“bugünlerden geriye,bir yarına gidenler kalır

bir de yarınlar için direnenler...”

Şair Adnan Yücel'e ait olan bu satırlar, 12 Eylül'ün faşist idaresine bir başkaldırı niteliğindedir aslında. Türkiye'de bütün insan hakları ihlâllerinin işlendiği günlerde bağımsızlıkçı; vatansever ve anti emperyalist kuşaklara yönelik ABDNATO destekli bir sürek avı başlamıştır âdeta. Ülkenin üzerine 12 Eylül sabahı çöken kara bulut binlerce insanı aydınlığa hasret bırakacak ve sindirecektir. 

Türkiye'nin sosyal ve politik dokusunda etkisi yıllar boyu sürecek derin yaralar açan 12 Eylül 1980 faşist askeri darbesinin 48'inci yılına girerken, ABD emperyalizminin Türkiye'ye doğrudan müdahalesi sayılabilecek darbenin bilançosunu araştırdık.

Bütün sol örgütlerin dağıtıldığı ya da devşirildiği, insan ve yurttaşlık haklarının tümüyle askıya alındığı, aydın ve sanatçıların vatandaşlıktan çıkarıldığı, üniversite ve fikir kulüplerine kelepçelerin vurulduğu, düşübce hürriyetinin tahakküm altına alındığı, gazetecilerin hapsedildiği, anti emperyalist sloganların soğuk zindanlarda süründürüldüğü, politikacıların sıkıyönetim mahkemelerinde yargılandığı ve ülkenin daha önce hiç olmadığı kadar kutuplaştırıldığı bir karanlık dönemin bilançosunu okurlarımıza sunuyoruz.

İşte cumhuriyet tarihine kara leke olarak geçen 12 Eylül 1980 askeri darbesinin hafızalardan silinmeyen bilançosu:

Gözaltına alınanlar: 650.000

Fişlenenler: 1.683.000

Açılan dava sayısı: 210.000

Sıkıyönetim mahkemelerinde yargılananlar: 230.000

Bu sanıklar arasında 141142163. maddelerden yargılananlar: 71.500

Vatandaşlıktan çıkarılanlar: 14.000

Pasaport verilmeyenler: 388.000

Faaliyetten men edilen dernek: 23.700

Toplam 644 cezaevindeki hükümlü ve tutuklu sayısı: 52.000 (1990'da kalanlar)

Açlık grevinde ölenler: 14

Kaçarken vurulanlar: 16'Çatışma'da öldürülenler: 74

Doğal ölüm raporu verilenler: 73

'İntihar' ettiği bildirilenler: 43

İşkence sonucu öldürülenler: 171

Açılan işkence soruşturma veya davası: 9.962 (19821988 arası)

İşkence yaptıkları suçlamasıyla yargılanan güvenlik görevlisi : 544

1402 Sıkıyönetim yasasına göre yapılan işlem : 18.525

Hakkında işlem yapılan memur: 7.245

Hakkında işlem yapılan öğretmen: 3.854

Hakkında işlem yapılan öğretim görevlisi: 120

Hakkında işlem yapılan din görevlisi: 266

Hakkında işlem yapılan mülki amir: 35

Hakkında işlem yapılan hakimsavcı: 47

Hakkında işlem yapılan güvenlik görevlisi: 988

Bölge dışına sürülenler: 7.233

Görevlerine son verilenler: 4.891

Cezaevlerindeki gazetecilerin aldığı ceza toplamı: 3.315 yıl 3 ay

 

İstanbul gazetelerinin yayın yapamadığı gün sayısı: 300 gün

Gazetecilere istenilen hapis cezası: 4.000 yıl

Cezaevlerindeki gazeteciler: 31

Polisçe aranan gıyabi tutuklu gazeteciler: 13

Silahlı saldırıda öldürülen gazeteciler: 3

Yalnızca 1989'da 16 günlük gazeteye açılan dava: 394

Tazminat davalarının sayısı:211İstenilen tazminat miktarı: 12 milyar 848 milyon

Yakılarak yok edilen gazete, dergi, kitap: 39 tonYok edilmek üzere depolarda bekleyen yayın: 40 tonBasın özgürlüğünü kısıtlayan yasa sayısı: 151Yasaklanan yayın sayısı: 927Yasaklanan film sayısı: 927

 

Haklarında idam cezası istenenler: 7.000

Ölüm cezası verilenler: 517Askeri Yargıtay'ın onayladığı idam cezası: 124

Dosyası Meclis'te bulunan idam hükümlüsü: 259

İnfaz edilen idam cezası: 50

İnfaz edilen sol görüşlü idam mahkumu: 18

İnfaz edilen sağ görüşlü idam mahkumu: 8

Sıkıyönetim ile birlikte ilk kapatılan gazetelerden birisi 1978 yılında çıkartılan Günlük Aydınlık Gazetesi olmuştur.

12 Eylül Amerikancı rejimi Türkiye'yi savunan TİKP (Vatan Partisi) yöneticileri hakkında tutuklama kararı çıkarmıştır.

Edip Cansever, 'Eylülün Sesiyle' başlıklı şiirinde 12 Eylül darbesini şu dizelerleanlatıyor:,

“Baylar!

Bin dokuz yüz seksen birdeyiz

Karşınızda eylülün sesi

Ağustos çekildi, eylülün sesi

birazdan konuşacak

‘Bu dünyada yaşamak can sıkıcı bir şeydir baylar’.”