Yanıklar; Isıya, güneşe, elektriğe veya çeşitli kimyasallara maruz kalmaktan kaynaklanan doku hasarı. Küçük ve yüzeysel yanıklar için evde uygulayabileceğiniz işlemlerden sonra günlük hayatınıza devam edebilirsiniz. Bununla birlikte, yanık geniş bir alanı kaplıyorsa veya derinin üst dokusunu etkiliyorsa hemen bir doktora görünmelisiniz.
Yanık dereceleri
Yanık Derecesi, yanığın şiddetini gösteren bir sınıflandırmadır.
Yanık dereceleri şu şekilde açıklanabilir:
Birinci derece yanık: Bu tür küçük yanık, cildin yalnızca dış tabakasını (epidermis) etkiler. Kızarıklık ve ağrıya neden olabilir.
İkinci derece yanık: Bu tür yanık hem epidermisi hem de cildin ikinci tabakasını (dermis) etkiler. Şişmeye, kırmızı, beyaz veya lekeli cilde neden olabilir. Kabarcıklar oluşabilir ve ağrı şiddetli olabilir. Derin ikinci derece yanıklar yara izine neden olabilir.
Üçüncü Derece Yanık: Deri altında bilinen bir yağ tabakası vardır. Bu tür yanıklarda yanığın etkisi cildin ötesine geçerek bu yağ tabakasına ulaşır. Cilt kösele bir görünüm alır. Üçüncü derece yanıklar sinirleri tahrip edebilir ve bölgede uyuşukluk veya uyuşukluğa neden olabilir. Bu tip yanıklarda acil tıbbi müdahale gerektirir.
Dördüncü derece yanıklar: Kemik ve eklemleri etkileyen yanıklardır. Dördüncü derece yanıklara da acil tıbbi müdahale gerekir.
Yanığa ne iyi gelir?
"Yanık ağrısına ne iyi gelir?" Çok merak edilen bir sorudur. Birinci derece yanıklar ve ikinci derece yanıklar, çapları yaklaşık 6 ila 7 cm'den küçük olduğu sürece evde tedavi edilebilir. Aşağıdakiler, yanık ağrısını hafifletebilecek ve yanık enfeksiyonunu önleyebilecek ev ilaçlarıdır.
1. Buzsuz soğuk su
Hafif bir yanık oluştuğunda yapılacak ilk şey, yaklaşık 20 dakika boyunca yanan bölgeye soğuk su uygulamaktır. Daha sonra yanık bölgeyi yumuşak sabun ve su ile yıkayabilirsiniz. Burada suyun 0 dereceye yakın soğuk olmadığına dikkat edilmelidir.
2. Soğuk kompresler
Yanık bölgesinin üzerine serin bir kompres veya temiz, nemli bir bez konur, ağrı ve şişliğin azalmasına yardımcı olur. 515 dakikalık aralıklarla soğuk kompresler uygulayabilirsiniz. Yanığı daha da tahriş edebileceğinden aşırı soğuk kompresler kullanmaya çalışmayın.
3. Antibiyotik merhemler
Antibiyotik merhemler ve kremler enfeksiyonu önlemeye yardımcı olur. Yanıklarınıza yanıklara özel antibiyotikli merhem sürerek üzerini kalın olmayan steril bir bezle kapatabilirsiniz. Steril gazlı bez kompresleri, bu amaç için çok uygun olan bandaj yardımcılarıdır.
4. Aloe Vera
Aloe Vera genellikle bir "yanma bitkisi" olarak lanse edilir. Araştırmalar, aloe veranın birinci ila ikinci derece yanıkları iyileştirmede etkili olduğunu gösteriyor. Aloe Vera'nın antiinflamatuar etkisi vardır. Kan dolaşımını hızlandırır ve bakteri üremesini engeller. Aloe vera bitkisinin yaprağından yapılan saf jeli doğrudan etkilenen bölgeye uygulayın. Bir kozmetik mağazasından hazır aloe vera alırsanız, yüksek oranda aloe vera içerdiğinden emin olun. Katkı maddeleri, özellikle boyalar ve parfümler içeren ürünlerden kaçının.
5. Bal
Bal, bir antiinflamatuar ve doğal olarak antibakteriyel ve antifungal bir maddedir. Bu nedenle eski çağlardan beri yaraları ve yanıkları tedavi etmek için kullanılmıştır. Evde merhem bulamıyorsanız, etkilenen bölgeye ince bir tabaka saf bal uygulayabilirsiniz.
6. Güneşe maruz kalmanın azaltılması
Yanıkları tedavi ederken hatırlanması gereken en önemli şeylerden biri yanığı güneş ışığından uzak tutmaktır. Ne yazık ki, yanık iyileşmeye başladığında görmezden gelinen veya görmezden gelinen bu durum, yanmış bölgenin daha sonra iyileşmesine veya iyileşirken iz kalmasına neden olabilir. Dışarı çıktığınızda yanık bölgeyi nefes alan hafif bir kumaşla kapatabilirsiniz. Fırında, ocakta ya da zaman zaman ütü yaparken herkes elini yakabilir. Dolayısıyla, "El yanıklarına ne iyi gelir?" sorusu herkesin sorduğu bir konudur. Elinizde yanık varsa kalın ve tahriş edici kumaştan (yün) eldiven giymek yerine elinize bir bandaj koyabilirsiniz.
7. Baloncuklara dokunmayın
Yanıktan birkaç saat sonra cildinizde vezikül adı verilen su dolu kabarcıklar görebilirsiniz. Bu baloncukları kesinlikle patlatmayın, patlatılan baloncuklar ağrıyı daha da şiddetlendirecektir. Bir blisteri patlatmak enfeksiyona neden olabilir. Yanığınız nedeniyle oluşan kabarcıklar konusunda endişeleriniz uzman bir doktora görünmelisiniz.