ABD'nin işgal ettiği topraklardan kaçışı ABD için artık alışılmış bir durum haline geldi. Vietnam, Irak, Libya'dan sonra Afganistan'dan da çekilen ABD bir yenilgiyi daha resmileştirmiş oldu. ABD Eski Başkanı Donald Trump'ın "8 milyar doları Ortadoğu çöllerine gömdük." açıklamasıyla ABD'nin kaybedişi itiraf edilmişti.
'VİETNAM'DAN DAHA AŞAĞILIK BİR ÇEKİLME'
ABD Senatosu azınlık lideri Mitch McConnell, Amerika'nın Afganistan'dan çekilmesinin, 1975'teki Vietnam savaşının sonunda ülkenin Saygon'dan 'aşağılayıcı' çekilişin tekrarlanması olarak değerlendirdi: "Başkan Biden'ın kararları, 1975'te Saygon'un aşağılayıcı düşüşünün daha da kötü bir devamına doğru ilerlememize neden oldu." ABD Vietnam'ı işgal ettiğinde 1975 yılının Nisan ayında aynı şekilde Saygon şehrinden kaçmak zorunda kalmıştı. ABD Kabil Büyükelçiliği'nde çekilen fotoğraf hafızalara Saygon'daki kaçısı getirdi.
McConnell konuyla ilgili yaptığı açıklamada büyük ve öngörülebilir bir felakete yöneldiklerini söyledi. Senatonun en kıdemli Cumhuriyetçilerinden birisi olan McConnell, "Büyükelçiliğimizde gerçekleşen tahliyeler ve askeri güçlerin acele konuşlandırılmasıyla ilgili en son haberler, Kabil'in düşüşü için hazırlık gibi görünüyor." dedi.
'SAVAŞI BİTİRMENİN EN HIZLI ŞEKLİ KAYBETMEK'
McConnell ABD kuvvetlerinin Kabil'den kaçışısını savaşın kaybedilmesi olarak değerlendirdi: "Başkan Biden, bir savaşı sona erdirmenin en hızlı yolunun onu kaybetmek olduğu sonucuna varıyor."
Eski bir ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Morgan Ortagus da, eleştirilere katılarak, "Nesiller boyu sonuçları olan büyük bir dış politika başarısızlığı.” olduğunu söyleyerek, "Her şey tam bir çöküşü işaret ediyor.” dedi.
ABD genelkurmay başkanı General Mark Milley yapılan açıklamalar sonrasında Saygon'dan umutsuz kaçışla ilgili karşılaştırmaları reddetti. Biden ise tahliye ve çekilme kararından dolayı pişman olmadığını açıkladı.
KURŞUN SIKMADAN TESLİM ETTİLER
Afgan ordusuna yüz milyarlarca dolar, toplamda ise Afganistan'da 2 trilyon dolar harcayan ABD ve NATO, arkasında sadece ölüm ve istikrarsızlık bıraktı. ABD ve NATO tarafından eğitip donatılan yaklaşık 300 bin personele sahip Afgan ordusu, yaklaşık 75 bin silahlı militanı olan Taliban'a neredeyse bütün şehirleri çatışmadan verdi. ABD ve NATO tarafından harcanan milyarlaca dolarla yaratılan 'ordu' kurşun sıkmadan şehirlerden kaçtı. Yaklaşık iki haftada Afganistan'ın neredeyse tamamını kontrol altına alan Taliban'ın hızlı ilerleyişi, ABD tarafından eğitip donatılan Afgan ordusuyla ilgili birçok soru işaretine neden oldu.
ABD: BİZE SALDIRMAYIN
ABD yönetiminin, Kabil Büyükelçiliğindeki personelin tahliyesine karışmaması ve bunun için oraya giden Amerikan askerleriyle çatışmadan kaçınması durumunda "Taliban'ın başkente girmesinin hem uluslararası toplum hem de Afganlılar tarafından daha rahat kabul görebileceğini" ilettiği öne sürüldü.
Amerikan Washington Post gazetesinde yayımlanan haberde, ABD yönetiminin Taliban'ın Amerikan askerlerine saldırmaması için girişimlerde bulunduğu belirtildi.
ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad'ın Katar'ın başkenti Doha'da Taliban yetkilileriyle bir araya gelerek görüşmelerde bulunduğu hatırlatılan haberde, ABD'nin "Taliban'dan Kabil Büyükelçiliğindeki personelin tahliyesine kadar bir şey yapmamasını." istediği bildirildi.
TÜRKİYE'Yİ MÜTTEFİK OLARAK GÖRÜYORUZ
Independent Türkçe'ye açıklamalarda bulunan Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid Türkiye'yi düşman olarak değil müttefik olarak gördüklerini açıkladı. Türkiye ile yakın ilişkiler kurmak istediklerini söyleyen Mücahid, "Erdoğan'dan bize karşı saygılı olmasını arzuluyoruz. Türkiye, birçok Afgan'ı barındıran ve yakın ilişkiler kurmak istediğimiz bir ülke." ifadelerini kullandı.
GANİ ÜLKEYİ TERK ETTİ
Amerika'nın Sesi (VOA)'nın aktardığı bilgiye göre Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Emrullah Salih, görevlerinden istifa edip Afganistan'ı terk ettiler. Tacikistan kaynakları ise Eşref Gani ve yardımcısının Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'ye geldiğini belirtti.
'HİÇ KİMSEDEN İNTİKAM ALINMAYACAK'
Taliban'ın Kabil'e ilerleyişi sonrası Taliban sözcüsünden açıklama geldi. Sözcü yaptığı açıklamada herkesin affedileceğini söyledi. Hiç kimseden intikam alınmayacağını açıklayan sözcü, "Askeri ve sivil alanda Kabil hükümetine hizmet etmiş olan herkes affedildi." dedi. Sözcü ayrıca "İslam Emirliği, bütün savaşçılarına Kabil'in kapıları önünde durma ve şehre girme teşebbüsünde bulunmama emri veriyor." açıklamasında bulundu. Milislere, Kabil'den çıkışlar bitene ve yönetim dönüşümü gerçekleşene kadar giriş yapılmaması emri verildi. Bu zamana kadar, Kabil'in güvenliğinden Afgan hükümeti sorumludur.
Aynı zamanda Kabil Cumhurbşkanlığı sarayında yeni kurulacak hükümet üzerine görüşmelerin başladığı kaydedildi. Taliban'dan yapılan açıklamada "Tüm Afgan partilerinin olduğu kapsayıcı bir meclis istiyoruz." açıklaması geldi.
TÜRK ELÇİLİĞİNDEN VATANDAŞLARA ÇAĞRI
Dışişleri Bakanlığı, Afganistan'dan ayrılmak isteyen Türk vatandaşlarının ivedilikle Türkiye'nin Kabil Büyükelçiliği ile temasa geçmesini istedi.
Türkiye'nin Kabil Büyükelçiliği, Twitter'dan yaptığı paylaşımda Afganistan'dan ayrılma talebinde bulunan Türk vatandaşlarının Türkiye'nin Kabil Büyükelçiliği ile iletişime geçerek acilen bilgi vermeleri çağrısında bulundu. Elçiliğin numarası "+93 79 782 82 83" olarak paylaşıldı. n AA
RUSYA: ELÇİLİĞİMİZİ TAHLİYE ETMEYECEĞİZ
Birçok Batı ülkesi büyükelçiliklerini tahliye ederken, Rusya Kabil Büyükelçiliği'nden açıklama geldi. Yapılan açıklamada Rus büyükelçiliğinin tahliye edilmeyeceği söylendi.
Taliban'dan ise Rusya ile ilgili açıklama geldi. Taliban, Kabil'deki Rus büyükelçiliğinin güvenliğini garanti ettiğini açıkladı. Açıklama, Taliban'ın Katar siyasi ofisinin resmi temsilcisi Mohammad Sohail Şahin tarafından yapıldı. Şahin'e göre hareketin Rusya ile iyi ilişkileri var. Şahin, "Taliban, Rus ve diğer büyükelçiliklerin işleyişi için güvenli bir ortam sağlamaktır." dedi.
Aydınlık
