Buna göre mutabakatın Suriye’ye girme hakkı verdiği iddiası doğru değil. Mutabakatın ruhu, Türkiye ile Suriye yönetiminin teröre karşı işbirliği yapmaları
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Moskova zirvesinde gündeme getirdiği Adana Mutabakatı konusunda, gerçekle ilişkisi olmayan iddialar gündeme geldi. Ankara’nın Şam ile işbirliği yapma zorunluluğunu gözardı eden bazı kesimler, mutabakatın içeriğini çarpıtarak Türkiye’nin Suriye’ye doğrudan müdahalesini savundu. Aydınlık, Adana Mutabakatı’nın imzalandığı çalışmalara katılan yetkililerle görüşerek, mutabakatın aslını ortaya çıkardı.
Bazı kesimler, Adana Mutabakatı’nın Türkiye’nin Suriye topraklarına girmesine olanak verdiğini iddia ederken, bazı kesimler de anlaşmanın ek gizli maddeleri olduğunu, Türkiye’nin Suriye topraklarına 50 kilometre girebileceğini öne sürdüler. Suriye’de teröre karşı mücadelede Adana Mutabakatı’nı ilk gündeme getiren ise Aydınlık olmuştu.
ADANA MUTABAKATI TÜRKİYE’YE TEMİNATTIR
Aydınlık’a konuşan, Adana Mutabakatı’nın hazırlanmasında görev almış bir yetkili, “Adana Mutabakatı Suriye’nin terör konusunda Türkiye’ye verdiği bir teminattır. Suriye bu anlaşmadan sonra mutabakat kurallarına büyük ölçüde uymuştur. Çok sayıda PKK’lıyı da Türkiye’ye teslim etmiştir” dedi.
Adana Mutabakatı’nın gündeme gelmesi sonrasında gazetelerde ve televizyonlarda “saçma sapan görüşler” ortaya atıldığını kaydeden yetkili, “Bazıları mutabakatın Türkiye’nin doğrudan Suriye topraklarına girmesine olanak verdiğini söylüyor. Bazıları ek gizli protokolde Türkiye’ye 50 kilometre içeriye girme hakkı verildiğini iddia ediyor. Bunların hiçbiri doğru değil. Adana Protokolü’nün gizli eki yoktur. Hepsi açıktır. Meclis onayından geçmiştir” diye konuştu.
Putin’in Adana Mutabakatı’nı gündeme getirerek Türkiye’ye “Şam’la işbirliğine geç” mesajı verdiğine dikkat çeken yetkili, konunun Şam yönetimi ile de konuşulmuş olmasının büyük bir olasılık olduğunu vurguladı.
MUTABAKATIN RUHU İKİ ÜLKENİN İŞBİRLİĞİDİR
Adana Mutabakatı’nı yürüten dönemin Genelkurmay İstihbarat Başkanı İsmail Hakkı Pekin de Aydınlık’a yaptığı değerlendirmede, Adana Mutabakatı konusunda “yalan yanlış görüşler” dile getirildiğini ifade etti. Mutabakatın, Suriye’de yapılacak operasyonların Suriye yönetimi ile birlikte yapılmasını içerdiğini kaydeden Pekin şunları söyledi:
“Biz her altı ayda bir toplanır, süreci değerlendirirdik. Ben Türk tarafının başındaydım. Teröre karşı işbirliği içinde olduk. Suriye samimi davrandı. Hatta 2011 yılında İdlib’de yapacakları operasyonu bile bize bildirdiler. Adana Mutabakatı’nın ruhu Türkiye ile Suriye yönetiminin işbirliğidir. Suriye yönetimi ile birlikte teröristlere karşı her türlü önlemi alabiliriz.”
Pekin, Adana Mutabakatı’nın Suriye’ye 50 kilometre girme hakkı verdiği iddialarının doğru olmadığını, apar topar bu iddiaların gündeme gelmesinin art niyetli ve Türkiye ile Suriye yönetiminin anlaşmasını önleme amaçlı olduğunu vurguladı. Pekin, gizli bir elin Putin’in önerisini işlemez hale getirmeyi amaçladığını belirtti.
ŞAM’LA DİYALOĞUN ÖNÜ AÇILIR
Uzun yıllar terörle mücadelede görev yapmış eski Asayiş ve Harp Akademileri Komutanı emekli Orgeneral Necati Özgen de, Adana Mutabakatı’nın önemine dikkat çekti. Mutabakatın bugüne kadar yapılamayan Suriye yönetimi ile işbirliğinin önünü açması gerektiğini ifade eden Özgen, şu görüşleri savundu: “Moskova’da yapılan görüşmede Adana Mutabakatı’nın ayrıntılı olarak görüşüldüğü anlaşılıyor. Yapılan açıklamalara göre bu konuda bir anlayış birliğine de varılmış. Bu iyi bir şey. Adana Mutabakatı fırsat olmalı. Suriye yönetimi ile işbirliğine gidilmeli. Zaten Adana Mutabakatı da bunu öngörüyor. Adana Mutabakatı esas alınarak, Fırat’ın doğusundaki Türkiye’yi tehdit eden terör sorununu da çözeriz.”
‘Davete gerek yok’
AkP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, partisinin Erzurum belediye başkan adayları tanıtım toplantısında konuştu. Erdoğan, Adana Mutabakatı’yla ilgili şunları söyledi: “Adana Mutabakatı baba Esad döneminde atılmış imzalardır. Birinin bizi davet etmesine gerek yok. Bu imza herhangi bir olumsuz gelişmede o topraklara girmenin önünü açıyor.”
Erdoğan güvenli bölge ile ilgili de şunları kaydetti: “Bize Münbiç’i teröristlerden temizleyeceğiz diyenler, temenni ederim ki verilen son sözlerle bunu yerine getirirler. Sabrımız sınırsız değildir, bize verilen sözlerin yerine getirilmesini sonsuza kadar bekleyecek değiliz. Bir güvenli bölge ya da tampon bölge sözünün birkaç ay içinde yerine getirilmesini bekliyoruz. Aksi takdirde güvenli bölgeyi biz oluşturacağız. Müttefiklerimizden Türkiye’nin bu çabasına lojistik destek beklemekteyiz. Güvenli bölge konusunda BM’nin de bu işe uygun bir kabiliyeti olmadığını birçok örneğe bakarak görüyoruz. Bu bölgenin gerçek anlamda güvenliğini işlerliğini sağlayacak tek güç Türkiye’dir. Bu meselenin çözümüne katkı sağlayacak sahadaki fiili kontrolün de bizde olması gerekiyor. Bunun dışındaki çözüm tekliflerine kapalı olduğumuzu beyan ediyoruz. Bedeli olacaksa onu da ödemeye hazırız. Sahadaki fiili kontrolün bizde olması gerekiyor. Türkiye olarak bunun dışındaki tüm çözüm tekliflerine kapalıyız.”
