Çin’in büyüyen ekonomisi, 40 yılda büyük düşüşe geçen yoksulluk oranı, orta halli refah toplumunu kurma hedefindeki başarısı, Çin’e özgü sosyalizmin teorisine büyük ölçüde ışık tutuyor. Çin’in Mao Zedung’la başlayıp, Deng Xiaoping ile devam eden Xi Jinping ile daha da yükselen pratikleri Çin’e özgü sosyalizmin başarısını gözler önüne seriyor.

Xi Jinping’in Çin’in ekonomik büyümesinin nasıl şekillenmesi gerektiğiyle ilgili başlıkları ele aldığı son makalesi yayımlandı. 

GELECEK İNŞASININ TEMELİ: MARKSİST EKONOMİ POLİTİK

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in yeni makalesi ÇKP’nin teorik yayını olan Qiushi (Gerçeği Olguda Aramak) dergisinde “Çağdaş Çin Marksist Ekonomi Politiğinin Kesintisiz Olarak Yeni Alanlarının Açılması” başlığı ile yayınlandı. Makalede, Çin ekonomisinin Marksist ekonomi politik ile geliştirilmesi üzerine önemli vurgular mevcut.

Makale aslında 23 Kasım 2015’te 18. Merkez Siyasi Bürosu’nun düzenlediği 28. Kolektif Araştırma Seminerinde Xi Jinping’in yaptığı kapanış konuşmasına dayanıyor. O konuşmanın bugün genişletilerek yayımlanması ise ayrıca anlamlı.

Xi Jinping, Marksist ekonominin önemine dikkat çekerken, Marksist ekonomi anlayışının geleceği inşa etmede temel politika olduğunu söylüyor.

Xi, “Marksist ekonomi politik, Marksizmin önemli bir parçasıdır ve aynı zamanda Marksizmi sürdürmek ve geliştirmek için zorunlu bir derstir. Marksist ekonomi politiği gözden geçirerek ekonomik kalkınma yasalarına ilişkin anlayışımızı ve kavrayışımızı derinleştireceğiz ve ülkemizin ekonomik kalkınmasına liderlik etme yeteneğimizi ve seviyemizi geliştireceğiz” vurgusuyla ekonomide Marksist düşüncenin önemine dikkat çekiyor.

Ayrıca Xi, “Bu çalışmayı düzenlemenin amacı, Marksizmin temel ilkelerinin incelenmesini ve anlaşılmasını sağlamak. Marksist politik ekonomiyi gözden geçirerek ekonomik kalkınma yasalarına ilişkin anlayışımızı ve kavrayışımızı derinleştireceğiz, ülkemizin ekonomik kalkınmasına liderlik etme yeteneğimizi ve seviyemizi geliştireceğiz” diyerek Çin Komünist Partisi (ÇKP) pratiğinin Marksizme katkısından bahsetti.

BİLİM İNSANLARI YENİDEN İNCELİYOR

Bazı insanlar, Marksist ekonomi politiğin ve Kapital'in modası geçmiş olduğuna inanıyor. Bu sonuç keyfi ve yanlıştır. Uluslararası mali kriz perspektifini bir kenara koymak gerekirse, birçok kapitalist ülke ekonomik gerilemeler, ciddi işsizlik sorunları, artan kutuplaşma ve derinleşen sosyal çatışmalara maruz kalmaya devam etti. Uluslararası mali krizin ardından, birçok Batılı bilim insanı, kapitalizmin dezavantajları üzerine düşünmek için Marksist ekonomi politiği ve Das Kapital’i yeniden incelemektedir diyen Xi Jinping Marksist ekonomi politiğin ekonomik krizlere cevap oluşturabilecek bir yapıda olduğunu söylüyor.

ÇKP MARKSİZMİN GELİŞTİRİLMESİNE HER ZAMAN ÖNEM VERDİ

Partimiz, Marksist ekonomi politiğin incelenmesine, araştırılmasına ve uygulanmasına her zaman büyük önem vermiştir. Mao Zedung’un dört kez yoğun bir şekilde "Das Kapital" üzerine çalıştığını ve yeni demokrasi döneminde yaratıcı bir şekilde yeni bir demokratik ekonomik program ortaya koyduğunu hatırlatan Xi Jinping; “Yoldaş Mao Zedung, Sosyalist inşanın yolunu keşfetme sürecinde, sosyalist toplumun temel çelişki teorisini önermek, genel planlamayı öne sürmek, kapsamlı dengenin önemli bakış açılarına dikkat etmek gibi ülkemiz ekonomisinin gelişimi hakkında özgün görüşler ortaya koydu; temel olarak tarım, öncü faktör olarak sanayi, hafif ve ağır tarımın koordineli gelişimi. Bunlar, partimizin Marksist ekonomi politiğinin yaratıcı gelişimidir” tespitini yaptı.

KAMU MÜLKİYETİNİN HAKİMİYETİ KURUMSAL GARANTİDİR

Çin ekonomisinin büyümesindeki en büyük etkenlerden birisi piyasadaki kamu sektörünün ağırlığıdır. Ekonomide kamu sektörünü sağlamlaştırmanın ve geliştirmenin önemine vurgu yapan Xi Jinping, “Ekonominin kamu dışı sektörünün gelişimini teşvik etmeli, desteklemeli ve rehberlik etmeliyiz. Birbirimizin güçlü yönlerini tamamlamak, birbirimizi teşvik etmek ve birlikte geliştirmek için çeşitli mülkiyet sistemlerini teşvik etmeliyiz. Aynı zamanda, ülkemin temel ekonomik sisteminin Çin özellikleri ve sosyalist piyasa ekonomik sisteminin temeli ile sosyalist sistemin önemli bir ayağı olduğu konusunda çok açık olmalıyız” diyerek özel sektörün gelişiminin desteklenmesi ve iki sektörün de birbirini tamamlaması gerektiğini söyledi.

Xi Jinping, “Kamu mülkiyetinin hâkim konumu sarsılamaz ve devlete ait ekonominin lider rolü sarsılamaz. Bu, ülkemizdeki tüm etnik grupların insanlarının kalkınmanın meyvelerini paylaşmasını sağlamak için kurumsal bir garantidir” vurgusunu yaparak kamu sektörünü sarsılmaz bir temel olarak ele aldı.

PAYLAŞIMI ÜRETİM BELİRLER

Sosyalist paylaşım ilişkilerinin geliştirilip desteklenmesi makalenin önemli noktalarından biri. Marksist ekonomi politikte, paylaşımın üretim tarafından belirlendiğini söyleyen Xi Jinping. "Üretimi en iyi teşvik edebilecek şey, toplumun tüm üyelerinin yeteneklerini olabildiğince kapsamlı bir şekilde geliştirmesine, sürdürmesine ve kullanmasına olanak tanıyan paylaşım türüdür" dedi.

Çin’in gelir dağılımında, çeşitli nedenlerle, başta gelir farkının artması, birincil dağıtımda işgücü ücretinin düşük olması ve milli gelir dağılımında ikamet edenlerin gelirinin düşük oranda olması gibi başlıkları hala bazı önemli sorunlara işaret ettiğini de vurgulayan Xi Jinping, “Bu bağlamda, buna büyük önem vermeli, ikamet edenlerin gelir artışının ekonomik büyüme ile senkronizasyonunu teşvik etmeye çalışmalı, işgücü ücretlerinde artış ve işgücü verimliliğindeki artış, sistemleri ve belirli politikaları iyileştirmeye devam etmeli, ulusal gelir dağılım modelini planlamalıyız. Kentsel ve kırsal bölge sakinlerinin gelirlerini artırmaya ve gelir farkını azaltmaya devam etmeliyiz” tespitinde bulundu.

SOSYALİST EKONOMİ REFORMUNA BAĞLILIK

Xi Jinping makalesinde “Sosyalist koşullar altında bir piyasa ekonomisi geliştirmek, partimizin büyük bir öncü çalışmasıdır” diyerek ‘Çin kapitalistleşiyor mu’ tartışmalarına cevap verdi.

Xi Jinping sosyalizme bağlılığını defalarca vurguladığı makalesinde, “Ülkemizin ekonomik kalkınmasının büyük başarısındaki kilit faktör, sadece piyasa ekonomisinin güçlü yanlarını değil, aynı zamanda sosyalist sistemin avantajlarını da devreye sokmuş olmamızdır. Çin Komünist Partisi'nin ve sosyalist sistemin önderliğinin temel dayanak noktası altında bir piyasa ekonomisi geliştiriyoruz. Nitelikli sosyalizmi asla unutmamalıyız. Bunun sosyalist bir piyasa ekonomisi olduğunu söylememin nedeni, sistemimizin üstünlüğünü korumak ve kapitalist piyasa ekonomisinin dezavantajlarını etkin bir şekilde önlemektir” dedi.

PRATİK TEORİNİN KAYNAĞIDIR

Marksist ekonomi politiğin canlılık kazanması için zamanla ilerlemesi gerektiğini söyleyen Xi Jinping, “Pratik, teorinin kaynağıdır. Gelişmiş ülkelerin yüzlerce yıldır kat ettiği geliştirme sürecini tamamlamak için onlarca yıl harcadık. Ülkemizin ekonomik kalkınma süreci ve muhteşem başarıları dünya çapında ilgi gördü” dedi.

Şu anda hem dünya ekonomisinin hem de Çin ekonomisinin birçok yeni, büyük sorunla karşı karşıya olduğunu belirten ve bu sorunları anlayabilmek ve çözebilmek için bilimsel teorik cevaplara ihtiyaç olduğunu vurgulayan Xi Jinping, teorik yatırımlara ihtiyaç duyulduğunu aktardı.

Xi Jinping aynı zamanda Çin'in ekonomi teorisinin, çağdaş Çin Marksist ekonomi politiğinde yeni alanlar açmaya devam ettiğini ve Marksist ekonomi politiğin inovasyonuna ve gelişimine katkıda bulunduğunu söyledi.