STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz'ün geçtiğimiz hafta insansız denizaltı geliştirmeyi hedeflediklerine yönelik açıklaması heyecanla karşılandı. Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir'in geçmişteki mesajları insansız denizaltı projelerinin çeşitli düzeylerde devam ettiğini gösterirken, bu konuda STM firmasının da çalışma yürüttüğünün ortaya çıkması gizli platforma ilişkin büyük merak uyandırdı.
KAYNAKLAR SU ALTINDAKİ PROJELERİ DOĞRULADI
Özgür Güleryüz
STM500 adlı milli denizaltının yapımına başladıklarını söylerken bir sonraki hedeflerinin 'insansız denizaltı' olduğunu belirten Özgür Güleryüz, "Denizaltı çok yüksek teknoloji içeren, mühendislik anlamında çok kompleks bir sistem. Biz bu yetkinliğimizi sonuna kadar kullanarak hem modernizasyon faaliyetlerinde hem de tasarıminşa faaliyetlerinde yoğun şekilde görev almak istiyoruz. Sadece insanlı platformlarla da kalmayacağız. İnsansız denizaltı da gündemde. Çok etkin ve başarılı sonuçlar alınabilecek platformlar. Bu konularda da çalışmalarımız, ARGE faaliyetimiz yoğun şekilde devam ediyor" demişti.
Bu önemli projeyi bir dosya ile alan uluslararası denizcilik haber platformu NavalNews, Türk savunma sanayiindeki kaynakların çeşitli tipte sualtı platform projelerinin varlığını doğruladıklarını bildiriyor. Kaynaklara göre Savunma Sanayii Başkanlığı, denizin altında görev yapacak insansız platformlara yönelik projelere, onları barış zamanında da kullanmak için destek veriyor.
ZOR AMA STM İÇİN İMKANSIZ DEĞİL
Makale için Tayfun Özberk'in görüştüğü savunmagüvenlik uzmanı H.I.Sutton, insansız denizaltı projelerinin dünya genelinde artış gösterdiğine dikkat çekti. ABD, İngiltere ve Çin donanmalarının bu yolda ilerlemiş olduğunun altını çizen Sutton, "Türk STM gibi şirketler daha birkaç yıl önce hayal gibi görülen bu tip projeleri şimdi gerçekleştirebileceklerini söylüyor. Artık birçok donanma bu tip araçlarla ciddi şekilde ilgileniyor. SİHA'larda zaten kendini kanıtlamış olan Türkiye için 'insansız denizaltı' platformu yeni bir başarı alanı olacak" dedi.
Su altında navigasyon ve iletişimin çok farklı teknolojiler gerektirdiğini vurgulayan Sutton, mürettebatsız büyük su altı araçları yapımının oldukça zorlu fakat STM için başarılabilecek ölçekte olduğunun altını çizdi. Sutton'a göre bu tip insansız denizaltılar düşman kıyısına yakın noktalarda kullanıldığında çok etkili olacak; insansız olmaları dolayısıyla da en riskli görevlere gönderilebilecek.
OLAĞANÜSTÜ ÖNEMLİ GÖREVLER BAŞARABİLİR
Dünyada az sayıdaki ülke insansız denizaltı projeleri geliştirmekle meşgul.
Sutton'ın yorumunun ardından NavalNews haberinde şöyle denildi:
"Denizaltılar deniz savaşında doğal olarak stratejik platformlar. Hem barışta hem de savaşta her zaman en kritik ve tehlikeli görev araçları oldular. İnsansız denizaltılar, klasik denizaltının yaptığı tüm görevleri yerine getirmeyecek olsa da, bazı görevleri suyun altında insansız platformla gerçekleştirebilecek olmak bile deniz harbinde çığır açmak demek.
Kıyı sularla bir denizaltının tespit edilmesi ve izlenmesi çok zordur. Denizaltı savunma harbi (ASW) araçları/gemileri için klasik denizaltıyı tespit etmek zaten zorken, küçük bir insansız denizaltıyı bulabilmek neredeyse imkansız olacaktır. İnsansız denizaltılar düşman hatlarına girebildikleri, kritik istihbarat sağlayabildikleri ve en savunmasız anlarında düşman varlıklarına saldırabildikleri için bağlı bulundukları donanmaya olağanüstü faydalar sağlayabilirler."
STM firmasınca tasarlanan STM500 isimli insanlı denizaltının yapımına 2022 Haziran'ında başlanmıştı.
