Amerikan Alman Marshall Fonu (GMF) Ankara Ofisi Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı, TürkAmerikan ilişkilerinde gerilimler yaratan S400, F35, Patriot satışı, Suriye, Libya ve Halkbank gibi meselelerin, iki ülke arasında bir “büyük pazarlığın” parçası olarak çözülebileceğini söyledi. S400 krizinin olası çözümü konusunda da “Köprüden önce hala bir çıkış yolu var” diyen Ünlühisarcıklı’ya göre, iki ülke arasındaki ‘’büyük mutabakatın’’ parçası olarak ABD, Türkiye ekonomisini desteklemenin yollarını paketin içine koyabilir ve Türkiye de bunun karşılığında füze sistemini rafa kaldırabilir.
S400 KRİZİ ‘BÜYÜK MUTABAKAT’LA MI ÇÖZÜLECEK?
Türkiye’nin Rusya’dan S400 füze savunma sistemini satın almasının ilişkilerde yarattığı gerilim ve bu krizin nasıl çözülebileceğine ilişkin “Bu kriz çok büyük bir kriz ve çözülmemesi olasılığı ne yazık ki çözülme olasılığından daha fazla” dedi. Ünlühisarcıklı, Türkiye’nin gelecekte S400’leri aktive etmesi ve ABD’nin buna karşı yaptırım uygulamasını hala daha olası senaryo olarak gördüğünü ifade etti.
Ünlühisarcıklı, “köprüden önceki son çıkışın” Türkiye’nin bunları aktive etmemesi olduğunu belirtti ancak bunun ötesinde, sistemi ABD’ye ya da Rusya’nın onaylamayacağı üçüncü bir tarafa satma imkanının olmadığını, Rusya’ya iade edebileceğini ancak Rusya’nın da parayı iade etmesinin mümkün olmadığını belirtti. Ünlühisarcıklı şöyle devam etti:
“Dolayısıyla bunun Türkiye açısından kolay bir çıkışı da yok. Ancak bence şununla mümkün olacaktır; ‘ABD ve Türkiye arasındaki bir büyük mutabakatın bir parçası olarak ABD’nin Türkiye ekonomisini desteklemenin yollarını paketin içine koyması durumunda Türkiye de Rusya’ya verdiği parayı bir kayıp olarak görüp bunları rafa kaldırabilir veya işte gömebilir deniyor’, sonuç olarak aktive etmeyebilir. Türkiye’nin aktive etmemesi demek bunların bir depoda tutulması ve ABD subaylarının önceden haber vermeden istedikleri zaman gelip bunların aktive edilipedilmediğinin denetlenmesi anlamına geliyor. Tabii bu kadarı bile Rusya’yı kızdıracak bir şey çünkü nasıl ABD kendi F35 programıyla ilgili hassas ise Rusya’nın da en ileri teknolojili silah sistemi S500 yapılana kadar bu. Dolayısıyla tabi ki Rusya da ABD’li subayların gelip kendi sistemini incelemesinden rahatsız olacaktır ama tek çıkış noktası bu, bu da bana göre büyük bir mutabakatın parçası olur. Böyle bir büyük mutabakata 34 ay öncesine göre daha yakın mıyız? Evet 34 ay öncesine göre daha yakınız. Peki, böyle bir büyük mutabakata yakın mıyız? Bence çok yakın da değiliz. Şu anda özel koşullardan geçiyoruz. Ama köprüden önce hala bir çıkış var mı, evet var.”