Gündeme geldiği ilk günden bu yana Türkiye, ABD, NATO ve Rusya arasında en önemli sorunlarından biri haline gelmekle kalmayıp, son etapta ABD'nin 'yaptırımlara maruz kalırsınız' tehdidine dahi neden olan S400 Yüksek İrtifa Savunma Sistemleri nihayet ülkemize geliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bizzat açıkladığı üzere bu ayın ilk 15 günlük diliminde teslim edilmesi beklenen S400'ler öncelikle Ankara'daki Mürted (Akıncı) Üssü'ne gelecek. Burada kurumları tamamlanacak sistemin daha sonra nerelere yerleştirileceği henüz netleşmedi. Sistemin kurulacağı bölgeler kadar yanıtı merak edilen bir diğer soru da Türkiye'nin S400'leri nasıl koruyacağı oldu.
Askeri Havacılık Araştırmacısı Hakan Kılıç, yenisafak.com'a yaptığı açıklamada, bu sorunun sadece s400'ler için değil, başka bir ülkeden alınacak tüm hava savunma sistemleri için geçerli olacağının altını çizdi.
KİMİ DURUMLARDA SAVUNMASIZ KALABİLİR
"Yüksek irtifa hava savunma sistemlerinin çok alçak irtifadan uçuş yapan saldırı unsurlarına karşı bazen savunmasız kalabilirler" bilgisini paylaşan Kılıç, şöyle devam etti:
"S400 sadece yüksek irtifadan taarruz edecek savaş uçaklarına karşı alınmış bir sistem gibi biliniyor ve irtifa sınırı 30 km. Fakat bugün çoğu savaş uçağının irtifa sınırı 1520 km arasında olmasına rağmen radar örtüsünden kaçmak için, tabiatı gereği balistik yörüngeden atmosfere dalan balistik füzeler hariç hemen hemen tüm saldırı platformları (uçaklar) ve çeşitli füzeler alçak irtifadan saldırmakta.
KIBRIS HAREKATI'NDA UÇAKLARIMIZ ADETA DENİZİ YALAYARAK UÇMUŞTU
Yani savaş uçaklarından, antiradar (radyasyon) füzelerine, seyir füzelerinden helikopterlere kadar tüm uçan hava soluyan tehditler radar örtüsünün altında kalmak için çok alçak irtifayı tercih ederler. SR71, U2, RQ4 Global Hawk (İran'ın geçen hafta düşürdüğü) gibi stratejik casus/keşif uçakları hariç çoğu saldırı paketi alçak irtifadan uçmayı tercih eder.
Örneğin 1974 Kıbrıs Barış Harekatı için Akdeniz üzerinde uçan uçaklarımız, Körfez Savaşı hatta son Suriye seyir füzesi saldırısına katılan Tomahawk seyir füzeleri veya milli seyir füzemiz SOM füzesi karayı/denizi yalayarak 2030 metre gibi bir irtifadan hedeflerine uçuyordu.
YATAY MENZİL UZUN LUĞU STRATEJİK BİR DEĞER
Dolayısı ile burada önemli olan daha doğrusu Türkiye'nin bir yüksek irtifa hava savunma sistemini tercih etmesinin sebebi bunların aynı zamandan çok uzun menzilli olmasıdır. Örneğin S400'ün 250 km gibi bir mesafeden avcı uçağına kilit atabilmektedir. S400 yüksek irtifaya hitap etmesinden ziyade yatayda menzilinin uzun olması bir avantajdır ve asıl stratejik değeri buradan kaynaklanmakta.
GÖRMEDİKLERİ HEDEFİ VURMASI BEKLENMEZ
Alçak irtifadan vadileri yalayarak gelen seyir füzeleri veya antiradar füzeleri her ne kadar S400 füzelerinin hedefi olsa da uzak mesafeden radar örtüsünün altındaki bir hedefi yani görmediği hedefi vurmasını bekleyemeyiz.
Bu sebeple Rusya’da S400 veya ABD’de THAAD ve benzeri sistemler yüksek irtifa/uzun menzil kaplama yaparken bunların lokasyonuna doğru muhtemel kör noktalara ve saldırı yollarına alçak ve orta irtifa hava ve füze savunma füze sistemleri ve daha yakınlarına ise çok namlulu top sistemleri konuşlandırılır.
S400 İÇİN RUS SİSTEMLERİ GÜNDEME GELMİŞTİ
Kılıç, S400'lerin gündem olduğu dönemde bu sistemi koruyacak bir yapının satın alınması konusunun da bir ara konuşulduğunu ancak sonrasında ne Türkiye'den ne de Rusya'dan bu tür bir açıklama gelmediğine işaret etti.
Rusya’da S400’ü makineli top ve alçak irtifa füze sistemi barındıran tek bir kamyon üzerindeki Pantsir sistemi ile kademedeki duruma göre TORM2 ve bazen BUK füzelerinin koruduğuna vurgu yapan Kılıç, Türkiye’de ise Rapier ve Hawk füze sistemlerinin sayı olarak az olduğuna değindi.
MİLLİ HAVA SAVUNMA SİSTEMLERİ GÖREVE
Son yıllarda hava savunma sistemlerine ağırlık verildiğini biliyoruz. Örneğin seri üretim ve teslimatı başlayan Korkut çok namlulu top sistemi Rus Tunguska siteminin görevini yapabilecekken, milli alçak irtifa hava savunma füze sistemi HisarA ise Pantsir ve TOR sisteminin muadili olabilir.
Yine orta irtifa hava savunma sistemi HisarO’yu da Pantsir ve TOR kategorisi ile bir üst irtifa kategorisinde değerlendirip S400’ü koruyacak sistemler olarak kullanabiliriz.
Tabi burada S400’ün verimi açısından entegrasyon ciddi meseledir ama konumuz gereği S400’ün veriminden ziyade nasıl korunacağına bakarsak Hisar füze sistemi alçak irtifadan S400’ün olduğu şehre doğru ilerleyen seyir füzelerini sorumluluk bölgesinde kolaylıkla imha edecek kapasitede.
S400 deniz üstü veya Konya ovası gibi düz bir alanda zaten Hisar menzilinin çok ötesinde seyir füzelerine karşı etkilidir. Aslında seyir füzesini vurmak çok basit ve fazla bir manevra yeteneği gerektirmeyen bir durum. Fakat koca bir şehri 360 derece düşündüğünüzde nereden geleceğini bilemediğiniz bir tehditten bahsediyorsunuz. Zaten onları tehlikeli yapan da bu otomatik uçuş, alçak irtifa radar örtüsü altında olmaları.
Yoksa bir füzenin hangi saatte nereden geçeceğini bilseniz bir manga askerin mermi duvarı yeterli olur ki örneği yok. Nereden geleceğini ancak kullanıcı bilebilir.
S400'ler için Türkiye nasıl bir koruma yöntemi seçecek şimdiden net bir şey söylemek zor, ancak bu konuda önemli görevler üstlenmesini beklediğim Hisar sistemimizin yoğun bir test sürecinde olduğunu ve 12 yıl içinde seri üretime geçerek operasyonel olacağını eklemek isterim."
