(15 Ekim 1927 – 20 Ekim 1927) Tarihleri arasında 6 Gün, 36 Saat, 33 Dakika'da M.K.Atatürk tarafından Okundu.
Atatürk, Büyük Nutku’nu Çankaya Köşkünde çok yoğun bir tempo ile çalışmak suretiyle hazırlamıştır. Öyle ki Atatürk, bazı geceler uykusunu açmak için gözlerini ıslak pamukla silmiş, bazen aralıksız olarak tam 32 saat çalışmıştır.
Büyük Önder K. Atatürk “Nutuk” adlı eserini, Cumhuriyet Halk Partisi’nin 15 Ekim 1927 – 20 Ekim 1927 arasında toplanmış olan ikinci büyük kongresinde hem partinin Genel Başkanı ve hem de Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Cumhurbaşkanı sıfatıyla 6 gün boyunca günde üçer saatlik iki toplantıda tam 36 saat 33 dakikada okumuş ve 1919’dan 1927’ye dek yaşananların genel bir değerlendirmesini yapmıştır.
Kongrede bakanlar, milletvekilleri, tüm illerden gelen CHP delegeleri, partinin ileri gelenleri, bürokrasinin üst düzey yöneticileri, komutanlar, yabancı diplomatlar da hazır bulunmuştur.
Nutuk’un altı gün sürmesi ve dünya hitabet tarihinde eşine ender rastlanan uzunlukta olması nedeniyle dünya literatürüne ”Maraton Nutuk”, ”400.000 kelimelik Mesaj” deyimiyle geçmiştir. Atatürk’ün bu nutku, diğerlerinden ayırt edilebilmek için “Büyük Nutuk” adıyla anılmaktadır.
Atatürk, Nutkun hem yazarı hem de hatibidir. Atatürk’ün inançlı olması, inandığı bir sorunu savunması ve Harp okulu yıllarından beri hitabet sanatına düşkünlüğü onun “söylevci kişiliğini” güçlü kılan etkenler olmuştur.
Peki, ama bir asker ve bir devlet adamı olarak Atatürk hangi bilgi ve birikimle Nutuk adlı eserini yazabilmiştir? Bu sorunun cevabı Atatürk’ün çok ama gerçekten çok okumasındadır. Öyle ki Atatürk ömrü boyunca çeşitli konulara ait 4000’e yakın kitap okumuştur. Büyük önderin okuduğu bu kitapların 879’u Tarih, 535’i Edebiyat ve 397’si de Dildilbilimine aittir.
Nutuktan önce de askeri alanda altı tane kitap yazmış olan Atatürk’ün Büyük Nutuk’unu yazarken veya dikte ettirirken bu özelliklerinden faydalanmaması mümkün değildir.
