Sosyal medyada paylaşılan ve Teyit’e ihbar olarak gelen bir iddiaya göre, Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) ait bir kitapta çocuklara şiddet uygulayan ve cinsel istismarda bulunan kadınlar başı açık, sevgi gösteren kadınlar ise başörtülü olarak temsil edildi. İddianın kaynağı Birgün’den Mustafa Mert Bildircin’in ‘Sembollerle gericilik’ başlıklı haberiydi. İddiayı daha sonra Yol Tv, Sol Haber gibi haber platformları da paylaştı. Konuyu Ahmet Hakan da köşesine taşıdı.
İddia doğru. MEB tarafından rehberlik öğretmenleri için hazırlanan Psikososyal Önleyici Destek Programları Kitapları’nda bu görseller var. Kitapta olumlu davranış örneği sergileyen başı açık bir kadın görseli de var ancak başı örtülü ve olumsuz davranış gösteren bir kadın görseli yer almıyor.
Görseller rehberlik öğretmenleri için hazırlanmış kitapta
Görselleri tersine görsel arama yöntemiyle arattığımızda MEB’in Psikososyal Destek Programı materyallerine ulaşıyoruz. Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı’nın kendi sayfasında da ilgili görsellerin yer aldığı “önleyici destek programı etkinlikleri” başlığı kitabı yer alıyor. Görseller kitabın 210. sayfasından itibaren görülebiliyor.
Kitapta görsellerle ilgili çeşitli açıklamalar da var. Görseller “Yetişkinin öpmeye çalışması karşısında hoşnut olmayan çocuk görseli”, “çocuğunu öpen, şefkatle sarılan anne görseli”, “Çocuğunun başını okşayan anne, annesine sarılan çocuk görseli”, “Bir çocuk sokakta oynarken, komşusu yanına gelerek onu öpmek istediğini söyledi. Çocuk ‘Hayır.’ demesine rağmen onu öptü” gibi açıklamalarla yerleştirilmiş.
Başı açık kadınların tümü olumsuz davranışları temsil etmiyor
Diğer yandan aynı kitabın 241. sayfasında hususi bir eşleştirme yapıldığı iddiasını çürütebilecek bir başka görsel var. Bu görselde başı açık bir kadın var ve olumsuz resmedilmemiş. Görsel yıkanırken çocuğuna yardım eden bir anneyi temsil ediyor.
Ancak kitaptaki diğer görseller tek tek incelendiğinde bunun aksi olabilecek bir örnek görülemiyor. Yani başı kapalı olup olumsuz davranış gösterdiği anlatılan bir kadın görseli yok.
Konu gündem olunca, Milli Eğitim Bakanlığı 23 Ocak günü bir basın açıklaması yaptı ve kitabın öğrenciler için değil, rehberlik öğretmenleri için hazırlandığını söyledi. İddialarda yer alan görsellerin kitabın tümünü yansıtmadığını belirten MEB, kitap içeriğine yönelik ön değerlendirme ve inceleme yapıldığını da ifade etti.
2001 yılında uygulamaya başlanan ve 2017 yılında yenilenerek genişletilen “Psikososyal Önleyici Destek Programı” UNICEF’in finansal desteğiyle hazırlanmış. Yenilenen program kapsamında düzenlenen kurslarda 245 eğitici yetiştirilmiş ve bu kişiler Nisan ila Haziran 2019 tarihlerinde 81 ilde 33 bin rehberlik öğretmenine uygulayıcı eğitimleri vermiş. Bu program kapsamında hazırlanan ve süreçte kullanılan kitapta travma kaynakları olarak göç, terör, ölüm yas, intihar, doğal afet, cinsel istismar gibi konular işleniyor.
Sonuç olarak iddiaya konu olan görseller, MEB’in UNICEF işbirliğinde rehberlik öğretmenleri için hazırladığı ‘Psikososyal Önleyici Destek Programı’ kitabına ait.
https://teyit.org/mebkitabindayeralanortuluveortusuzkadingorsellerinedairiddia/