Çin hükümeti, 22 Temmuz'da 1'inci ve 2'nci aşama denemelerde etkinliği kanıtlanan ve ciddi bir yan etkiye rastlanmayan aşı adayının acil durum kullanımına izin vermişti. Formülünde virüsün etkisizleştirilmiş bir versiyonunu içeren aşı adayı için 21 Temmuz'da Brezilya'da, 11 Ağustos'ta Endonezya'da 3'üncü aşama klinik denemeler başladı. 1.8 milyon dozla birlikte Endonezya'ya toplu bir aşılama kampanyası hazırlığı için ulaştı.Ayrıca 3'üncü aşama denemeler kapsamında 17 Eylül'de insanlar üzerinde test edilmeye başlanan Coronavac, "Türkiye'de denenen ilk Covid19 aşısı" oldu. 25 merkezde 13 bin kişi üzerinde yapılan deneyler sağlık çalışanlarıyla başladı. Kasım'da ise sağlık çalışanları dışında gönüller çalışmalara dahil edildi. NTV'de yer alan haberin detayları şöyle:
SİNOVAC İLE DİĞER AŞILAR ARASINDAKİ FARK NEDİR?
CoronaVac, vücudun bağışıklık sistemini ciddi bir hastalık tepkisi riski olmadan virüse maruz bırakmak için öldürülmüş viral partiküller kullanarak çalışan inaktive edilmiş bir aşı. Sırasıyla yüzde 95 ve yüzde 94 etkili olduğu açıklanan Pfizer/BioNTech ve Moderna aşıları ise Mrna yöntemiyle geliştirildi. Bu aşılar, corona virüsün genetik kodunun bir kısmının vücuda enjekte edilek çalışıyor ve bu durum da vücudun antikor üretmeye başlamasını tetikliyor.
Singapur'da yer lana Nanyang Teknoloji Üniversitesi'nden Doç. Dr. Luo Dahai, BBC'ye verdiği demeçte, "CoronaVac, kuduz gibi birçok iyi bilinen aşıda başarıyla kullanılan daha geleneksel bir aşı yöntemi. mRNA aşıları yeni bir aşı türüdür ve şu ana kadar toplumda kullanılmış olan başarılı bir örnek yoktur" ifadelerini kullandı.
SİNOVAC AŞISI NE KADAR ETKİLİ?
The Lancet adlı bilimsel dergide CoronaVac'ın şu ana kadar yalnızca birinci ve ikinci aşama klinik denemelerine ilişkin veriler yayımlandı. Aşı denemelerini gerçekleştiren bilim insanlarından Zhu Fengcai, birinci aşama denemesindeki 144 katılımcıya ve ikinci aşama denemesindeki 600 katılımcıya dayanan bu sonuçların, aşının "acil kullanım için uygun" olduğu anlamına geldiğini söyledi.
Bununla birlikte Fengchair, katılımcılar arasında önemli bir yan etki görülmediğini bazı kişilerde sadece hafif yorgunluk veya baş ağrısı bildirildiğini ifade etti.
Sinovac, Türkiye'nin ardından Ekim ayının başlarında, dünyadaki ikinci en yüksek ölüm oranını bildiren Brezilya'da üçüncü aşama denemelerine başladı. Çinli şirketin Brezilya'daki ortağı Butantan Enstitüsü, Sinovac'ın denemelerinin sonuçlarını 15 Aralık'tan önce yayınlamasını beklediğini söyledi.Öte yandan dün, Sinovac'ın Endonezya'daki partneri Bio Farma'nı corona virüs aşısının üçüncü faz ara veri sonuçları açıklandı. Endonezda'da bin 600 kişide yapılan klinik deneylere göre aşının etkinliğinin yüzde 97 olduğu belirtildi. Ancak, Bio Farma daha sonra yaptığı açıklamayı düzelterek Sinovac aşısının etkinlik yüzdesinin henüz belirlenemediğini söyledi.
Konuya ilişkin açıklama yapan Profesör Luo, "mevcut sınırlı bilgi göz önüne alındığında" bu noktada aşının etkinliği hakkında yorum yapmanın zor olduğunu ifade etti. Luo, "Ön verilere göre CoronaVac muhtemelen etkili bir aşı, ancak üçüncü aşama denemelerinin sonuçlarını beklememiz gerekiyor" dedi.
DEPOLAMA KOŞULLARI DAHA AVANTAJLI
Sinovac'ın temel avantajlarından birini, şempanzelerde soğuk algınlığına neden olan genetik olarak tasarlanmış bir virüsten yapılan Oxford/AstraZeneca aşısı gibi standart bir buzdolabında 28 santigrat derecede saklanabilmesi oluşturuyor. Uzmanlar, Moderna aşısının dağıtımının Prizer/BioNTech aşından çok daha kolay olduğunu, ancak Sinovac ve AstraZenaca/Oxford aşılarının hepsinin içinde en avantajlı depolama ve nakliye koşullarına sahip olduğunu belirtiyor.
Pfizer/BioNTech aşısının, optimum etkinliği sürdürmesi için 70 santigrat derecede saklanması, ayrıca uygulanmadan önce başka bir sıvıyla karıştırılması gerekiyor. Bununla birlikte Pfizer, dozların özel dondurucular olmadan 10 gün korunmasını sağlayan kendi ambalajını geliştirdi, ancak dozların yine de Belçika'dan uçurulması ve ardından termo sensörleri ve GPS izleyicilere sahip kamyonlardaki aşılama merkezlerine gönderilmesi gerekiyor. Bu durum ise aşının özellikle gerekli teknolojik altyapıya sahip olmayan yoksul ülkelere dağıtılmasının önündeki en büyük engellerden birini oluşturuyor.
Bu durum hem Sinovac hem de OxfordAstraZeneca aşısının, bu kadar düşük sıcaklıklarda büyük miktarlarda aşı depolayamayabilecek gelişmekte olan ülkeler için çok daha yararlı olabileceği anlamına geliyor.
YILDA KAÇ DOZ ÜRETEBİLİR?
Sinovac Biotech'in Başkanı Veydong Yin geçtiğimiz günlerde yaı Çin devlet televizyonu CGTN'ye yaptığı açıklamada,Asya ve Latin Amerika'daki klinik denemelerde önemli bir aşamaya ulaştıklarını ve Sino Biopharmaceutical'dan 515 milyon dolarlık fon aldıklarını açıkladı. Veydong Yin, böylece aşının üretim kapasitesinin iki katına çıkacağını belirtti. Bununla birlikte, Sinovac'ın yıllık 300 milyon doz aşı üretmeyi planladığı ifade edildi. Şirketin, 2020'nin sonunda ikinci bir tesisin devreye girmesiyle üretim kapasitesini yıllık 600 milyona çıkarmayı hedeflediği aktarıldı.

Diğer taraftan, diğer tüm aşılar gibi, CoronaVac'ın da iki doz halinde uygulanması gerekiyor, yani şu anda yılda yalnızca 150 milyon insanı aşılayabilecek kapasiteye sahip. Bu rakam Çin nüfusunun onda birinden biraz fazlasına denk geliyor. Ancak, Sinovac Endonezya'ya çoktan 1,8 milyon doz aşı teslim etti. Türkiye, Brezilya ve Şili ile çeşitli anlaşmalar yaptı.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, ayrıca Afrika kıtası için 2 milyar dolar Latin Amerika ve Karayip ülkelerine aşı satın almaları için 1 milyar dolarlık kredi teklif ederek aşı diplomasisi uygulamaya başladı. Ancak, anlaşmaların şartlarının nasıl olacağı şu anda belirsiz.

AŞI ÜCRETSİZ Mİ OLACAK?
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 26 Kasım'da yapılan yapılan Bilim Kurulu toplantısı'nın ardından CoronaVac aşısının fiyatına ilişkin soruya karşılık, "Aşıyla ilgili genel yaklaşımımız şu; Aşı Bilim Kurulumuz kimlere öncelikli yapılması gerektiği üzerinde çalışıyor. Dolayısıyla biz bu konudaki stratejimizi zaten netleştirmiş olacağız. Özellikle sağlık çalışanlarımızdan başlamak üzere riskli gruplar ve enfeksiyonu yayma potansiyeli yüksek olan kesimler, şoförler, berberler, kuaförler gibi hizmet sektörü de yer yer devrede olacak. Dolayısıyla bunun bir sınıflandırması yapılacak. Bu aşıyı yaparken biz vatandaşımızdan herhangi bir ücret asla almayacağız" yanıtını verdi.

Şu anda aşının dünyada aşağı yukarı fiyatının 5 ve 5,5, 10, 12 dolar civarında olduğunu aktaran Koca, "Bu dönemde bizim sipariş ettiğimiz aşı, dünyanın ortalamasının altında olmayan, hatta üstünde bir rakamla olduğunu ifade etmek istiyorum. Biz aşının etkinlik ve vatandaşımız için güvenilirliğini önemsiyoruz, fiyatını değil. Bu aşıyı da vatandaşımıza ücretsiz ulaştırmayı sağlayacağız" ifadelerini kullandı.