Dışişleri Bakanı Wang Yi, New York’ta, ABDÇin İlişkileri Ulusal Komitesi, ABDÇin İş Konseyi, ABD Ticaret Odası ve ABD Dış İlişkiler Konseyi’nin ortak evsahipliğinde bir yemeğe katıldı. Bu etkinlikte yaptığı açılış konuşmasında, Wang Yi, özellikle Sinciang tartışmalarıyla ilgili açıklamalarda bulundu.

Wang, Sinciang Özerk Bölgesi Hükümeti'nin yakın zamanda terörizme karşı bir dizi önleyici tedbir aldığını belirterek şunları söyledi: “Bu tamamen Çin’in iç meselesi olmasına rağmen, dünyadaki bazı Çin karşıtı güçler tarafından kasten itibarsızlaştırıldı ve saldırıya uğradı. Peki bu konuda gerçek nedir?”

Wang sözlerine şöyle devam etti:

“Gerçek şu ki, Çin Hükümeti, Sinciang’ın istikrar ve kalkınmasına, din ve kültürünü korumasına büyük önem verdi. Bölgenin kurulduğundan bu yana geçen 64 yılda, yerel ekonomi 80 kat arttı ve on binlerce yerel insan yoksulluktan kurtarıldı. Şu anda Sinciang’da 28 binden fazla dini alan ve 30 bine yakın din personeli bulunmaktadır. Her iki rakam da birkaç on yıl öncesine göre on kat arttı. Günümüzde, Sinciang’daki her 530 Müslüman insan, ortalama olarak birçok Müslüman ülkeden daha yüksek oranda bir camiye sahiptir.

Gerçek şu ki, Sinciang’daki farklı etnik kökenlerden insanlar, neredeyse yirmi yıldır aşırılıkçılık ve terörizmden derin acılar çektiler. 1990’lardan bu yana orada birkaç bin şiddet ve terör vakası vardı ve birkaç bin masum insan öldürüldü veya yaralandı. Bu saldırılar, yerel halkın yaşamı ve mülkiyeti ile dini inanç özgürlüğü ve diğer temel insan hakları üzerinde çok ağır bir etki yarattı.”

SON 3 YILDIR TEK BİR TERÖR OLAYI YOK

Rakamlarla, terörizm ve aşırıcılıkla mücadelelerini anlatan Wang şunları kaydetti:

“Gerçek şu ki, Sinciang’da son yıllarda alınan tedbirlerin net bir amacı var. Bu, aşırılıkçılık ve terörizmi kökten engellemektir. Bu önlemler Çin hukuku ve küresel toplumda savunulan ortak yaklaşımlarla uyumludur. Birleşmiş Milletler Şiddet Aşırıcılığını Önleme Eylem Planı’na göre, yoksulluk, işsizlik, alternatif istihdam olanaklarının olmayışı ve düşük eğitim düzeyleri, şiddet içeren aşırılık yanlısı dini inanç gruplarının çarpıtılması ve sömürülmesinin yanı sıra aşırılığın arka plan nedenleridir. Eylem Planı, erken katılımı ve şiddet içeren aşırılıkçılığa karşı önleyici tedbirlerle mücadeleye yönelik eylemlerin tamamlanmasını önermektedir. Bu tam olarak Sinciag’da yapılan şeydir. Görünür ilerleme kaydedilmiştir: son üç yılda tek bir şiddet içeren terör olayı yaşanmamıştır.”

50 ÜLKEDEN DESTEK

Yakın zaman önce 50 ülkenin İnsan Hakları Konseyi Başkanı’na mektup sunarak Çin’in Sinciang politikasına destek verdiğini söyleyen Wang şunları kaydetti:

“Gerçek şu ki, Sinciang’daki eğitim ve öğretim merkezleri, ilgililerin kendilerini aşırılıkçılık ve terörizm etkisinden kurtarmaları ve mesleki beceriler edinmelerine yardımcı olan okullardır. Merkezler, “korkunç toplama kampları” dışında bir şeydir. Bu yıl ABD de dahil olmak üzere Batı ülkelerinin diplomatik, medya ve akademik çevrelerinden yaklaşık 1000 personeli Sinciang’a davet ettik. Eğitim merkezlerini ilk elden gördüler ve oradaki diğer yerleri ziyaret ettiler. Onların paylaştığı izlenimler, durumun bazı Batı kuvvetlerinin ve medyanın bildirdiklerinden çok farklı olduğu yönünde. Yakın zamanda, yaklaşık 50 ülke İnsan Hakları Konseyi Başkanına ortak imzalı bir mektup sunarak, Çin’in Sinciang’la ilgili meselelerdeki tutumuna destek verdi. Mektupta, eğitim ve öğretim merkezlerinin ve Sinciang’daki diğer önlemlerin aşırılıkçılık ve terörizmi etkili bir şekilde önlediğini ve Sinciang’daki temel insan haklarının güvence altına alındığını belirttiler. Bu ortak imzacılar arasında yaklaşık 30 ülke İslam İşbirliği Teşkilatı üyesidir.”

‘HEPİNİZ GERÇEĞİ GÖZLERİNİZLE GÖRÜN’

Yemeğe katılanları Sinciang’a davet ederek gelişmeleri kendi gözleri ile görmeleri gerektiğini söyleyen Wang sözlerini şöyle tamamladı:

“Söylentiler, adil ve soluk benizli gerçekler karşısında bir pazar bulamaz. Sinciang’daki önlemlerimiz, terörle mücadelede uluslararası mücadeleye daha fazla katkı sağlamak ve Sinciang’daki 25 milyon farklı etnik grubun güvencesi ve mutluluğu içindir. Tamamen açık ve dürüstüz ve çirkin lekelerin hiçbir etkisi olmayacağından eminiz. Bu geceki arkadaşlarımıza ve diğer ülkelerden insanlara Sinciang’ın gerçek bir resmini sunmayı umuyoruz. Sinciang’ı ziyaret edip oradaki gelişmeyi kendi gözünüzle görmek için sizi bekliyoruz ve kimsenin söylentiler ile aldatılmayacağını umuyoruz.”

NE OLMUŞTU?

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, geçtiğimiz hafta New York’ta yaptığı açıklamada, Çin’in “kendi vatandaşlarının Müslümanlık inancını ve kültürünü silme girişiminde bulunduğunu ve Uygur Türklerine yönelik baskı politikası uyguladığını” iddia ederek tüm dünyaya Çin’in bu politikasına karşı durma çağrısı yapmıştı. Çin hükümeti ise bu iddiaları ‘yalan’ olarak nitelendirip ABD’yi Çin’in iç işlerine müdahale ettiği gerekçesi ile uyarmıştı.

Aydınlık