Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) tahliye edilmesi yönündeki kararının ardından avukatlarının tahliyesi için başvuru yaptığı Eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın tahliye talebi, Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesince reddedildi. Mahkeme kararında, ihlal kararı veren AİHM 2. Dairenin kararının nihai nitelikte olmadığı vurgusu yapıldı.
AİHM, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 5/3 ve 18. maddesine atıf yaparak, 20 Kasım'da, Demirtaş'ın tahliye edilmesi gerektiği yönündeki karar bildirdi. Bunun üzerine Demirtaş'ın avukatları Ankara 19'ucu Ağır Ceza Mahkemesi'ne dilekçe vererek tahliye talebinde bulundu. Yaklaşık bir hafta Adalet Bakanlığı'ndan AİHM kararının tercümesini isteyen mahkeme, kararını bugün açıkladı. Buna göre, Demirtaş'ın tahliye talebi, 'kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut deliller olması', 'sanığın savunmasını tamamlamamış olması', 'adli kontrol hükümlerinin yetersiz olacağı' ve "ihlal kararı veren AİHM 2. Dairenin kararının nihai nitelikte olmadığı" gerekçesiyle yerinde görülmedi. Ayrıca, sanığın tutukluluk halinin devamı için 'kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut deliller olması' gerekçesinin, AİHM tarafından da kabul edildiği vurgulandı.
MAHKEMEDEN KAYNAKLANMAYAN NEDENLERLE SANIK SAVUNMA YAPMADI
Kararın gerekçesinde ayrıca hakkında 31 fezleke ile birleşen bir dosya bulunan Demirtaş'ın bunlardan sadece 9'u hakkında savunma yaptığı, sanığın iddianamedeki suçlamaların tamamına ilişkin sorgusunun tamamlanmadığı hatırlatıldı. Sorgunun bitmeden delillerin değerlendirilmesine geçilemeyeceğine ilişkin hükmün hatırlatıldığı kararda, Demirtaş'a yeterli imkan ve zaman tanınmasına rağmen savunmasını bilinçli olarak tamamlamadığı anlatıldı. AİHM içtihatlarında, 'Kişinin yargılama sürecine engel olmaması gerektiği' hükmünün de hatırlatıldığı kararda, Demirtaş'ın savunmasını hazırlayamadığını söylemesi üzerine 18 Temmuz'daki duruşmanın ertelendiği, sanık avukatlarının gelmemesi nedeniyle 28 Ağustos'taki duruşmanın görülemediği, davanın 3 ve 4 Ekim'deki duruşmalarda ise Demirtaş'ın savunmasına devam etmediği belirtildi. AİHS 6. Maddesinde taraf devletlere yüklenen davayı makul sürede bitirme yükümlülüğü kapsamında sanığa gerekli sürenin tanındığı ancak mahkemeden kaynaklanmayan nedenlerle sanığın savunma yapmadığı vurgulandı.
SORUŞTURMA AŞAMASINDA İFADEYE GİTMEDİ
Sanık Demirtaş'ın partisinin Meclis grup toplantısında, "HDP'nin hiçbir milletvekilinin kendi rızasıyla ifade vermeyeceğini açıkça beyan ettiği” hatırlatılan kararda, soruşturma aşamasında yetkili cumhuriyet savcıları tarafından 12 Temmuz 2016, 15 Temmuz 2016, 28 Temmuz 2016, 12 Ağustos 2016, 6 Eylül 2016 ve 11 Eylül 2016'da davetiye çıkarılmasına rağmen Demirtaş’ın ifadeye gitmediği vurgulandı.
ADLİ KONTROL HÜKÜMLERİNE UYACAĞI YÖNDE BEYANDA BULUNMADI
Ayrıca sanığın duruşmalarda adli kontrol hükümlerine uyacağına dair beyanda bulunmadığı, bu nedenle adli kontrol hükümlerinin yetersiz kalacağı değerlendirilen kararda, Demirtaş lehine ihlal kararı veren 2. Dairenin hükmünün, AİHM'in kararları gibi nihai nitelikte olmadığı, bu nedenle mahkeme için bu aşamada bağlayıcı özellik taşımadığının altı çizilerek, oy birliğiyle tahliye talebinin reddedildiği belirtildi.
NE OLMUŞTU?
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2 yıldan bu yana cezaevinde bulunan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın tutukluluk haline ilişkin başvuruyu 20 Kasım'da karara bağlamıştı.
AİHM kararında 'Demirtaş'ın tutukluluğuna son verilsin' denilmişti. Kararı Türkçeye tercüme ederek dün mahkemeye gönderen Demirtaş'ın avukatları, tutukluluğa itirazda bulunmuştu.
İsviçrePerinçek davasında Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’in avukatlığını üstelenen Mehmet Cengiz, AİHM'nin aldığı kararı değerlendirmişti. Cengiz, 'Karar kesinleşmedi, son söz Büyük Daire'de'ifadelerini kullanmıştı. CHP'nin 24 Haziran'da cumhurbaşkanı adayı olan Muharrem İnce, HDP'li Selahattin Demirtaş'ı, tutuklu bulunduğu Edirne F Tipi Cezaevi'nde ziyaret etmişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da AİHM kararını eleştirmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bizi bağlamaz, karşı hamlemizi yaparız, işi bitiririz" demişti. Demirtaş'ın serbest bırakılması kararına Muharrem İnce'den ise destek gelmişti. İnce, 'Taraf olduğumuz sözleşmeler Anayasamıza göre iç hukukumuzun bir parçasıdır ve uygulanmak zorundadır. Bu karar Türkiye Cumhuriyeti’ni bağlar' demişti.
