Oramiral Radakin, İngiltere’nin başkenti Londra’da 1985’den bu yana her yıl düzenlenen, 2001’den itibaren de düşünce kuruluşu Kraliyet Silahlı Kuvvetler Enstitüsünün (RUSI) ev sahipliği yaptığı “Çanakkale Kara Savaşları Anma Konferansı” öncesinde AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
“Hepimiz hatalarımızdan ve zaferlerimizden ders çıkarmalıyız.” diyen Radakin, “Çanakkale Kara Savaşları, hepimiz için çok önemli bir çatışmaydı.” ifadesini kullandı.
Radakin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bence, Çanakkale Kara Savaşları, İngiltere olarak her şeyi doğru yapmadığımızı fark ettiğimiz bir çatışmaydı. 100 yıldan uzun bir zaman önceye geriye doğru bakmamızın anlamı, kısmen de olsa bu çatışmada yer alan insanların fedakarlıklarını kabul ve teslim etmektir. Hayatını kaybeden veya yaralananların sayısına baktığımızda, bu fedakarlığı kabul etmeliyiz. Bence, Çanakkale Kara Savaşları öyküsünün bir parçası bu.”
‘HATALARIMIZDAN BİR ŞEY ÖĞRENECEK DÜRÜSTLÜĞE SAHİP OLMALIYIZ’
İngiltere’nin, kendi geçmişinden ders çıkarma geleneğine sahip olduğuna işaret eden Radakin, “Tarih önemli. Hepimiz ona ders çıkarmak için bakmalıyız ve zaferlerimizden olduğu kadar hatalarımızdan da bir şeyler öğrenecek dürüstlüğe sahip olmalıyız.” ifadelerini kullandı.
Radakin, Çanakkale Kara Savaşları’ndan sonra İngiltere’nin “bazı şeyleri yanlış yaptığını” kabul ettiğini vurgulayarak, “Türk güçlerinin görkemi de aslında orada bazen zaferlerimizden öğrendiğimizden daha fazlasını öğrenmemizi sağladı.” değerlendirmesinde bulundu.
Birinci Dünya Savaşı’nın hemen başında Çanakkale Boğazı’nı geçerek İstanbul’u işgal etmeyi ve Osmanlı İmparatorluğu’nu savaşın dışında bırakmayı amaçlayan İngiliz ve Fransız donanmaları, 18 Mart 1915’te gerçekleşen deniz savaşında ağır bir yenilgi alarak geri çekilmek zorunda kaldı.
İki donanmanın 3 gemisi batarken, 3 gemisi de ağır hasar gördü.
İtilaf güçleri, bu mağlubiyetin ardından Gelibolu Yarımadası’nı karadan geçmek amacıyla 25 Nisan’da çıkarma harekatı başlattı.
Yarımadaya farklı noktalardan çıkarma yapan itilaf güçleri, yaklaşık 9 ay süren çatışmalarda Türk ordusu karşısında ağır kayıplar vererek geri çekildi.
Harekatın fikir babası ve Deniz Kuvvetlerinin siyasi sorumlusu Winston Churchill, başarısızlığın ardından hükümetteki görevinden istifa etmek zorunda kalmıştı.
