Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Genel Müdürü Temel Kotil, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen havacılık platformlarına ilişkin son bilgileri verdi.
Habertürk ekranlarında Kübra Par'ın sunduğu Açık ve Net adlı programın konuğu olan Kotil, Milli Muharip Uçak'la (MMU) birlikte Türkiye'nin dünyada 5. nesil savaş uçağı üretebilen 4 ülkeden biri haline geleceğine işaret etti.
ABD'nin F22 ve F35, Rusya'nın Su57 ve Çin'in J20 uçaklarının 5. nesil sınıfında olduğunu hatırlatan Kotil, MMU'nun bu uçaklarla boy ölçüşebilecek özelliklere sahip olduğunu dile getirdi.
MMU'nun yanında HÜRKUŞ, HÜRJET, ANKA, ANKA3, ATAK2, GÖKBEY ve uydu projelerine dair bilgiler de veren Temel Kotil şunları söyledi:
MİLLİ MUHARİP UÇAK HERKESİ AĞLATTI
(TUSAŞ 5. nesil uçak projesini başarabilecek mi?) Biz oldukça hızlıyız. Doğru dürüst uyumuyoruz. Şu saatte bile TUSAŞ'ta çalışıyorlar. Bayramda da çalışacağız. Geçmiş bayramda da çalıştık. Biz koştuğumuz zaman önümüzdekileri geçeriz.
(Milli Muharip Uçak) Sesin iki katı hızla uçacak. Art yakıcıya ihtiyaç duymadan uzun süre yüksek hızlarda havada kalacak. Şu anda taksi yapıyor. Allah'ın izniyle yıl sonuna kadar uçacak. İlk motor çalıştırdığında, ilk taksi yaptığında hepimiz ağladık. Önümüzdeki süreçte ASELSAN'dan gelecek radar ve sensörlerle radar emici özel boyanın uygulanması, atış testleri, sertifikasyon uçuşları sonrası 2028 yılında MMU'yu teslim edeceğiz. MMU dünyada en hızlı yapılıp bitirilen uçak olacak. Proje 2017 yılında fiilen başlamıştı, 2028'de teslim edilecek. Mühendisler TUSAŞ'ta gelip gelip MMU'ya dokunuyor. 'Çok hızlı gidiyoruz' diyorlar.
ANKA SİHA'YI 12 ÜLKEYE SATTIK
(ANKAS) Yurtdışına çok sattığımız bir cihaz. ANKA için 12 ülkeyle sözleşme imzaladık yahut satış gerçekleşti. Burada Baykar'dan söz etmek lazım; onları tebrik ediyorum; ihracatta birinciler, biz ikinciyiz. 4,4 milyar dolar toplam ihracatı gördük, inşallah bu yıl 6 milyar dolar olacak. ANKA'dan ayda 5 tane üretebiliyoruz. Şu anda Türkiye siparişleri yetiştirememe problemi yaşıyor. Kayseri'de üretim hattı kurduk, şimdi Kahramanmaraş'ta kuruyoruz. Sadece geçen yıl 1600 mühendis, 1000 teknisyen, 2 bin 600 kişi işe aldık.
(AKSUNGUR) 750 kilo faydalı yük taşıyor, 55 saat havada kalabiliyor. Deprem bölgesinde GSM yayını yaptı.
ANKA3'LE BİRLİKTE SİHA İŞİNİ TAMAMLADIK
(ANKA3) Şu anda taksi yapıyor, yakında uçacak. İsmi yakında belli olur. Delta kanat uçağımız arkada kanatları bulunmadığı için radarda görünürlüğü çok daha az. Düz bir levha olduğu için gelen radar dalgalarını başka yere yansıtıyor. 1,5 ton patlayıcı taşıyacak. Kalkış ağırlığı 6 ton. 800 kilometre hız yapacak.
Bütün amacımız bir ürün yelpazesi oluşturmak. Çünkü biz 2050'lere hükmetmek istiyoruz. Anadolu'ya girişimizin bininci yılında bu işlerin tümünü bitirmiş, başarmış olmalıyız. TUSAŞ'ın bütün yoğunluğu bir yelpaze... ANKA3'le birlikte SİHA işini tamamlıyoruz. Artık bundan sonrası bu aracı daha da geliştirmekte.
(6. nesil uçak nedir?) Altıncı nesil uçak aslında temel olarak 5. nesil bir uçak... Görünmeden yaklaşıyor, hedefleri vuruyor. Ama yanında insansız bir sürü uçak uçuruyor. İnsanlı uçağın bilgisayarları insansız araçlarla konuşuyorlar devamlı... Bilimkurgu filmlerindeki gibi, onları görevlendirebiliyor.
HÜRKUŞ TANESİ KAÇ MİLYON AVRO?
(HÜRKUŞ) Hafif eğitim ve saldırı uçağımız. Paramızı aldık, iki ülkeye ihraç ettik. Arkadan bir tane daha geliyor. HÜRKUŞ'ların iki tanesi 50 milyon avro civarında. HÜRKUŞ'tan şimdiye dek 15 tane ürettik, 5 tanesini sattık. Geriye kalanları da satıyoruz, onlardan sonra tekrar üretmeye devam edeceğiz. HÜRKUŞ henüz Türk Hava Kuvvetleri envanterine girmeden ihraç ediliyor.
UÇAĞIN ÜZERİNE 5 MİLYON VOLTLUK YILDIRIM
(HÜRJET) Proje 2016'da, fiili çalışmalar 2017 yılında başladı. Jet eğitim ve hafif saldırı uçağı... Bundan çok sayıda satacağız inşallah. 2025 yılında envantere girecek. Önümüzdeki günlerde ilk uçuşu yapılacak.
(TUSAŞ'ın rüzgar tüneli) 100 milyon dolar yatırımla kuruldu. Uçağı uçururken birçok manevra yapıyorsunuz, bu hareketleri matematik olarak hesapladıktan sonra gerçekte de öyle midir diye uçağı bir yere bağlıyoruz ve havayı onun etrafından geçiriyoruz. Ses hızında rüzgar oluşturuluyor. Tünelde rüzgar oluşturan motorun gücü 18 megavat. Uçak yapmak iğneyle kuyu kazmaktan daha zor. Fiziksel altyapılarımızı bitirdik. Yıldırım test merkezimiz de var. Uçağın üzerine yıldırım düşürüyoruz, 5 milyon voltla... Elektrik akımının uçağın tepesine çarparak alt taraftan dünyaya doğru gitmesi gerekiyor. Kuş çarpma deneyi de yapıyoruz. 1500 mühendis sadece MMU için çalışıyor.
DÜNYANIN EN İYİ SALDIRI HELİKOPTERİ
(ATAK2 taarruz helikopteri) 11 tonluk bir helikopter. 1,5 ton patlayıcı taşıyor. İnşallah dünyadaki en iyi helikopter olacak. Yakında motor çalıştırıp uçuşunu gerçekleştirecek. 2025 yılında Kara Kuvvetleri'ne 3 adet teslim edeceğiz. ATAK2 hazır olduğunda yılda minimum 24 tane helikopter yapabiliriz. Önümüze çıkan her işi güzel yapmak zorundayız. Türkiye'nin savunma sanayiinde geri gitme şansı yok. Yapabileceğimizi gösterdik, bunun geri dönüşü yok... Bunu yaparken de en iyisini yapmak zorundayız. Bu ay ilk uçuşunu gerçekleştirecek ATAK2 dünyanın en iyi saldırı helikopteri olacak.
GÖKBEY'DEN AYDA 2 TANE ÜRETECEĞİZ
(GÖKBEY helikopteri) GÖKBEY'in motoru da dahil her şeyi yerli. TEI'de üretilen motorlarla GÖKBEY'i çalıştırdık, iki motoru da... Savunma sanayiinde hiç kimseye bağımlı olmamak önemli. Selam verdiğiniz zaman selamınızı almayan çok oluyor. ATAK helikopteri konusunda Pakistan'la yaptığımız anlaşma cumhuriyet tarihinin en büyük anlaşmasıydı. Kontrat hâlâ aktif. Ama hâlâ (Amerikan) motorları gelmedi. GÖKBEY'in her şeyi yerli ve milli. Toplam üretim süreci 8 yıl sürdü. Sağlık Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı'na teslimatlar başlayacak. Sonra Hava Kuvvetleri'ne vereceğiz. GÖKBEY'de de talepte problem yok, üretimde problem var. Ayda şimdilik 2 tane üretebileceğiz.
TUSAŞ'IN ELİNDE 14 MİLYAR DOLARLIK İŞ VAR
(ATAK taarruz helikopteri) ATAK1'lerden 83 tane üretildi. Filipinler'e 6, Nijerya'ya 6 adet ihraç ediyoruz. Talepte problem yok. Taleplere yetişemiyoruz. TUSAŞ olarak 2 milyar dolarlık teslimatımız bekliyor. Uçak yapısalları ve devlet projeleri dahil TUSAŞ'ın elinde 14 milyar dolarlık iş bekliyor. 1,3 milyar dolarlık sipariş son 45 ayda imzalandı. Talepte hiçbir problem yok. ATAK lisans altında ürettiğimiz bir ürün olduğu için yapıp satıyoruz. Ama GÖKBEY bizim gözbebeğimiz; GÖKBEY'den ATAK muadili yapabiliriz. GÖKBEY'in 10 tonluk versiyonu olacak nakliye helikopterimiz TCG ANADOLU'ya inebilecek; rampası var, içinde zırhlı araç taşıyabiliyor. 2026'da teslim edilecek.
