ABD Başkanı Donald Trump’un tehdidine karşı Türkiye’den sert tepki sesleri yükseldi. Hükümet ‘PKK/PYD ile mücadaleye devam edeceğiz’ mesajı verirken, emekli askerler ABD’ye somut karşılık verilmesi gerektiğini bildirdi

SEDA AKYÜZ / ANKARA

ABD Başkanı Trump’un “Kürtlere saldırırlarsa Türkiye’yi ekonomik olarak mahvedeceğiz” tehdidi tepkiyle karşılandı. Daha önce ABD denetimindeki Irak’ın kuzeyine birçok kez sınır ötesi operasyon yapan komutanlar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve siyasi parti temsilcileri, Türkiye’nin ABD’ye pabuç bırakmayacağını söylediler. Emekli generaller, Türkiye’nin Suriye yönetimi ile koordineli hareket etmesi gerektiğini belirterek, siyasi partilerin de birlikte hareket etmesini istediler.

‘ÖLÜMCÜL HATA’

Trump’a ilk yanıt Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’dan geldi. Kalın, Kürtleri, PKK ve onun Suriye’deki kolu PYD/YPG ile eş tutmanın ‘ölümcül bir hata’ olduğunu vurguladı. “Teröristler ortaklarınız ve müttefikleriniz olamazlar. Türkiye, ABD’nin stratejik ortaklığımızı onurlandırmasını beklemektedir ve terör propagandasının bu ortaklığı gölgelemesini istememektedir” diyen Kalın, “DAEŞ, PKK, PYD ve YPG arasında fark yoktur. Hepsine karşı savaşmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

‘NE GEREKİYORSA YAPARIZ’

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Trump’un sözlerine sert tepki gösterdi. Tehditlere pabuç bırakmayacaklarını ifade eden Çavuşoğlu, şunları söyledi:

“Stratejik ortaklar Twitter üzerinden konuşmaz. Sayın Trump, Cumhurbaşkanımızı iki kere arayarak Suriye’den çekilmek istediklerini ve bunu koordine etmek istediklerini söylediler. Güvenli bölge ABD’nin fikri değil. Türkiye’nin kararlılığını gördükten sonra bu fikri ortaya attılar. Suriye’yi bölmek isteyen terör örgütü bize tehdit oluşturuyor, biz de onu hedef alıyoruz. Cumhurbaşkanımız, Trump’a da birçok defa söyledi. Biz Kürtlerin düşmanı değiliz. Kürt kardeşlerimize en çok biz sahip çıktık. Suriye’de PKK/YPG, SDG’yi Kürtlerle bir tutarak bir yere varamayız. Bunu Avrupalı ve ABD’li muhataplarımıza anlatıyoruz. Biz hiçbir tehdide pabuç bırakmayacağımızı defalarca söyledik. Türkiye’yi ekonomik olarak tehdit etmekle bir yere varılamaz. Biz ne olursa olsun, Türkiye Cumhuriyeti olarak ne gerekiyorsa onu yaparız. Trump’un kullandığı dili doğru bulmuyoruz.”

‘IRAK’TA OLDUĞU GİBİ SURİYE’DE DE ENGELLERİZ’

Birçok kez sınır ötesi harekatlara katılmış olan eski Harp Akademileri ve Asayiş Komutanı emekli Orgeneral Necati Özgen de Trump’un sözlerine tepki göstererek, “ABD’nin niyeti belli. Yıllardır bölgede kendi kontrolünde bir Kürt Devleti peşinde. Irak’ın kuzeyinde yapamadığını şimdi Suriye’de Fırat’ın doğusunda hayata geçirmeye çalışıyor. Trump’un açıklamaları kabul edilemez. Ancak şurası unutulmasın. Biz çok sayıda sınır ötesi harekat yapmış bir devletiz. Türkiye böyle tehditlere pabuç bırakmaz. Irak’ta olduğu gibi Suriye’de de engeller” dedi.

ABD çekilirken doğacak boşluğun tartışıldığını kaydeden Özgen şöyle devam etti: “Bu boşluğu Suriye Devleti doldurmalıdır. Türkiye de bu süreçte Şam yönetimi ile koordineli hareket etmelidir. Suriye ile diyaloğa girmek Türkiye’nin çıkarınadır. Türkiye’nin güvenliği için de gereklidir. Bugüne kadar birlikte hareket ettiğimiz ülkeler var. Astana Süreci var. Bu ülkeler arasında güvensizlik yaratacak hareketlerden kaçınmak lazım. Tehdit, ABD Başkanı’ndan gelmektedir. Ciddidir. Alınacak tavır da ciddi olmalıdır. Bütün siyasi parti ve kurumlar ortak hareket etmeli, seçim mücadelesi ikinci plana itilerek Türkiye için omuz omuza verilmelidir.”

‘İNCİRLİK FAALİYETLERİ ENGELLENMELİ’

Emekli Hava Tümgeneral Beyazıt Karataş, ABD’nin Türkiye’yi müttefiki değil mandası gibi gördüğünü belirterek şu önerilerde bulundu: “Türkiye böyle bir tehdide pabuç bırakmaz. Trump’un bu açıklamasından sonra derhal ABD’nin İncirlik ve Diyarbakır üslerindeki faaliyetleri kontrol altına alınmalı ve engellenmelidir. Trump ekonomik tedbirlerden söz ediyor. Bu o kadar kolay değil. Bu tür hamleler bir süre sonra kendine de zarar vermeye başlar. Ama şurası kesin. ABD Başkanı Trump Türkiye’yi tehdit etti. Karşımızdaki Amerika, buna uygun tepki verilmeli. Meclis olağanüstü toplanmalı ve partiler Trump’a karşı ortak deklarasyon yayınlamalıdır.”

Partilerden tepki

Trump’un açıklamalarına siyasi partilerden de tepki geldi. AKP’nin görüşlerini Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu dile getirirken, CHP ve Saadet Partisi de şu açıklamaları yaptılar:

CHP Sözcüsü Faik Öztrak: Türkiye Cumhuriyeti tarihinde hiçbir devlet ülkemizi bu kadar açıktan tehdit etme cüretini göstermemişti. Bu ifadeyi kabul etmiyoruz. Bu tehditler bize sökmez, Türkiye’yi böyle bir tehdide açık hale kim getirmiştir? Bu tehdit, bu iktidarın elinde ekonomimizin Türkiye’nin zayıf karnı haline getirildiğinin göstergesidir.

CHP Meclis Dışişleri Komisyonu Üyesi Utku Çakırözer: Türkiye’ye bu şekilde tehditkâr bir üslup kullanılması, kimden gelirse gelsin kabul edilemez. Hele hele ekonomik ambargo tehdidiyle iş yaptırma ya da korkutma anlayışı asla doğru değildir. ABD yönetiminin bu tehditkâr üslubunu kabul etmiyoruz. Öte yandan ABD Başkanı Trump’un kendisini Türkiye’ye böylesine tehditkâr davranma rahatlığında hissetmesinde de şu anda Türkiye’yi yöneten iktidarın izlediği yanlış politikalar en önemli unsurdur.

DAHA GÜÇLÜ ASTANA

Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Kaya: Bu açıklamayı 1991 yılında Irak’ta olanların bir benzeri olarak görüyorum. 32 kilometre güvenli bölge teklif etmesini de, bu anlamda Suriye’nin kuzeyinde bir devletçik kurulması yönünde bir yol haritasına bağlıyorum. Suriye’de olup biten olaylara üsleri üzerinden müdahale edileceğini söylemesi de aslında şeklen çekiliyormuş gibi yapmaları olarak yorumlanabilir. Bu durumda Türkiye’nin sınır güvenliğinin çok daha büyük bir tehlike altına gireceğini düşünüyorum. ABD’nin yanında olduğu Kürtler değil PYD/YPG güçleridir. Bunun da bilinmesi gerekiyor.

Türkiye’nin bundan önce olduğu gibi bundan sonra da Kürt etnik kimliğiyle problemi yok. Güvenliğini sağlamak adına her türlü adımı atmak durumundadır. Ancak şunu da söylemek gerekiyor; işin bu noktaya gelmesi Türkiye’nin Suriye’yi yanlış okumasından kaynaklandı. Şu anda Astana Süreci’ni daha da hızlı şekilde devam ettirmek lazım. Bölgede Türkiye’nin yalnız olmadığını, farklı çözümlerin de olduğu göstermek gerekiyor.

Rusya: ABD Türk ekonomisine zarar veremez

Duma Savunma Komitesi Başkan Yardımcısı Yuriy Şvıtkin, ABD’nin Türk ekonomisine zarar veremeyeceğini söyledi.

Russia Today (RT) televizyonuna konuşan Yuriy Şvıtkin, ABD Başkanı Trump’un Türkiye’ye yönelik tehditleriyle ilgili değerlendirmede bulundu. Şvıtkin, PKK/PYD’nin Suriye’de yaşanan siyasi gelişmeleri manipüle etmesinde ABD’ye yardımcı olduğuna dikkati çekti. Türkiye’nin NATO ülkesi olduğunu hatırlatan Şvıtkin, ABD’nin Türkiye’yle işbirliğine ihtiyacı olduğunu belirtti. ABD’nin Türk ekonomisine zarar veremeyeceğini ifade eden Şvıtkin, Ankara’nın ekonomik önlemleri almasının mümkün olduğunu savunarak, ABD’nin Türkiye’ye yönelik uygulayacağı olası ekonomik hamlelerinin asgari etki yaratacak düzeyde olacağını vurguladı.