Dünya gıda kriziyle karşı karışa iken yapılan israfın boyu ise ürkütüyor. Dünya nüfusunun yüzde 11’inin açlık çektiği günlerde Türkiye’de günde 6 milyona aşkın ekmek çöpe gidiyor. Ankara Üniversitesi Gıda Güvenliği Enstitü Müdürü Prof. Dr. Nevzat Artık, “16 Ekim Dünya Gıda Günü”nde gıda israfına ilişkin Akit’e özel önemli veriler paylaştı.
Kişi başı 190 kilo israf
Dünyada her yıl önemli miktarda yenilebilir gıda, tedarik zincirinin farklı aşamalarında kayıp ve israfla yok olduğunu belirten Artık, şunları dile getirdi: “Çiftçiler, tüketiciler ve gıda zincirindeki diğer paydaşlar için önemli düzeyde ekonomik zarara yol açmaktadır. Gıda ve Tarım Örgütü, dünyada her yıl insan tüketimi için üretilen 4 milyar ton gıdanın yaklaşık yüzde 30’unun gıda kaybı ya da gıda atığı olarak boşa harcandığını bildirmiştir. Bir başka ifadeyle her yıl yaklaşık 1.3 milyar ton ‘kişi başına yaklaşık 190 kg’ gıda çöpe atılmaktadır. Bu durum aynı zamanda kayıp olan bu gıdaların üretiminde kullanılan kaynakların büyük çoğunluğunun boşa kullanılması ve gıda üretiminin yol açtığı sera gazı emisyonlarına boşuna maruz kalındığı anlamına gelmektedir. Dünyada aç nüfusu besleyecek kadar gıda yeterli düzeyde üretilmektedir ancak bu gıdaların adil paylaşımının yapılmamasıyla birlikte tüm ülkelerde değişen nedenlerle ortaya çıkan gıda israfı, önlenmesi gereken bir sorundur.”
815 milyon insan aç
Yanlış tüketimle ciddi bir açlık sorunu ve obezite yaşandığını da kaydeden Prof. Dr. Artık, şöyle devam etti: “Bilinçsiz tüketim ve milyonlarca ton gıdanın israf edilmesi dünya üzerindeki gıda kaynaklarının doğru yönetilmesine engel teşkil ederken gıda ihtiyacını da her geçen gün arttırmaktadır. Dünyada herkesi beslemek için yeteri kadar yiyecek olmasına rağmen dünya üzerindeki insanların 815 milyonu gıdaya ulaşım sağlayamamaktadır.” Türkiye’de sebze ve meyvelerin tarladan tüketiciye ulaşana kadar yüzde 25’inin israf edildiğini vurgulayan Nevzat Artık, sözlerin şöyle tamamladı:
Türkiye'de müsrif çıktı
“Ülkemizde bir yılda milli gelirin yüzde 15’ine denk gelen yaklaşık 555 milyar lira kaynağı israf ediyoruz. 214 milyar liralık gıda israfının yapıldığı Türkiye’de günde 6 milyona aşkın ekmek çöpe gidiyor. Türkiye’de yılda yaklaşık 19 milyon ton gıda israf oluyor ve bunların çoğunu meyve ve sebzeler oluşturuyor. Ülkemizde kişi başı gıda kaybı yılda 93 kg’dır. Dünyada tarladan satış aşamasına kadar giden süreçte gıdaların yüzde 13,8’i kaybediliyor. Türkiye’de üretilen meyve ve sebzelerin yüzde 25’i tarladan tüketiciye ulaşana kadar israf ediliyor. Bazı kaynaklara göre bu rakam yüzde 50 civarında.”