Türkiye dün sabaha, doğalgaza ve elektriğe yapılan büyük zamların şokuyla uyandı. Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), önceki gece yayınladığı açıklamada, doğalgazda konut tarifesinde ortalama yüzde 20.4, KOBİ'lerde yüzde 47.6, sanayi tarifesinde yüzde 50.8 ve elektrik üretim amaçlı tarifede yüzde 49.5 zam yapıldığını bildirdi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) da konutlarda eylül itibarıyla geçerli olacak elektrik tarifesine yüzde 20 zam yapıldığını bildirdi. Elektrik zamları, kamu ve özel hizmetler sektörü ile diğer aboneler grubu için yüzde 30, sanayi abone grubu için yüzde 50 olarak açıklandı. Yeni tarifeler

1 Eylül'den itibaren geçerli olacak.

‘ÜRETİMİ ÇOK BÜYÜK ETKİLER’

Zamlar, başta KOBİ’ler olmak üzere toplumda büyük tepki topladı. Gerek KOBİ dernekleri gerek tüketici dernekleri, enerji üretim ve dağıtımının devlet eliyle yapılmasının acil hale geldiğini vurguladılar. Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar “Enerjinin ithalatı, dağıtımı özel sektörün elinde. Kesinlikle ve ivedilikle devletin devreye girmesi gerekiyor. Doğalgazın ithalatını, dağıtımını, elektriğin üretimini kamunun yapması gerekiyor. Mümkün olduğunca yerli kaynaklara ağırlık verilmeli, yerli kaynaklar devreye alınana kadar da devlet müdahale etmeli. Tüketici haklarını sağlamak devletin görevi ve sorumluluğu.” dedi.

KOBİDER Başkanı Nurettin Özgenç, özellikle elektriğe yapılan zammın hiçbir açıklaması olmadığına, enerjide kamulaştırma gerektiğine işaret etti ve şöyle sürdürdü: “Devletin hantal yapısından kurtarılan elektriğin daha ucuza üretileceği iddia edildi, enerji bollaştı. E, bu kadar zam nasıl oluyor? Enerji gibi şeyleri kamunun, devletin üretmesi lazım. Buraya yatırımlar yaptık, dereleri kuruttuk, hâlâ daha fahiş fiyatlar!”

Özgenç, fahiş zamların KOBİ’leri ve sanayiyi etkileyeceğini ve tüm ürünlere yansıyacağını belirtti ve şöyle konuştu: “Zaten zor durumda olan KOBİ’leri daha da zor duruma sokar. Üretimi çok büyük etkileyecektir. Üretim yapmada, yabancılarla rekabette çok büyük sıkıntı getirecek.”

‘ENERJİ ŞİRKETLERİNİ DEĞİL GÖREVİN TÜKETİCİYİ KORUMAK’

Zamların geri alınması da her kesimde dile getirilen bir talep. Tüketici Bilincini Geliştirme Derneği (TÜBİDER) Genel Başkanı Fuat Engin bir açıklama yaparak, devletin enerji şirketlerini korumak yerine tüketiciyi koruması gerektiğini belirtti, zamların tamamının geri çekilmesini istedi.

Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, “Bu zamlar geri aldırılabilir ama çok büyük kitlesel tepki ortaya konulması lazım.” dedi.

KOBİDER Başkanı Özgenç, “Bu fiyat artışlarına karşı bir platform olursa orada yerimizi alırız.” ifadesini kullandı.

‘MİLYONLARIN DOĞALGAZI ELEKTRİĞİ KESİLDİ’

BOTAŞ ve EPDK, benzer açıklamalarla, enerji fiyatlarında dünya çapında yüksek artışlar olmasını, fahiş zamlara gerekçe gösterdi. KOBİDER Başkanı Özgenç, “Dünyadaki zamları gerekçe göstermek en kolayı. Zam üstüne zam, peki biz ne yapacağız? 100 liraya satılan ürün 150 liraya satılacak. Biz ne yapalım?” diye sordu.

BOTAŞ, zamlara ilişkin açıklamasında, özellikle konutlarda kullanılan doğalgazda tüketicilere yüzde 80'in üzerinde destek verilmeye devam edildiğini belirterek, zammın imkanlar çerçevesinde “Tüketicileri asgari düzeyde etkileyecek şekilde” yapıldığını ileri sürdü.

Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar açıklamayı eleştirerek, “Peki zamlar yüzde 100’ü nasıl geçiyor?” diye sordu. Milyonlarca kişinin doğalgazının elektriğinin kesildiğine dikkat çeken Çakar, “En temel gereksinimi tüketicinin. Yemeğini pişirecek, çocuklar akşam ders çalışacak. Çok pahalandı, tüketici temel ihtiyaçlarını karşılayamaz duruma geldi. Bu durum tüketici haklarına aykırı.” dedi.

TÜBİDER Genel Başkanı Fuat Engin, dokuz aylık dönemde konutta kullanılan elektriğe yüzde 87, işyerlerinde yüzde 181 zam yapıldığını vurguladı.

SANAYİCİ: ZAMLAR GÖZDEN GEÇİRİLSİN

Sanayiciler, sosyal medya hesaplarından zamlara tepki gösterdiler. Gaziantep Sanayi Odası (GSO) Başkanı Adnan Ünverdi zamların üretime, yatırıma ve istihdama olumsuz yansıyacağını vurguladı. Ünverdi dün attığı tivitte şu satırlara yer verdi: “1Mesken ve ticarethanelerle birlikte sanayi elektriğine yüzde 50 ve sanayide kullanılan doğalgaza yapılan yüzde 50.8 oranındaki zamlar,tüm zorluklara rağmen ayakta durmaya çalışan sanayicilerimizin yükünü daha da ağırlaştıracağı gibi enflasyona olumsuz yansımaları da olacaktır.

“2Ülke olarak, dünyadaki gelişmeler de göz önüne alındığında her zamankinden daha çok üretime, yatırıma ve istihdama ihtiyacımız var. Sanayicimizin dış pazarlarda rekabet gücünü zorlayan, üretim ve tedarikte sıkıntılara neden olan bu zamların gözden geçirilmesini talep ediyoruz.”

Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Başkanı Mehmet Tuncay Yıldırım da dün attığı tivitte “Önümüzü göremiyoruz... Maalesef bir gecede sanayide doğalgaza ve elektriğe yüzde 50 zam geldi. Aldığımız siparişler için verdiğimiz fiyatlarla bugün zarardayız. İş insanlarımız bu şartlar altında fiyatlama yapamıyor! Karar vericilerimizden olumlu bir adım atılmasını talep ediyoruz.” ifadelerine yer verdi.