Geçtiğimiz hafta Türkiye'de görülen ilk koronavirüs vakasının ardından gece saatlerinde Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından yapılan yeni açıklamada vaka sayısının 947'ye ulaştığı açıklandı. Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Ahmet Demircan, Türkiye'de tedavi süreci devam eden hastalarla ilgili açıklamalarda bulundu.

Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Gazi Üniversitesi Hastanesi Başhekimi Ahmet Demircan, "En büyük ricamız bu korkuyu yaşamamak için evde kalmak. Sanki sokağa çıkma yasağı varmışcasına evde kalmak, çok daha iyi olacak" dedi.
Koronavirüsün her hastada aynı tabloyu göstermediğini, bazılarının ağır bazılarının ise hafif geçirdiğini belirten Demircan, Milliyet'e yaptığı açıklamalarda hastalığın tam anlamıyla bir ilacının bulunmadığını, diğer bazı hastalıklarda kullanılan ilaçlardan yararlanıldığını söyledi.
Demircan, "HIV ve sıtma ilaçları kullanılıyor. Bunları Çin'deki tecrübelere dayanarak kullanmaya çalışıyoruz" dedi. Başta solunum sıkıntısı olmak üzere semptomların ağırlaşması durumunda "destek" sürecine geçildiğine işaret eden Demircan, "Solunum sıkıntısı, ateş, halsizlik artarsa o zaman destek veriliyor. Solunum çok kötü olursa makineye bağlanma, makine ile solutarak hastayı dinlendirme, akciğerini dinlendirerek iyileştirmeye çalışıyoruz" bilgisini verdi.
"Çin örneği var"
Çin'de vakaların sadece yüzde 2'sinin ölümle sonuçlandığını, Kore'de de ölüm oranın düşük olduğunu kaydeden Demircan, Türkiye'de tedavisi süren hastaların durumuna, iyileşme görülüp görülmediğine ilişkin soruya "Türkiye'de taburcu durumu için erken ama önümüzde Çin örneği var. Kovid19 olan herkes ölmedi. Bir çoğu taburcu oldu" yanıtını verdi.
Koronavirüse yönelik bu işi bilen insanlar arasında dahi panik havasının oluştuğunu, bunun dindirilmesi gerektiğini vurgulayan Demircan, şöyle konuştu: "Biz buna benzer bir kaç krizi atlatmış bir ülkeyiz. Şu anki durumla, erken alınan önlemler, sağlık ve sağlıkçı alt yapımız iyi olduğu için daha kolay baş edebiliriz. Tıpta böyledir en kötü olasılığa karşı hazırlanıyoruz. Hazırız. Hemen hemen her hastane kendisini hazırladı. Biz de aynı şekilde. Yoğun bakım yatak sayısı olarak AB ülkelerinden çok daha iyiyiz. Makine sayısında AB ülkelerinden çok daha iyiyiz. Halkımız bu konuda müsterih olabilir.
"EVDE KALIN"
En büyük ricamız bu korkuyu yaşamamak için evde kalmak. Sanki sokağa çıkma yasağı varmışcasına evde kalmak, çok daha iyi olacak. Çok elzem değilse evden çıkmayalım. Biz sabaha kadar hastanelerdeyiz. Biz hazırız. Vatandaşımız da evde kalsın inanın bu hastalığı önleriz."
Sağlık Bakanlığı'nın yayımladığı Kovid19 algoritmasını (adım adım tedavi yöntemi) ilk kez geçtiğimiz günlerde kamuoyuna duyurulmuştu. Algoritmada, AIDS tedavisinde kullanılan ilaçların kombinasyonu ile sıtma tedavisinde kullanılan bazı ilaçların kullanılmasının kararlaştırıldığı belirtilmişti. Algoritmada, basamak derecelerine ve yaş gruplarına göre hasta yönetimi ve tedavi akış şeması ayrıntılı şekilde tanımlanıyor.
HASTA KABUL VE TEDAVİ SÜRECİ
Algoritmaya göre hasta kabul ve tedavi süreçleri şöyle işliyor:
TANI VE TEDAVİ
1. basamak sağlık kuruluşlarına (Aile Sağlığı Merkezleri) ateş veya solunum yolu enfeksiyonu bulguları (öksürük, nefes darlığı) ile başvuran kişi, tıbbi maske takılarak diğer hastalardan ayrı muayene alanına alınıyor. Bu kişinin son 14 günlük yurtdışı ve kovid19 tanısı konmuş kişilerle temas öyküsü bulunması halinde hastanın durumu il, ilçe sağlık müdürlüklerine bildiriliyor. Hasta sağlık müdürlüklerinin organizasyonuyla 2. ve 3. basamak sağlık kuruluşuna sevk ediliyor.
2. ve 3. basamak sağlık kuruluşlarında (devlet hastaneleri ve üniversite eğitim hastaneleri) Kovid19 tanısına uyan bir vaka ile karşılaşılması durumunda daha önce belirlenmiş olan birimlerde bu kişi ya da kişiler izole ediliyor. Hastadan solunum yolu örneği alınıyor. Örnek negatif çıkarsa, hastaya alternatif tanıya yönelik tedavi veriliyor ve semptomlarda 48 saat sonra düzelme olursa, alternatif tanıya yönelik tedavi verilerek evde 14 gün süre ile izolasyona devam etmek kaydı taburcu ediliyor. 48 saat tedaviye rağmen semptomlarda düzelme yoksa hastadan ikinci defa örnek alınıyor, bu örnek sonucu da negatif çıkarsa Kovid19 dışlanarak diğer tedavi yöntemleri uygulanıyor.
KULLANILAN İLAÇLAR
Hastalardan alınan numunenin pozitif çıkması durumunda ise Kovid19 tanısı ile güncel literatürdeki ve Kovid19 Rehberi'ndeki bilgiler ışığında uygun şekilde tedavi uygulanıyor. Tanısı kesinleşenlerden yoğun bakım ihtiyacı olan veya entübe edilenler 2. ve 3. düzey yoğun bakım ünitelerinde izolasyon odalarında takip ediliyor.
Hasta 60 yaş ve üzerinde ise kişilere lopinavir/ritonavir (AIDS tedavisinde kullanılan ilaçlar) ve hidroksiklorokin (sıtma tedavisinde kullanılan ilaç) tedavisi uygulanıyor. Hasta 60 yaşın altında ancak komobird hastalıkları varsa (kardiyovasküler hastalıklar, kanser, kronik akciğer hastalıkları) yine lopinavir/ritonavir ve hidroksiklorokin tedavisi uygulanıyor. Hasta 60 yaşın altında ve komorbid hastalık yoksa ve hastalığın şiddeti ağır pnömoni (zatürre) düzeyinde ise lopinavir/ritonavir ve hidroksiklorokin tedavisi uygulanıyor. Diğer durumlarda Kovid19'a yönelik antiviral verilmiyor, izlem yapılıyor ve rahatlatıcı tedavi uygulanıyor.