Savaş suçu işleyen Ukrayna'nın eylemleri Türkiye'nin güvenliğini tehlikeye atıyor. Ukrayna'nın Karadeniz'deki serseri mayınlarından biri İstanbul Boğazı'na sürüklendi. SAS timleri mayına kontrollü müdahalede bulundu.
Ukrayna'nın Rusya'ya karşı Karadeniz'e bıraktığı Odessa açıklarındaki mayınları akıntıyla İstanbul Boğazı'na kadar geldi. Balıkçılar tarafından dün mayının fark edilmesi üzerine olay yerine Sualtı Savunma Timleri gönderildi. Mayın etkisizleştirildi.
TRAFİK DURDU
Ukrayna'nın limanlarına yerleştirdikten sonra kontrol edemediği ve Karadeniz'e açılan mayınlar tehlike yaratmaya devam ediyor. Dün Milli Savunma Bakanlığı, Boğaz'da mayın bulunduğunu duyurdu: “26 Mart 2022 tarihinde sabah saatlerinde İstanbul Boğazı açıklarında mayın benzeri bir cismin sivil ticari bir gemi tarafından tespit edilmesi üzerine olay mevkine Sualtı Savunma Timleri (SAS) süratle intikal ettirilmiştir. Bahse konu mayın benzeri cisim SAS Timleri tarafından emniyete alınmış ve etkisiz hale getirmek maksatlı müdahaleye başlanmıştır.”
İstanbul Boğazı güvenlik nedeniyle çift yönlü olarak trafiğe kapatıldı.
1907 yılında düzenlenen Uluslararası Lahey Konferansı’nda, deniz mayınlarının herhangi bir sebeple zincirinin kopması ve sürüklenmesi durumunda bir saat içinde etkisiz kalacak şekilde ayarlanabilir olması istendi. Buna göre alınan kararlarda, açık denizde otomatik olarak sürüklenen mayınların, bir saat içinde nötralize edilmesini sağlayan bir cihazla donatılması gerekliliği ve mayınlanan sahaların diğer devletlere diplomatik yollarla bildirilmesi zorunluluğu esası kabul edildi. Otomatik temaslı mayınların açık ya da iç denizlerde ticari gemi geçiş hatlarına yerleştirilmesi de yasaklandı. VIII. Lahey Sözleşmesi, Ocak 1910'da yürürlüğe girdi.
ARAMA YAPILDI
Mayının etkisiz hale getirilmesi için çalışmaların sürdüğü sırada Boğaz'ın başka noktalarında başka mayın olması ihtimaline karşı ekipler arama çalışması yaptı. Çalışmalara Anadolu Feneri açıklarında havadan helikopterle de destek verildi. Bir vatandaş mayını cep telefonu kamerasıyla kaydetti. Vatandaşın videoda “Türkiye deniz sahasında mayın görüldü. Şu anda demir alıp kalkıyoruz. Sahil Güvenlik botu da geldi.” dediği duyuldu.
AYDINLIK UYARDI
Ukrayna'nın Karadeniz'deki serseri mayınları bir süredir gündemde. Aydınlık konuyu kamuoyu gündemine getirerek, Türkiye için oluşturduğu riskler konusunda uyarmıştı. Türk Deniz Kuvvetlerine bağlı Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi, Ukrayna'nın serseri mayınlarına yönelik ikaz mesajı yayınlamıştı.
Ukrayna, Rusya'nın olası bir amfibi harekâtını önlemek amacıyla geçen haftalarda Odessa kıyılarını Sovyetlerden kalma eski YR ve YRM tipi mayınlarla donatmıştı. Bu mayınlardan bazılarının zincirlerinden ayrıldığı ve Karadeniz'de serbest şekilde dolaştığı tespit edildi. Tehlikeyle ilgili Rusya Federal Güvenlik Bürosu (FSB)'nun Halkla İlişkiler Birimi, kıyıdaş ülkelere bir ikaz mesajı gönderdi. Mesajda, Ukrayna Donanmasının, Odessa, Özi, Çornomorsk ve Yuzhne limanlarında ve açıklarında yaklaşık 420 eski tip mayınla tarla oluşturduğunu duyuruldu. Mayınları bağlayan kablolarda kopmalar yaşandığı belirtildi. 3 Mart'ta Odessa açıklarında batan Estonya'ya ait ticari geminin sahibi de, deniz mayınından şüphelendiklerini söylemişti.
Türkiye de Karadeniz'deki denizcilere bir ikaz mesajı yayınlayarak seyir tehlikesi uyarısı yaptı.
Samsun’un Çarşamba ilçesinde sahilde Rus yapımı denizaltı malzemesi bulundu. Hürriyet Mahallesi’nde yaşayan kişi, jandarmayı arayarak deniz kenarında patlayıcı maddeye benzeyen cisim gördüğünü bildirdi. Olay yerine giden İl Jandarma Komutanlığı PAMİT ekipleri, bölgede güvenlik önlemi aldı. Ekipler, yaptıkları çalışmada cismin Rus menşeili, denizaltı mühimmatında sevk ve yönlendirmeye yarayan, patlayıcı özelliği bulunmayan "hava ştandrosu" olduğunu belirledi. Muhafazaya alınan malzemenin inceleme ve işlemlerin ardından emniyet tedbirleri içinde imha edileceği öğrenildi.
SONDAJ FİLOMUZ KARADENİZ'DE
Rusya, serseri mayınların akıntı nedeniyle İstanbul Boğazı'na doğru sürüklenebileceğini açıklamıştı. Uzmanlar da Tuna akıntıları nedeniyle güneye doğru gelmesi beklenen mayınların, sivil ticaretin yanında Türkiye'nin Karadeniz'deki sondaj faaliyetlerini de tehdit edebileceğini bildirdi. Şu an tüm sondaj filomuzun Karadeniz gazına odaklandığını ve tam takım bölgede olduğunu kaydeden uzmanlar, Ukrayna'nın bu sorumsuzca davranışının savaş suçu olduğunun altını çizdi.
AKAR: ESKİ TİP MAYIN
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, mayınla ilgili Anadolu Ajansı'na şu açıklamayı yaptı: “Sabah saatlerinde İstanbul Boğazı açıklarındaki bir ticari gemiden 'mayın benzeri bir cisim görüldüğüne' dair bilgi geldi. Unsurlarımız zaten o bölgelerde yoğun şekilde devriyelerini, görevlerini sürdürüyordu. Süratli bir şekilde SAS timimiz bölgeye intikal ettirildi. Söz konusu cismin mayın olduğunun tespitinin ardından emniyetli bir bölgeye çekildi. İnceleme sonucunda eski tip olduğu belirlenen mayın SAS timimiz tarafından etkisiz hale getirildi. Konuyla ilgili hem Rus hem Ukrayna makamlarıyla görüştük. Koordinasyonumuz devam ediyor.
“Deniz trafiğinin emniyetli şekilde sürdürülmesi için başta Deniz Kuvvetlerimiz olmak üzere Sahil Güvenlik ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarla gerekli koordinasyon yapıldı. Gerekli tedbirler alındı. Deniz trafiği emniyetli şekilde devam ediyor. Deniz Kuvvetlerimizin yüzer ve uçar unsurları müteyakkız bir şekilde faaliyetleri takip ediyor, çalışmalarını sürdürüyor.”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Belçika dönüşü uçakta kendisine konunun sorulması üzerine “Bütün tedbirler tarafımızdan alınmıştır. Gerek Milli Savunma Bakanımın gerek Deniz Kuvvetleri Komutanımın ortak kanaati, bunlar böyle başıboş bir durumda değil. Ayrıca bu mayınların kendilerini kilitleme durumu söz konusu.” ifadelerini kullanmıştı.