İstanbul ÜniversitesiCerrahpaşa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fehmi Tabak, Sağlık Bakanlığının anlaşma imzaladığı SinoVac’la ilgili “Yan etki düzeyi çok az. En fazla yüzde 10 civarında ateş oluyor” dedi.
Phizer ve SinoVac’ın koronavirüs aşıları için Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde faz 3 çalışmalarını yürüten Prof. Dr. Tabak, aşı tartışmalarıyla ilgili, “Laboratuvarda, hayvanlar üzerinde çok sayıda araştırma yapılıyor. İnsanda mutasyon gibi beklenmeyen yan etkiler söz konusu olamaz” diye konuştu.
ANTİKOR YANITI İYİ
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde 60 gönüllüye Phizer’in mRNA aşısı, 400 gönüllüye de SinoVac’ın inaktif aşısı uygulanıyor. Tabak, tartışmaların odağındaki iki aşıyı değerlendirdi:
“Brezilya ve Endonezya’da SinoVac’ın faz 3 çalışmaları tamamlandı. Hem güvenlik hem de etkinlik sonuçları kısa süre içinde açıklanacak. Aşının etkinliğini toplum içinde izlememiz gerekiyor. Çalışma sırasında plasebo alanlar ile gerçek aşı alanlar karşılaştırılacak. İlk bakılan antikor oluşturuyor mu? Moderna’nın da, Phizer’ın da, SinoVac’ın da antikor yanıtı gayet iyi. mRNA aşısında etkinlik yüzde 90’ın üzerinde çıktı. SinoVac’ın sonuçları bekleniyor. Antikor aynı antikor neden hastalıktan korumasın? mRNA aşasında yalnızca o bölgeye RNA parçası gönderiliyor. İnaktif aşıda ise bütün vücut aktif hale geliyor. Her ikisi de virüsün vücutta çoğalmasını engelliyor. Yan etki profili açısından Phizer’ın ikinci dozundan sonra yüzde 4050’de ateş, kas ağrısı olabiliyor. Çin aşısında ise yüzde 10 civarında. Bizim aldığımız gönüllülerde yan etki çok az, ateş de olmadı. Yan etki olmaması antikor üretmeyeceği anlamına da gelmiyor. 11 Aralık’a kadar Brezilya’nın güvenlik ve etkinlik sonuçları çıkacak. Sağlık Bakanlığı Türkiye’de çalışma yürütenlere de dönüp yan etki ve antikor profilini soracak. Bu aşılar iki aydır yapılıyor. Kovid19 olanlar arasından ne kadarı plasebo ne kadar gerçek aşı almış bunlar değerlendirilecek. Ondan sonra karar verilecek. Ocak gibi aşılamaya başlayabiliriz. Hükümetler, salgında mevcut durumu göz önünde tutarak faz1 ve faz2 sonuçlarına bakıp onay da verebilir.”
ON YILLARIN DENEYİMİ
Prof. Dr. Fehmi Tabak, “Neden yenisi varken eski teknolojiyi aldık” eleştirilerine de yanıt verdi. “Eski teknoloji dediğiniz on yılların deneyimi… mRNA aşısı da çok güzel, belki de Nobel ödülü alacaklar. Yan etkiler açısından mutasyon geliştirir gibi etkiler beklenen şeyler değil. Laboratuvarda çok sayıda çalışma yapılıyor. Salgını sürü bağışıklığına bırakamayız. Buna ne insanlığın gücü var, ne de ekonominin gücü var. Antikorla korunabiliriz bunu da ancak aşı ile sağlayabiliriz. Aşılanın, hangisini buluyorsanız onu olun, yeterki aşı olun. Toplumunu aşılanması yaklaşık 4 ay sürer. 2021’in ortalarına doğru nefes alacağız.”
Phizer’in mRNA aşısının 70 derecede saklama koşulu olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Tabak, “Sistemi kolay kurulacak bir aşı değil. Bunun için belli merkezlere ihtiyaç var” dedi.
İLAÇ KARARSIZLIĞI YERSİZ
Sosyal medyada bilimdışı tartışmalar, hastaların ilaçlar konusunda tereddüt etmesine neden oluyor. Prof. Dr. Fehmi Tabak, Kovid19’a karşı kullanılan antiviral favipiravirin virüsün çoğalmasının önüne geçtiğini söyledi. Tabak, “Yapılan çalışmalara göre antiviraller, ölüm ya da yoğun bakıma girme oranı ile ilgili anlamlı bir istatistik fark yok ama iyileşme süresini kısalttığını biliyoruz. Bu nedenle ilk günden itibaren almamızda fayda var. Bağışıklık sistemine yardımcı oluyor. Güvenlik problemi olan bir ilaç değil, hastalığın kimde nereye gideceğini bilmiyoruz. Elimizde böyle bir ilaç var, kullanmalıyız” dedi.
Hastalara kortizon içeren ilaçların ilk günden itibaren verilmesinin yanlış olduğunu da söyleyen Tabak, “Bu ilaçlar stokin fırtınası başladıktan sonra 710 gün arasında verilmeli” diye konuştu.