Türkiye ve Rusya arasındaki enerji işbirliğinin sembolü TürkAkım’ın devreye girmesini değerlendiren Rus uzmanlar, stratejik öneme sahip projenin hayata geçmesinin ardından iki ülke arasındaki işbirliğinin Doğu Akdeniz’e de taşınabileceği yorumunda bulunuyor.
Rus gazını Karadeniz üzerinden Türkiye ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak TürkAkım, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in katılımıyla 8 Ocak’ta İstanbul’da düzenlenen törenle faaliyete girdi. Toplam 31,5 milyar metreküp gaz kapasitesi bulunan TürkAkım’ın 15,75 milyar metreküp kapasiteli ilk hattı, Türkiye’ye doğrudan gaz akışı sağlarken, aynı kapasiteli ikinci hat üzerinden Avrupa’ya gaz gönderilecek.
Projeyle Türkiye ve Rusya arasında enerji sektörüne yönelik iş birliğinde yeni bir etaba geçilirken, Rus Enerji Bakanı Aleksandr Novak, AA’ya yaptığı açıklamada, “Ticari açıdan tüm tarafların yararına projeler olursa, Rus şirketleri Doğu Akdeniz’de Türkiye ile işbirliğine yönelik kararlar alabilir” ifadesini kullanmıştı.
İKİ ÜLKENİN ORTAK ÇIKARLARI VAR
Rusya Ulusal Enerji Güvenliği Fonu Başkan Yardımcısı Aleksey Grivach, AA’ya yaptığı açıklamada, TürkAkım’ın son derece önemli bir proje olduğunu dile getirdi. Rusya’nın, projeyle Ukrayna üzerinden oluşabilecek transit risklerini bertaraf ettiğini belirten Grivach, “TürkAkım, Türkiye ile Balkan ülkelerinin enerji yeterliliği ve ekonomik kalkınması için de önem arz ediyor. Balkanların ilave gaz alt yapısına ihtiyacı var ve TürkAkım onlara bu fırsatı tanıyor” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin, 2020 Ulusal Savunma Yetki Yasası’yla TürkAkım’ı etkileyemeyeceğini savunan Grivach, “TürkAkım’ın deniz kısmı tamamlanalı bir yıldan fazla oldu, ancak ABD karadaki çalışmaları yavaşlatmak için Bulgaristan’a baskı yapmayı deneyebilir” dedi. Grivach, Rusya ve Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de de iş birliği yapabilme potansiyeli taşıdığına dikkati çekerek, “Rusya ve Türkiye, Doğu Akdeniz’de de ortak çıkarlar bulabilir. İki ülkenin hükümetleri ortak çıkarlarını ön plana çıkartacak yolları ve zor durumlarda doğru çözümleri bulmak konusunda kendilerini kanıtladılar” diye konuştu.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanlığı Milli Ekonomi ve Devlet Yönetimi Akademisi (RANEPA) Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Tamara Safonova da “TürkAkım’ın faaliyete geçmesi, karşılıklı temasların ve anlayışın sonucudur. Enerji alanında daha fazla işbirliği, verilen kararların güvenilir olduğuna ve projelerin son aşamalarına getirilebileceğine işaret ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
‘ZAMAN GEREKİYOR’ VURGUSU
Rus Enerji ve Finans Enstitüsü Ekonomi Bölümü Başkanı Marcel Salihov ise Doğu Akdeniz’de işbirliği için zaman gerektiğini belirterek, “Çoğu durumda, ilave iletim alt yapısı inşa etmeye ihtiyaç duyulduğu için bunlar pahalı projeler. Bu nedenle ticari görünüm, özellikle mevcut düşük gaz fiyatları ve diğer bölgelerden LNG arzı nedeniyle henüz net değil. Öte yandan, farklı ülkeler arasında güvenlik ve jeopolitik gerilimlerle ilgili sorular da mevcut” dedi. Aydınlık
