30 senelik işgal, 44 günde sonlandı. Azerbaycan Türkleri, Karabağ zaferini kazandı. Türkiye ve Rusya kurulacak Ortak Gözlem noktası ile sahayı yakından izleyecek. Süreç artık silahla değil, diplomasiyle ilerleyecek.
Moskova Üniversitesi öğretim üyesi Mehmet Perinçek, Karabağ zaferinin stratejisini değerlendirdi. Türkiye ve Rusya'nın kritik rolüne dikkat çekti:
Azerbaycan’ın kendi iç dinamikleri dışında iki tane faktörün bu zaferde önemli katkısı oldu. Bunlardan birincisi, Türkiye’nin Azerbaycan’a verdiği tam destek. SİHA’lar gibi Türkiye’nin kendi gösterdiği askeri teknolojiler de Azerbaycan’ın cephede kazanmasına katkı sundu. İkinci faktör ise, Rusya’nın tamamen Azerbaycan’ın ilerleyişine göz yumması ve hiçbir şekilde buna karışmaması. Rusya hiçbir şey yapmayarak Azerbaycan’a çok büyük destek olmuş oldu.
2016'da yaşanan Nisan savaşlarında Azerbaycan önemli tepeleri almış, Aliyev "Karabağ kararlılığını" ilan etmişti. Mehmet Perinçek o dönem Rusya'nın Lavrov planını geliştirdiğini söyledi. Ancak turuncu devrimle Sarkisyan'ı yıkan Paşinyan, Lavrov planını reddetti, Rusya'yı hedef aldı.
Aslında bu milat oldu diyebiliriz. Çünkü bundan sonra Rusya’nın da statükonun korunmasına yönelik tavrında önemli değişiklikler oldu. En son bu çatışmaların başlaması ile Rusya herhangi bir şekilde olaya müdahil olmayacağını ilan etti bu aslında dolaylı olarak Azerbaycan’a destek anlamına geliyordu.
Sonuçta, Azerbaycan’ın askeri başarısı, Türkiye’nin desteği, Rusya’nın da Azerbaycan’ın başarısını dolaylı olarak desteklemesi, İlham Aliyev'in başarılı işbirliği siyaseti ve Avrasyacı politikası, zaferi getirdi. ABD, Fransa ve Rusya’dan oluşan Minsk Grubu devre dışı kaldı. Türkiye, Rusya ve Azerbaycan tarafından ortak hazırlanmış bir anlaşma tarihe geçti.
Azerbaycan bütün toprakları geri aldı aslında. Oradaki Ermeni nüfusunu ise tamamen oradan süren bir politika izlenmiyor. Bu hamle ile Azerbaycan’la Ermenistan arasında yaraların sarılma ve hatta belki de Karabağ’da birlikte yaşama sürecini de başlatılabilecek. Burada Azerbaycan’ın toprak bütünlüğüne zarar getiren herhangi bir şey yok. Rusya’nın dayatmasıyla değil Erdoğan ve Aliyev’in de Putin’le birlikte geliştirdikleri bir plan.
Türkiye ve Rusya’nın ateşkes sürecini nasıl yürüteceği de netleşiyor. İki ülke tarafından Ortak Gözlem Merkezi kurulacak. Rusya'dan bir heyet, ayrıntıları görüşmek üzere Türkiye'ye gelecek. Mehmet Perinçek, bunda sonrası Karabağ’ın Azerbaycan’a ait olduğunun kesin kabulü ile çerçevesi üzerine bir müzakere süreci olacağını vurguladı.
TÜRKRUS ORTAK GÖZLEM MERKEZİ
Metinde Rus barış gücünden bahsediliyor, fakat diğer taraftan Türkiye ile Rusya arasında ateşkese riayet edildiğini denetleyecek bir gözlem merkezi kurulacağı ve bunun Türkiye ile Rusya arasındaki ayrı bir mutabakat ile belirleneceği söyleniyor. Bunu Aliyev de söyledi. Bunu Erdoğan ve Putin telefonda görüştüler birkaç kez. Putin, Türkiye’nin bu çözüm süreci içerisinde bulunması gerektiğini belirtmişti, şimdi onun fiiliyata geçtiğini görüyoruz.
Perinçek, Türkiye ve Rusya'ın yaptığı anlaşma ile ilgili yapılan ciddi bir hataya da dikkat çekti. "Karabağ'ın bir kısmı Ermenilere bırakıldı" söyleminin doğru olmadığını vurguladı.
"KARABAĞ'DA AZERBAYCAN EGEMENLİĞİ TESİS EDİLECEK"
Karabağ'ın bir kısmı Ermenilere bırakıldı diye birşey yok! Atatürk, Mudanya Ateşkesini imzaladığında İstanbul'u, Çanakkale'yi İngilizlere mi bıraktı! Bu bir ateşkes. Süreç içinde tüm Karabağ'da Azerbaycan egemenliği tesis edilecek.
ulusal.com.tr
