Türkİş ocak ayı açlık yoksulluk sınırı araştırmasını yayınladı. Yeni beslenme kalıbı temel alınarak yapılan araştırmada, ithalata bağımlılığı yüksek tarımsal girdilerdeki artışlar ve piyasadaki yüksek enflasyon beklentisi nedeniyle gıda fiyatları bu ay da artmaya devam ettiği bildirildi. Açıklamada, “16 Aralık 2022’de Cumhurbaşkanlığında gerçekleşen basın toplantısında net yüzde 50 oranında artışla 4 bin 253 TL olarak ilan edilen yeni yıl asgari ücreti, yaklaşık altı hafta sonra (yılın ilk ayında) dört kişilik hanenin sağlıklı ve dengeli beslenmesini sağlayan gıda harcaması tutarı olan açlık sınırı ile aynı seviyeyi tekrar yakaladı” denildi.

Açıklamada bu yılın ocak ayı açlık yoksulluk sınırı sonuçları ile ilgili şu sonuçlar paylaşıldı:

“Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 4 bin 249 TL oldu. Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı (yoksulluk sınırı) 13 bin 843 TL’ye yükseldi. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 5 bin 587 TL olarak belirlendi.”

‘ASGARİ ÜCRETLİNİN GEÇİMİ DAHA DA ZORLAŞTI’

Açıklamada araştırma sonuçları ile ilgili şu değerlendirmelere yer verildi:

“Aralık ayında ayrıntıları kamuoyuna ilan edilen ‘kur korumalı TL vadeli mevduat’ programı ile dövizde sert bir düşüş yaşansa da haftalar içinde Türk lirası yeniden değer kaybetmeye başladı ve 2021’in Aralık ayı itibariyle gıda sepetinin genelinde yüksek artış gözlemlenmişti. Ancak daha sonraki günlerde, takip edilen bazı ürünlerin fiyatında gerileme olurken bir kısmının fiyatı değişmedi. Döviz kurlarının son büyük zirvesinden sonra geçen ay yüzde 25’e yakın bir artış gören gıda fiyatlarında, yeniden değer kazanan Türk lirasının olumlu etkisi market ve pazarlara neredeyse hiç yansımadı. Ülkenin en önemli gündemi, bu ay da arka arkaya gelen fiyat artışları oldu. Akaryakıta, elektriğe, doğalgaza, toplu ulaşıma gelen zamlarla işçi ve ailesinin önemli ve çoğu zaman tek geliri olan asgari ücretle geçimi daha da zorlaştı.”

Türkİş ’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Ocak 2022 itibariyle şu şekilde gelişti:

“Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin ‘gıda için’ yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 3,71 oranında gerçekleşti. Son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 59,67 olarak hesaplandı.”

MAKARNA FİYATI YÜZDE 17 ARTTI

Ocak ayında süt fiyatları ay başında promosyon indirimleri yapılsa da ay sonunda geçen ay olduğu gibi tekrar litrede 12 lira seviyelerine yükseldi. Peynir ve yoğurtta aralık ayında gelen yüksek zamları, bu ay raflarda görece daha az yer kaplayan markaların sınırlı fiyat artışları takip etti. Dana kıyma, kuşbaşı et ve balık fiyatı az bir artış gösterirken, kuzu kuşbaşı fiyatında yüzde 15'lik artış gözlemlendi. Balıklardan hamsinin fiyatı sabit kaldı, diğer balık türlerinin fiyatlarında sınırlı değişimler oldu. Tavuk fiyatı da sabit kaldı. Yumurtanın tanesi, fiyat düşüşü ile 1,20 liraya geriledi. Bakliyat ürünlerinden nohut ve yeşil mercimekte fiyat azaldı ancak özellikle ithal kırmızı mercimek ve kuru fasulyede bir miktar artış gerçekleşti.

Ocak ayında ekmek fiyatında bir değişim gözlemlenmedi. Bulgurda fiyat sabit kaldı, pirinç, un ve irmikte az bir miktar fiyat artışı yaşandı. Dar gelirlilerin sıklıkla tükettiği makarnada artış yüzde 17 oldu.