Ukrayna’nın Londra Büyükelçisi Vadym Prystaiko, pazar günü konuk olduğu BBC Radio Live 5 programında ülkesinin NATO’ya üye olma konusunda “esnek” davranabileceğini ileri sürdü. Program sunucusu Stephen Nolan’ın “NATO’ya katılma hedefini terk etmeyi mi düşünüyorsunuz?” sorusuna yanıt veren Büyükelçi Prystaiko, Ukrayna'nın Rusya ile savaştan kaçınmak için NATO'ya üye olma teklifinden vazgeçmeyi düşünebileceklerini ifade etti.

NATO’nun doğuya genişlemesi planı çerçevesinde İttifak’a üye yapılmak istenen Ukrayna’da gerilim artarken Kiev’den gelen açıklamalarda krizi yatıştırma tonu ağır basıyor. Rusya’nın Batı’dan istediği güvenlik garantilerinin ilk sıralarında yer alan maddelerden biri, Ukrayna’nın NATO üyeliğine kabul edilmeyeceğinin açıklanmasıydı. 20142019 yılları arasında Ukrayna Dışişleri Bakanlığı görevi yapan kıdemli diplomat Prystaiko’nun NATO’ya üye olma teklifinin geri çekilebileceğini söylemesi, uzlaşma yönünde önemli bir mesaj olarak değerlendirildi.

DIŞİŞLERİ’NDEN ‘DÜZELTME’ GELDİ

Büyükelçi’nin Atlantik medyasında şaşkınlıkla karşılanan demecinin ardından Ukrayna Dışişleri Bakanlığı’ndan bir açıklama geldi. “Büyükelçi Prystaiko’nun açıklamaları bağlamından koparılmış ve insanları yanlış yönlendirmiştir.” diyen Bakanlık Sözcüsü Oleg Nikolenko, “Ukrayna’nın pozisyonu değişmemiştir. NATO’ya üyelik hedefi, anayasamızda kayıt altına alınmıştır. Hiçbir karar bununla çelişemez” açıklamasında bulundu.

Büyükelçi Prystaiko ise BBC Radyo sunucusunun sorusuna “bir büyükelçi olarak ve ‘olabilir’ ifadesini kullanarak bir şekilde ülkemizin en temel belgesini değiştiriyorum. Burada söylemeye çalıştığım şey bir çıkar yol bulmak için esnek olduğumuzdur. Eğer ciddi tavizler vermek sorunu çözecekse bunu yapabiliriz.” demişti.

Bir gün sonra BBC Breakfast televizyon programına katılan Büyükelçi Prystaiko hem esnek olabilecekleri vurgusunu yineledi hem de Dışişleri açıklamasındaki NATO’ya üyeliğin anayasada yazdığı söylemini tekrar etti.

UKRAYNA, SÜREKLİ  BATI’YI YALANLADI

Ukrayna’da Batı’nın kışkırttığı savaş ortamının ortaya çıktığı günden bu yana Kiev’in ABD’yle ters düşen ve Rusya’yla barış yolları arayan açıklamaları dikkat çekti. Son olarak ülkenin Cumhurbaşkanı Zelenskiy “panik yaratan istihbarat düşmanımızın en iyi dostudur” diyerek ABD’nin çokça eleştirilen “Rusya işgale hazırlanıyor” propagandasına karşı çıkmıştı.

Kiev’in ABD’nin kışkırtmalarını yalanlayan açıklamalarını kronolojik olarak dikkatinize sunuyoruz:

1) 24 OCAK 2021:

‘ABARTILI KAYGILAR’

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba da işgal iddialarına tepki gösteren bakanlardan. Kuleba 24 Ocak 2021’de yaptığı açıklamada, Rusya'nın ülkelerini her an işgal edebileceğine yönelik kaygıların abartılı olduğunu söyledi. Kuleba aynı zamanda, Rusya'nın henüz sınırda geniş çaplı bir saldırı düzenleyecek yeterli altyapıyı oluşturmadığını da belirtti.

2) 25 OCAK 2021:

‘SALDIRI İHTİMALİ DÜŞÜK’

Ukrayna tarafından gelen tepkiler sadece Zelenskiy ile sınırlı kalmıyor. 25 Ocak 2022’de ICTV kanalına konuşan Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, "Bugün itibarıyla, Rusya silahlı kuvvetleri, yarın bir saldırı başlatmaya hazır olduklarını gösteren herhangi bir saldırı grubu oluşturmadı." dedi. Pekin'deki Olimpiyatların son günü olan 20 Şubat'ta Rusya'nın Ukrayna'ya saldırma olasılığı sorulduğunda ise Ukraynalı Bakan, bu olasılığın "düşük" olduğunu söyledi.

3) 27 OCAK 2021:

BIDEN: HAZIR OLUN

ZELENSKİY: TEHDİT YOK

Joe Biden ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında 27 Ocak 2021’de yapılan telefon görüşmesinde, Biden, Zelenskiy'e “Ruslar Ukrayna'yı her an işgal edebilir, Kiev'e girip yağmalayabilirler, derhal Rus saldırısına hazır hale geçmeniz lazım.” dedi. Lakin Zelenskiy aynı fikirde değildi. İyi bir havada geçmediği belirtilen görüşmede Zelenskiy'nin de Biden'a, “Rusların saldıracağından o kadar da emin değilim, Ukrayna istihbaratı bu doğrultuda bir tehlike saptamış değil. Sınırlarımızdaki durum 1 yıl öncesinden daha gergin değil. Sizden daha sakin bir ton kullanmanızı rica ediyorum. Bu şekilde panik havası yaymanın ülkemiz için iktisadi ve mali istikrarın üzerine olumsuz sonuçları oluyor.” dediği bildirildi.

Zelenskiy ayrıca ABD Başkanı Joe Biden'ın bölgedeki durumu ara buluculardan değil kendisinden öğrenmesi gerektiğinin altını çizdi.

4) 28 OCAK 2021:

‘PANİK YARATMAYIN’

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Batı tarafından Rusya’nın Ukrayna’yı her an işgal edeceği iddialarıyla ilgili defalarca karşı açıklamalar yapmıştı. ABD Başkanı Joe Biden’ın artık tarih verecek kadar işgali dillendirmesi gerilimi daha da tırmandırdı. Zelenskiy, Batılı ülkeleri Rusya ile artan gerilimle alakalı panik yaratmamaya çağırdı. Gazetecilere açıklamalarda bulunan Zelenskiy, olası işgal senaryolarının Ukrayna ekonomisini riske attığını söyledi.

Zelenskiy 28 Ocak’ta yaptığı açıklamada, Rusya'nın Ukrayna sınırına yaklaşık 100 bin asker sevk etmiş olmasına karşılık, o günlerde yaşanan askeri sevkiyatın, 2021 bahar aylarında gerçekleşene göre daha büyük bir tehdit yaratmadığını belirtti.

Kiev'de düzenlediği basın toplantısında konuşan Zelenskiy, "Saygın devlet liderleri yarın bir savaş çıkacağını söylüyor. Ancak bu paniğin ülkemiz için neye mal oluyor?" diye sordu. Zelenskiy, Ukrayna için en büyük riskin Rusya’nın eski bir Sovyet Cumhuriyeti’ni işgalinden ziyade ülke içindeki durumun istikrarsızlaşması olduğunu savundu.

5) 12 ŞUBAT 2021:

‘KANIT VARSA GÖSTERİN’

Joe Biden’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı olan Jack Sullivan, "ABD istihbaratı, elindeki bilgilere dayanarak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in işgale Pekin'deki Kış Olimpiyatları bitmeden, yani 20 Şubat'tan önce başlayabileceğine inanıyor. Ukrayna'nın başkenti Kiev'e yönelik hızlı bir saldırı da mümkün" demişti.

Zelenskiy ise bu açıklamaların üstüne 12 Şubat 2021’de “Medyada topyekûn bir savaşa dair aşırı fazla bilgi olduğunu düşünüyorum. Bütün riskleri anlıyoruz, bunların var olduğunun farkındayız. Eğer sizin veya bir başkasının elinde Rusya Federasyonu'nun Ukrayna'yı işgal edeceği yönünde yüzde 100 güvenilir bilgi varsa, lütfen bunu bizimle paylaşın" diye konuşmuştu.

ABD’DEN SAVAŞ KIŞKIRTICILIĞI İTİRAFI

Biden’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, CNN’den Jake Tapper ile yaptığı röportajda itiraf niteliğinde bir cümle sarf etti. Sunucunun Amerikan halkında paylaşılan istihbaratlarla ilgili “haklı bir kuşku” olduğu yorumuna yanıt veren Sullivan, “İstihbarat verilerini, geçmişte yaptığımız gibi bir savaş başlatmak için sunmuyoruz. Bunu savaşı durdurmak için yapıyoruz.” dedi. Böylece, ABD’nin geçmişte bu istihbarat verilerinin savaş başlatmak için kullanıldığını resmi ağızdan teyit etmiş oldu. Kendisine Zelenskiy’nin “panik yaratan istihbarat, düşmanlarımızın işine geliyor” açıklaması hatırlatılan Sullivan, “Ukrayna sınırına 100 bin asker yığan biz değiliz, biz yalnızca elimize gelen istihbaratı şeffaf bir şekilde Ukrayna ve dünya kamuoyuyla paylaşıyoruz” diyerek kendilerini savundu. Rus Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova da ABD’nin birbiriyle çelişen ve dayanağı olmayan istihbarat açıklamaları için “sağduyu ve Ukrayna halkıyla alay ediyorlar” demişti.