İdlib’de yaşanan gerilim ve Türkiye’nin sürekli bölgeye askeri sevkıyat yapması, gelişmelerle ilgili haberlerin gazete ve televizyonlarda ilk sırada haber olması özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde kaygıya neden oldu. Rusya ile “uçak krizi” döneminde büyük sıkıntı çeken ve on milyarlarca dolar zarara uğrayan yaş meyve ve sebze üreticileri ile turizmciler, “yeniden uçak krizi günleri yaşanır mı?” endişesine kapıldılar.
ZARARI YENİ TELAFİ EDİYORDUK
Yıllık 35 milyar dolar civarında turizm geliri olan Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden biri Antalya. Antalyalı turizmciler yeni sezon hazırlıklarına başlarken Rusya ile yaşanan gerilimden korktuklarını belirterek, 2016’da yaşadıklarını bir daha yaşamak istemediklerini ifade ettiler. Kemer’de yüzde 90 Ruslarla çalışan bir otelin yöneticisi Fikret Y. “Ben yıllardır bu bölgedeyim. Uçak krizi sonrasında da buradaydım. O yıl sinek avladık. Personel sayımızı yüzde 50’den fazla düşürdük. Doğal olarak bölgeden yiyecek alımlarımız da yarıdan fazla düştü. Hem biz kaybettik, hem bölgedeki çiftçiler, esnaf kaybetti. Geçmiş yılların zararını yeni yeni telafi ederken yeni bir Rusya krizi herkesin kabusu. Turizmci arkadaşlarla bir araya geldiğimizde gündemimizdeki ilk konu bu. Televizyonları izledikçe içimiz kararıyor” dedi.
Alanyalı esnaf Mustafa K. da yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Alanya’da esnafın geçimi turizmdir. Özellikle de Rus turistler. Şehirdeki dükkanların yüzde 80’i ekmeğini Ruslardan yer. Rusya ile bir kriz çıkar da uçak krizi sonrasındaki günlere dönülürse herkes biter. Kimse borçlarını ödeyemez icraya düşer. Uçak krizi sonrası işyerini kapatan, devreden çok sayıda esnaf oldu. Yine eski günler yaşansın istemiyoruz.”
2016’DA AĞIR DARBE
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak da Antalyalıların endişe içinde olduğunu bildirdi. Budak, “Antalya turizm ve sera üretiminde Rusya’ya bağımlı. 2015’te Rus uçağının düşürülmesi sonrasında 2016 yılında turizmde keskin bir düşüş yaşandı. 44,5 milyon Rus turist gelirken 50 bine düştü. Aynı durum tarımda da yaşandı. Örneğin Gazipaşa ilçemizde dikenli salatalık ekilir. Tek müşterisi Rusya’dır. Bütün ürünler elde kaldı. Şu anda böyle bir durum yok. Ama o günleri yaşayanlar ister istemez tedirginlik içinde. Yapılması gereken ihracat pazarımızın çeşitlendirilmesi. Ortadoğu pazarı kapalı, Rusya’da da sıkıntı yaşanırsa çiftçi perişan olur” dedi.
Köylerdeki çiftçilerin de otellerdeki işçilerin de dış politikayı yakından takip ettiklerini kaydeden Budak, izlenen dış politikanın herkesin yaşamını etkilemesi nedeniyle toplumun bütün kesimlerinin çok dikkatli olduğunu vurguladı.
‘TEDİRGİNLİK GİDERİLMELİ’
Vatan Partisi Antalya İl Başkanı Rıza Türkmendağ da yaptığı açıklamada, turizmciler ve çiftçilerdeki tedirginliğin hızla giderilmesini isteyerek, “Türkiye ve Rusya dost iki ülkedir. Çıkarlarımız ortaktır. Türkiye ile Rusya arasında gerilim yaşanması durumunda neler olacağını uçak krizi sırasında gördük. Hem Antalya hem Türkiye büyük sıkıntı yaşadı. Çiftçimiz, turizmcimiz, turizm sektöründe çalışan işçilerimiz çok zor günler geçirdi. Bu günler geride kalmışken yeni krizlere tahammülümüz yok. TürkiyeRusya arasında kriz yaşanırsa bundan en fazla Amerika yarar görür. Türkiye’yi yönetenlerin ABD tuzağına düşmemelidir” diye konuştu.
ÇİFTÇİ: UYKUMUZ KAÇIYOR
Rusya ile yaşanan gerilim çiftçileri de telaşlandırdı. Rusya’ya domates, salatalık, ... ihraç eden Mersinli, Antalyalı ve Egeli çiftçiler Rusya ile gerilimin aşılması için hükümetin dikkatli olması gerektiğini belirttiler. Gazipaşalı, Alanyalı ve Anamurlu çiftçiler Aydınlık’a konuştu.
‘KÖYDE HEP BUNU KONUŞUYORUZ’
Ahmet Çetin (Alanya): Rusya krizi arttıkça gece uyuyamıyoruz. Geçtiğimiz yıllarda yaşadıklarımızı düşündükçe uykumuz kaçıyor. Köyde hep bunu konuşuyoruz. Ak Partililer de Rusya konusunda hassas. Hükümet dikkatli olmalı.
‘RUS BÜYÜKELÇİYİ BİLE TAKİP EDİYORUZ’
Mehmet Güven (Gazipaşa):Gözümüz hep televizyonda. Ne olacak diye merak ediyoruz. Amerikalıların çabalarının farkındayız. Jeffrey şehitlerimiz için taziyede bulundu. Ya Fırat’ın doğusundaki şehitlerimiz ne olacak? Hepimiz dış politikayı takip ediyoruz. Rus büyükelçinin açıklamalarını bile takip eder olduk. Amerika’nın tuzağına düşmeyelim. Düşersek olan bize olur. Uçak krizinde dikenli salatalığı dereye dökmüştük.
‘KREDİ ÇEKMEYE KORKUYORUZ’
Hatice Akkız (Antalya): Ben 67 yaşındayım. Irak Savaşını da gördüm, Rus uçağı krizini de. Kabak hep bizim başımızda patladı. Oğluma ev alacaktım. Param yetişmedi. Bankadan kredi çekeriz, yavaş yavaş öderiz diye düşünmüştük. Seramızda domates var. Rusya’ya kota dolmuş, fiyatlar tepetaklak oldu. Televizyonlardaki haberlere göre Rusya ile kavga ediyoruz. Bunun arkası gelir diye korkumuzdan ev almayı erteledik. Sadece biz değil bütün komşular aynı durumda.
‘ÇİFTÇİLER BEKLEMEYE GEÇTİ’
Salih Yıldız (Anamur): Rusya işi sakat. İzlenen politikalardan Ak Partili köylülerimiz de rahatsız. İşin nereye gidebileceğini hepimiz görüyoruz. Yeni sera yapacak, yatırım gerçekleştirecek olan arkadaşlar beklemeye geçti. Ya Rusya ile kriz yaşanırsa endişesi var.
