Diyet, insanların yaşamları boyunca günlük enerji ihtiyaçlarını karşılamak ve hem beden hem de ruh sağlığının devamlılığını sağlamak için çok önemlidir.
Günümüzde yaşam tarzı değişikliklerinden kaynaklanan beslenme bozuklukları ile sıklıkla karşılaşmaktayız ve aslında günümüz sağlık sorunlarının çoğu bu diyetin değiştirilmesinden kaynaklanmaktadır.
Bu yeme alışkanlıkları kişiden kişiye değişir. Diyetin tasarımında kişinin yaşı ve fiziksel özellikleri, genetik faktörler, hastalık durumu, alerji durumu ve yaşam tarzı büyük önem taşımaktadır. Kişiye uygun diyetin belirlenmesi gerekir ve bu düzene uygun yaşamak kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır.
İnsanların diyetleri hakkında bilinmesi gereken bazı genel faktörler vardır ve bunları bilmek çok önemlidir. Bu faktörler ışığında bazı önerilerde bulunulmuştur.
Yaş grubuna göre öneriler
Yeterli kas kütlesi için;
112 yaş için; Protein miktarı kilogram başına 11,5 g arasında olmalıdır.
1218 yaş için; Protein miktarı kilogram başına 0.81.2 g arasında olmalıdır.
1825 yaş için; Protein miktarı kilogram başına 0.81 g arasında olmalıdır.
2550 yaş için; Protein miktarı kilogram başına 0.61 g arasında olmalıdır.
50 yaş üstü için; Protein miktarı kilogram başına 0.81.2 g arasında olmalıdır.
Osteoporoz sorunu 50 yaş üstü kişilerde, özellikle menopoz sonrası kadınlarda yaygın olarak görülmektedir. Bu nedenle kalsiyum açısından da zengin olan süt ve süt ürünlerinin tüketimi günde en az 3 porsiyon olmalıdır. Bu kişilerin de D vitamini yönünden zengin yiyecekleri sık sık yemeleri önerilir.
Hastalıklarda öneriler
Şeker hastaları yüksek şeker içeriği nedeniyle meyve porsiyonlarını günde 2 porsiyon ile sınırlandırmalıdır.
Hamile kadınlar haftada en az iki kez balık yemelidir. Balıklardaki omega 3 seviyesi yüksektir ve anne ve bebeğin anne karnındaki sağlıklı gelişimi için çok önemlidir.
Hipertansiyon hastalar yüksek sodyum içeriği nedeniyle haftada üç defadan fazla maden suyu içmemelidir, bu nedenle hipertansiyon hastalar için tuz tüketimi de çok önemlidir.
Sigarayı bırakmaya çalışan kişilerde greyfurt ve patlıcan tüketimi nikotin isteğini azaltır ve kişiye bu yönde yardımcı olur.
Kabızlık sorunu yaşayan kişiler için günlük lif tüketimini artırmak gerekir. Bu kişiler bu süre içinde diyetlerine kepekli tahıllar, baklagiller, brokoli ve karnabahar gibi sebzeleri ekleyebilirler.
Kanser hastalarında yüksek antioksidan içeriği nedeniyle günlük bir porsiyon sebze ve meyve toplam 56 öğün olmalıdır.
Mide sorunları olan kişiler, bu sorunları tetiklememek için çiğ meyve ve sebze tüketimini günde 2 porsiyon ile sınırlandırmalıdır.
Böbrek hastalığı olan kişilerde protein tüketimi sağlık profesyonelleri tarafından izlenmelidir.
Kolesterol ve kan yağlanması olanlar için sağlıksız yağlar çok rahatsız edicidir, bu nedenle tereyağı, domuz yağı, içyağı ve margarin kullanılmamalıdır.
Kalp ritim bozukluğu olan kişilerde kalp ritmini hızlandırıcı etkisi olabileceğinden kafein tüketimi sınırlandırılmalıdır. Kahve, bitki çayları, çikolata gibi besinler aşırı tüketildiğinde migreni tetikleyebilir, bu nedenle migren hastalarında bu besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
İshal hastaları için bol su, pirinç, patates, muz ve elma gibi besinler diyete dahil edilmelidir. İshale bağlı olarak aşırı mineral kaybı gibi bir durum varsa diyete maden suyu eklemek de faydalıdır.
