KORONAVİRÜS ilk Çin’de ortaya çıktı.
Ölenlerin sayısı 3 bine yaklaştı.
Dünyaya yayılıyor.
Sınırımıza kadar dayandı.
İran alarm durumunda.
İş ciddi, bir an önce önlem almak şart.
EKONOMİ
Buraya kadar olan insan sağlığı ile ilgili.
İşin bir de ekonomi boyutu var.
Ekonomide de “koronavirüs” tartışılıyor.
Çin’in zararının yüz milyarlarca dolara ulaştığı konuşuluyor
Devlet yöneticilerinden, iş dünyasından;
“Türkiye için fırsat” diyenler çıktı.
Çin’in pazarlarını;
Türkiye’nin alabileceği ifade ediliyor.
HAYAL GÖRÜYORLAR
Herkesin merak ettiği konuyu ekonomi bürokrasisinde üst düzey görev yapmış kişilere, sanayicilere ve ihracatçılara sordum.
“Koronavirüs fırsat mı, tehdit mi?” dedim.
“Koronavirüs Türkiye için fırsat.
İhracatımız artacak” diyenlere kızdılar.
Genelde tepkileri şu oldu:
“Hayal görüyorlar.”
Sonra da gerekçelerini şöyle açıkladılar:
DÜNYA TİCARETİ DARALACAK
Koronavirüs korkutucu.
Kimse sokağa çıkamaz hale geliyor.
Herkes evine kapanıyor.
Bunun sonucu da belli.
Tüketim azalacak.
Durgunluk artacak.
Dünya ticareti daralacak.
“Çok radikal daralma”dan söz ediliyor.
Koronavirüs öncesi Çin’e günde 12 bin uçuş yapılıyordu.
Şimdi 1.600’e düşmüş.
Herkesi etkileyecek.
TÜRKİYE İÇİN DE GEÇERLİ
Bu durum Türkiye için de geçerli.
İhracat pazarlarımızda yaşanacak durgunluk;
Bizi de etkileyecek.
Talep düşünce ihracatımız da azalacak.
SANAYİMİZ BAĞIMLI
Bir başka nokta da sanayimizin durumu.
Türk sanayisi ithalata bağımlı.
Çin’e bağımlılık da ciddi.
Birçok üründe ara malı Çin’den ithal ediliyor.
Başta tekstil olmak üzere;
Girdilerimizin çoğu Çin’den.
Tüketim malından çok yarı mamul mal alıyoruz.
Çin’deki durum birçok ülkeyi sıkıntıya soktu.
Sanayileri durma noktasına getirdi.
Türkiye’deki üretimi de olumsuz etkileyecek.
Şimdi buna İran da eklendi.
Yarın ne olacağı da belli değil.
Bazı sektörlerde artışlar olsa da;
Genelde kayıp yaşanacak.
TURİZM
Yıllık turizm gelirimiz 35 milyar dolar civarında.
Sınırımıza kadar gelen koronavirüsün ülkemize de geçmesi olası.
Bir olay bile her şeyi altüst edebilir.
Birçok ülkede halkın eve kapanması;
Turist sayısını hızla azaltabilir.
İran sınırını kapattık.
Ciddi turist geliyordu.
Çin’le uçak seferleri durdu.
Yenilerinin eklenmesi sürpriz değil
Buna diğer insan hareketlerini de ilave edersek;
İş pek iyi gözükmüyor.
İÇ TURİZM
İç turizm için de aynı şey geçerli.
Vatandaşlar şimdiden eve kapanmaya başladı.
İnsanlar birbirini uyarıyor.
Ekonomik kriz nedeniyle ciroları düşen;
Lokantalar, AVM’ler, kafeler, ...
Bir darbe de koronavirüsten yiyecek gibi.
HESAP DOĞRU YAPILMALI
Manzara bu.
Koronavirüsün Türkiye için fırsat olduğunu düşünenler;
Çin’in pazarını ele geçirme planları yapanlar;
Gerçekçi olmalı.
Elbette eli kolu bağlayıp oturacak değiliz.
Her fırsat değerlendirilmeli.
Ama hesaplar doğru yapılmalı.
Adımlar doğru atılmalı.
Hayale kapılmamalı..!
İsmet Özçelik
Aydınlık
