İran, Rusya ve Çin tarafından ‘Deniz Güvenlik Kuşağı’ kod adıyla yapılan ortak deniz tatbikatı dün başladı. Tarafların ‘işbirliğimiz sayesinde bölgede güvenlik, barış ve istikrar sağlamayı hedefliyoruz’ dediği tatbikat Pentagon’un da dikkatini çekti. Pentagon’dan ‘izliyoruz’ açıklaması geldi

İran, Rusya ve Çin arasında planlanan ortak deniz tatbikatı dün başladı.Tatbikata ‘Deniz Güvenlik Kuşağı’ adı verildi.

Tatbikatın başlangıcı, İran’ın güney doğusundaki Chabahar liman kenti kıyılarındaki basın toplantısında İran Ordusu Deniz Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Gholamreza Tahani tarafından duyuruldu.

Tahani yaptığı açıklamada, tatbikatın dün sabah Çin ve Rus gemilerinin Şehit Beheşti limanına yanaşması ile başladığını söyledi. Tahani, tatbikat amacının bölgedeki güvenliğin artması olduğunu belirterek, “İslam İnkılabı sonrası İran’ın bu düzeyde iki dünya gücü ile tatbikat düzenlenmesi bir ilktir” dedi.

Tahani, İran ordusu ve Devrim Muhafızlarının ortaklaşa hareket edeceğini belirterek, tatbikatın 17 bin km kare bir alanda yapıldığını, amacının uluslararası ticaretin güvenliğinin arttırılması, deniz korsanlığı ve terörizme karşı mücadele ve deniz arama kurtarmada tecrübe paylaşımı olduğunu belirtti.

İran’ın ‘inzivaya itilemeyeceğini’ söyleyen Tahani, tatbikatın mesajının bölgede işbirliği ve birlik sayesinde barış, dostluk ve istikrar sağlamak olduğunu vurguladı.

Taraflar Hint Okyanusu ve Umman Körfezi’nin dünya ticaretinde anahtar rolü olduğunu ifade ederek, bölgenin güvenliğinin sağlanması noktasına özel vurgu yaptılar.

Üç ülkenin Hint Okyanusu’nun kuzeyinde, Umman Körfezi’nin olduğu bölgede dün başlattığı ortak deniz tatbikatının 30 Aralık’ta sona ereceği bildirildi.

PENTAGON TEDİRGİN

Pentagon sözcüsü Sean Robertson perşembe günü ABD’nin ortak tatbikatları izlediğini kaydetti.

“İran, Çin ve Rusya arasında Arap Denizi’ndeki çok taraflı tatbikatın farkındayız” diyen Robertson açıklamasına şöyle devam etti: “İzliyoruz ve uluslararası su yollarında serbest dolaşım ve serbest ticaret akışını sağlamak için ortaklarımız ve müttefiklerimizle çalışmaya devam edeceğiz.”

KÖRFEZ’DE GERGİNLİK

Tatbikatın, İran ile ABD ve bölgedeki müttefiki Suudi Arabistan arasında yaşanan gerilimin merkezindeki Aden ve Basra Körfezlerini birbirine bağlayan Umman Denizi’nde düzenlenmesi dikkati çekti.

ABD’nin İran’la imzalanan nükleer anlaşmadan geçen yıl tek taraflı çekilmesinin ardından yeniden yaptırımları devreye sokmasıyla Basra Körfezi, Hürmüz Boğazı ve Umman Denizi’nde gerilim artmıştı.

Haziranda bölgede seyir halindeki petrol tankerlerine saldırılar düzenlenmiş, hava sahası ihlali yapan ABD’ye ait bir insansız hava aracı İran tarafından düşürülmüş ve Hürmüz Boğazı’nda İngiltere’ye ait bir petrol tankeri İran tarafından alıkonulmuştu. ABD ve Avrupa Birliği, bölgede seyir güvenliğini sağlama iddiasıyla ayrı ayrı koalisyonlar kurma kararı almıştı. Japonya da bölgeye askeri güç göndermeyi planladığını duyurmuştu.

HÜRMÜZ BARIŞ PLANI

İran ise bölgede gerilimi azaltmak ve güvenliği sağlamak için, Körfez ülkelerini dahil eden bir plan hazırlamıştı. Hürmüz Barış Planı olarak adlandırılan proje BM 74. Genel Kurulu’nda Ruhani tarafından açıklanmıştı. Ruhani planın hedefini, ‘Fars Körfezi ile Hürmüz Boğazı’nda güvenlik, barış, istikrar ve kalkınmanın korunması ve tüm bölge ülkelerinin bundan yararlanması’ olarak tarif etmiş ve planın Fars Körfezi ülkelerini kapsadığını ancak tüm bölge ülkelerinin ve BM ülkelerinin de bu plana dahil olabileceklerini belirtmişti.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov İran’ın önerdiği Hürmüz Barış Planı’nın dikkate alınması gerektiğini belirterek destek vermişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı da daha önce ABD’nin tek taraflı olarak nükleer anlaşmadan çekilmesine ve İran’a keyfi yaptırımlar uygulamasına tepki göstererek BM’yi bu konuda sorumlu davranmaya davet etmişti.