Koronavirüs salgınına karşı dünya genelinde aşı çalışmaları sürüyor. Çin ve Almanya'da üzerinde çalışılan iki aşı Türkiye'de de deneniyor. Bunun yanı sıra yerli aşı çalışmaları da son sürat devam ediyor. Hürriyet Gazetesi yazarlarından Osman Müftüoğlu, aşı çalışmalarıyla ve koronavirüs salgını ile ilgili Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile yaptığı görüşmenin ayrıntılarını köşesinde kaleme aldı. İşte Müftüoğlu'nun o yazısı:
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile önceki gün Bursa'da yaptığım görüşmede salgında son duruma ilişkin farklı konuları etraflıca tartışma fırsatı buldum. Bakan, her zaman olduğu gibi sorularıma net yanıtlar verdi. Görüşmenin beni memnun eden en önemli bölümü ise aşılarla ilgili söyledikleri oldu. Bu gelişmelerden grip aşısına ilişkin notlarımı dün sizlerle paylaştım. Yeniden özetleyeyim: Anlaşılan o ki Sayın Bakan ve ekibi "en az 3 milyon doz grip aşısı" rakamına ulaşmada kararlılar. Eğer sıkıntılı bir durum söz konusu olursa da bu rakamın daha da artabileceği düşüncesindeler. Peki, esas meseleye yani "Korona aşısı ne zaman gelecek?", "İlk aşamada muhtemelen kaç doz aşı uygulanabilecek?" sorularının yanıtına gelince... Buyurun.
İYİ HABER 1
TARİH: ARALIK BAŞI
MİKTAR: 5 MİLYON DOZ
Bilindiği gibi aşı çalışmalarında 6 merkez ön almış durumda. Bu merkezlerden ikisinin, Çin merkezli SinoVac ile Almanya merkezli BioNTech'in ürettiği aşıların deneme çalışmaları ülkemizde de sürüyor. SinoVac'ın denemeleri Ankara'da Hacettepe Üniversitesi'nin koordinasyonunda 16 Eylül'de başladı. "CoronaVac" isimli bu aşının denemeleri sanıyorum 25 ayrı merkezde sürüyor. Emin değilim ama BioNTech'in aşısının deneme çalışmaları ise İstanbul ve Ankara üniversitelerinin koordinasyonunda devam ediyor. Görüşmede edindiğim izlenime göre ilk aşamada aralık ayının hemen başında SinoVac'ın "CoronaVac" aşısı devreye girecek. Muhtemelen de aralıkta toplamda 5 milyon doz civarında aşı uygulaması yapılacak. Peki ya sonrası?
İYİ HABER 2
BIONTECH'İN AŞISI NE ZAMAN?
PfizerBioNTech ortaklığında geliştirilen ve başında Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin'in bulunduğu aşı çalışmalarında da işler çok iyi gidiyor. Zaten öyle olduğu için de BioNTech geliştirdiği aşı adayı için Avrupa İlaç Ajansı'na (EMA) ruhsat başvurusunu çoktan yaptı. Ajans da "verilerin yeterli olduğunu" belirterek insan deneyleri tamamlanan o aşıya kısa bir süre sonra onay verileceğini açıkladı. BioNTech aşısının gönüllüler üzerindeki deneme çalışmaları bizde de sürüyor.
Dr. Fahrettin Koca ile yaptığımız görüşmede bu aşı ile ilgili gerekli görüşmelerin yapıldığını söyledi. Son birkaç prosedür de olumlu sonuçlandığı takdirde devreye BioNTech'in aşısının da gireceği anlaşılıyor. Kısacası bakanlık en az 2 alternatifle yola çıkmış durumda.
İYİ HABER 3
YERLİ AŞI NİSANDA
Sağlık Bakanı ile yaptığım görüşmede yerli aşı geliştirme çalışmalarının da iyi gittiğini öğrendim. Bu çok sevindirici bir gelişme. Fahrettin Koca'ya göre 16 ayrı yerli firmanın sürdürdüğü aşı çalışmalarında önemli mesafeler alınmış durumda. Bunlardan birkaç tanesi ise sona yaklaşmak üzere. Dr. Koca mart, en geç nisan ayından sonra kendi aşımızın da uygulamaya geçebileceği müjdesini verdi.
GÜNÜN SORUSU
TURKUAZ TABLO NEDEN DEĞİŞTİ?
Tahmin edileceği gibi Sağlık Bakanı'na 29 Temmuz'da günlük tablonun niçin değiştiğini de sordum. Bakanın verdiği yanıtlar özetle şunlar: "Temmuz ortalarından itibaren vaka artışları yeniden başladı. Günlük vaka rakamları ikiye katlandı. Buna karşılık kaybettiğimiz vatandaşlarımızın sayısında da yoğun bakımlara yatırdığımız ve entübe etmek zorunda kaldığımız hastaların oranında da beklenmedik artışlar yaşamaya başladık. Bu nedenle yeni bir yapılanmaya gitmek, bir taraftan 'hasta ağırlıklı bir strateji oluşturarak erken ve hızlı tedavi süreçlerine yoğunlaşmak' diğer taraftan da 'asemptomatik kişileri ayırarak bunları süratle izole edip temaslıları hakkında yoğun bir filyasyon çalışmasına girmek' üzere hazırlandık. Yoksa ne halka ne de Dünya Sağlık Örgütü'ne bildirdiğimiz rakamlara ilişkin herhangi bir bilgiyi saklama, üstünü örtme düşüncemiz olmadı." Anladığım kadarıyla Sayın Bakan ve ekibi meselenin "teşhis boyutu" ile "tedavi boyutu"nu ayırmayı ve her iki alanda ayrı ayrı yoğunlaşmayı tercih etmişler. Peşinen belirteyim aynı kanaatte değilim. Eğer böyle olacaksa da sadece hasta sayısını değil her gün asemptomatiklerin sayısını da tabloya net ve açık olarak eklemeleri lazım. O sayıları görmek de hepimizin hakkı.
İYİ BİLGİ
AŞILAMA ÇALIŞMALARI DEVAM EDECEK
Bakan Koca, ilk aşamada yan etkisinin daha az olacağını düşündüğü yani daha güvenli bulduğu Çin menşeili "CoronaVac" ile işe başlamayı düşünüyor. Gerekli anlaşmaları da yapmış. Her şey açık ve net. Geriye de sadece aşının son bir defa daha değerlendirilmesi kalmış. Ben kendi adıma biraz da risk alarak müjdemi vereyim: Bence bu iş bitmiş. 5 milyon doz Çin kökenli koronavirüs aşısı aralıkta devreye girecek. Arkasından da 5'er milyon dozluk yeni uygulamaların başlayacağı anlaşılıyor. Yani ocak ve şubat aylarında da aşılama çalışmaları devam edecek. Bütün mesele kasım sonuna gelindiğinde, beklentiler doğrultusunda "aşı ile sağlanan bağışıklık düzeyinin ve güvenlik meselesinin yeterli olduğuna dair verilerin" elde edilmesinde. Durum böyle olursa aralık başında düğmeye basılabilir. Yani bakanlık da süreci izleyen bilim heyeti de meseleyi sağlama alıyor. Diğer yandan Rus aşısı için de iletişim kurulmuş durumda, görüşmeler devam ediyor.
GÜZEL HABER
MUHİTTİN BÖCEK'TEN İYİ HABERLER VAR
Sağlık Bakanı'nın günlük radarındaki vazgeçilmezlerden biri de Antalya'nın sempatik ve sevilen Belediye Başkanı Muhittin Böcek'in sağlık durumu. Bakan, sık sık başkanın oğluyla görüşüyor ama tedavi edildiği hastane ile her gün temas halinde. Görüşmemizde diyabeti ve astımı nedeniyle hastalığı atlatmakta zorlanan Antalya Belediye Başkanı'nın iyileşme sürecine girdiğini de söyledi. Haydi Muhittin Başkan senden de inşallah iyi haberler bekliyoruz.
