bir dizi yolu "trafiğe kapatması" sonrasında gerginliğin arttığını söyledi. YBŞ’nin, kendileri ile temas kurmaya çalıştıkları sırada ateş açtığını ve ordu birliklerinin ateşe cevap verdiğini belirten Resul, “İnsanların geçebilmesi için yolları açmayı amaçladık.” dedi. Yapılan açıklamada şu bilgiler paylaşıldı: “Kamuoyu olayların ayrıntılarını bilmelidir. Sözde YBŞ örgütüne mensup bir grup, Sinune ve Xanesur ilçelerini komşu yerleşim birimleri ve köylere bağlayan bir dizi yolu kesti. Bu yollara bariyerler yerleştirip vatandaşların bu alanlar arasında geçişini engelledi.
Günün ilk ışıklarıyla birlikte, askeri birlikler batı Ninova’daki operasyonlara başladı. Birlikler, yolları açmaları için YBŞ’lilerle temas kurmak istedi; ancak bir dizi keskin nişancının ateşine maruz kaldılar. Binalar ve yollar patlayıcılarla döşenmişti. Birimlerimiz, bu unsurlara angajman kurallarına uygun olarak hukuk ve düzenin sağlanması için müdahale ederek, ateş açanlara isabetli bir şekilde cevap vermiştir. Burada vatandaşların, güvenlik güçleri ile büyük iş birliğine ve tüm yasadışı davranışları reddetme konusundaki yardımlarına atıfta bulunmak gerekir. Müşterek Harekât Komutanlığı, güvenlik ve düzeni bozacak her türlü davranış ve uygulamaya karşı, angajman kurallarına göre hareket edilmesi talimatını verdi.”
GENELKURMAY BAŞKANI BÖLGEDE
Sincar'da yaşananlar üzerine Irak Genelkurmay Başkanı Abdulemir Yarallah ve üst düzey askeri yetkililerden oluşan bir heyetin bölgeye gittiği ve dün gece boyunca da YBŞ mevzilerinin havan topları ile vurulduğu öğrenildi. Ayrıca Irak Ordusu’nun Sincar Dağı’nın kuzeyine büyük bir güçle takviye yaptığı, kimsenin bölgeye gitmesine izin vermediği bildirildi.
Rûdaw’a konuşan Irak Parlamentosu Musul Milletvekili Şerwan Duberdani, Irak Ordusu’nun bölgedeki yabancı güçlerin çekilmesini ve kontrol noktalarının kendilerine devredilmesini istediğini ancak YBŞ’nin buna razı olmadığını, çatışmaların da bu nedenle çıktığını söyledi. Duberdani, daha önce YBŞ ve PKK’ya yakın diğer oluşumlarla görüşen Iraklı yetkililerin, kontrol noktalarının kendilerine devredilmesi ve tüm yabancı savaşçıların Sincar’ı terk etmesi için kendilerine 29 Nisan Cuma gününe kadar süre tanıdığını ve bu sürenin dolduğunu aktardı. Duberdani, şu ana kadar 400 kişilik bir gücün belirlenen yerlerden çekildiğini ancak hala bölgede silahlı birlikler olduğunu söyledi.
Irak Ortak Operasyonlar Komutanlığı Üyesi General Abdulhalik Talat da yaptığı açıklamada “Yasal olmayan silahlı gruplar çatışma ve karmaşanın sebebidir. Onlar yüzünden Sincar’daki yerel idare birleştirilemiyor, göç edenler evlerine geri dönemiyor, bölge inşa edilemiyor.” Değerlendirmesinde bulundu. Erbil ile Bağdat arasında 9 Ekim 2020’de, Birleşmiş Milletler’in gözetiminde imzalanan Sincar Anlaşması’nın şartlarından birinin de “tüm yabancı ve resmi olmayan silahlı grupların ilçeden çıkarılması” olduğunu hatırlatan General Talat, “Bu nedenle Irak Hükümeti anlaşmanın maddelerini uygulamak ve yasal olmayan silahlı güçleri çıkarmak için gerekirse güç kullanacak.” dedi. Talat, Irak Ordusu’nun bu kapsamda bölgeye takviye birlikler sevk ettiğini, bölgede kontrolü sağlamaya çalıştığını söyledi.
YBŞ’nin PKK’ya bağlı olduğunu ifade eden General Abdulhalik Talat, “PKK’nın bölgede bulunması kendi çıkarına değil. Ancak onlar bunun için değil, çevredeki bazı devletlerin hesaplarını hayata geçirmek için oradalar.” diye konuştu.
PKK ŞENGAL'DE 'ÖZERK YÖNETİM' İSTİYOR
Çatışmalarla birlikte PKK’nın da bölgeye terörist sevk ettiği öğrenildi. Peşmerge Sincar Operasyonları Komutanı Tuğgeneral Lokman Geli İbrahim, çatışmaların ardından bölgede güvenlik durumunun kötüye gittiğini söyledi. İbrahim, “Elde edilen bilgi ve belgeler, PKK’nın Haseke kentinden Sincar’a yeni birlikler gönderdiğini gösteriyor. Behrê ve Hol’dan 5 ila 20 kişilik gruplardan oluşan birliklerin Karaçi Kolk’a getirildiği, oradan Xanesor ve Sincar’ın diğer bölgelerine aktarıldığı görülüyor. Bölgede savaş ve çatışmalar tırmanırsa durum daha da kötüye gidebilir.” diye konuştu.
Irak Ordusu’nun Sincar’ın batısındaki Dugur köyüne girdiğini, köyde YBŞ tarafından karargâh olarak kullanılan okulun savaş uçakları tarafından bombalandığını aktaran İbrahim, “Irak Ordusu YBŞ’nin kontrolü altındaki Sinune kasabasının etrafına konuşlanmış durumda.” dedi.
PKK'nın desteklediği “Şengal Özerk Yönetimi” de bir açıklama yaparak, Bağdat'a kendilerini tanıma çağrısında bulundu. Açıklamada, Irak yönetimi ile çok sayıda görüşme yapıldığı ve bu görüşmelerde “Özerk Yönetim’in varlığına ve özsavunma güçlerine saygı gösterilmediği” kaydedildi. Kendilerine bağlı sözde “Asayiş” güçlerinden vazgeçilmeyeceğine vurgu yapılan açıklamada, Sincar Anlaşması'na uyulmayacağı açık bir şekilde ifade edildi. Açıklamada, “18 Nisan’da Dugur’da Ezidhan asayişinin çembere alınarak başlatılan son saldırılar da bu antlaşmayla bağlantılıdır. Irak Ordusu’nun bize farz kıldığı şey Ezidhan asayişinden vazgeçmemizdir. Bilindiği gibi Ezidhan asayişinin feshedilmesi 9 Ekim Antlaşması’nın önemli maddelerinden biridir. Halkımız şunu iyi bilmelidir ki, Şengal Ortak Operasyonlar Komutanlığı ve Musul Ortak Operasyonlar Komutanlığı’yla gerçekleştirilen son görüşmelerde çözümün önü kapatıldı ve savaş siyaseti kızıştırıldı.” denildi.
SİNCAR ANLAŞMASI
Bağdat ile Erbil arasında 9 Ekim 2020’de imzalanan anlaşma “idare, güvenlik ve inşa” şeklinde üç başlıktan oluşuyor. Anlaşma metnine göre, Sincar’da ilçe kaymakamı ve diğer idari birimler için yeni atamalar yapılacak.
Sincar’da iç güvenliğin sağlanması ise yerel polis güçleri, Ulusal Güvenlik Müsteşarlığı ve Ulusal İstihbarat Servisi tarafından Peşmerge güçleriyle koordinasyonlu şekilde yürütülecek.
Yasal olmayan tüm silahlı yapıların ilçe dışına çıkarılmasını da öngören anlaşma doğrultusunda, Kuzey Irak ile iş birliği kapsamında 2 bin 500 güvenlik unsuru için atama yapılacak. Anlaşma kapsamında ayrıca, Sincar’ın güvenlik ve idari yönetiminin gözden geçirilmesi ve yeniden imarı için Merkezi Hükümet ile Erbil yönetimi arasında ortak komite kurulması kararlaştırılmıştı.
GÖÇ BAŞLADI
Sincar’da çıkan çatışmanın ardından ilçeden yaklaşık 700 ailenin civar kentlere göç ettiği bildirildi.
Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi İçişleri Bakanlığı Kriz Masası Koordinatörü Hüseyin Kalari, basına yaptığı açıklamada, çatışmaların ilçeden göçü başlattığını söyledi.
Kalari, çatışmalardan kısa süre sonra yaklaşık 700 ailenin ilçeden göç ederek daha güvenli bölgelere sığındığını ifade etti.
Göç eden ailelerin çoğunun Kuzey Irak’a geldiğini dile getiren Kalari, Duhok kentine sığınan aileler için gereken desteğin sunulmaya başlandığını kaydetti.