Kazakistan Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Mukhtar Tleuberdi, Kırgızistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ruslan Kazakbaev, Özbekistan Dışişleri Bakanı Abdulaziz Kamilov, Macaristan’ın Ankara Büyükelçisi Viktor Matis ve Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov’un başkanlığında İstanbul'da Afganistan gündemiyle Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi) Dışişleri Bakanları Konseyi Olağanüstü Toplantısı düzenlendi.
Toplantının ardından ortak bir bildiri yayımlandı.
Bildiride, Türk Konseyi Dışişleri Bakanlarının, yakın bölgesel ve kültürel bağların bulunduğu Afganistan'daki gelişmeleri yakından takip ettiği, Birleşmiş Milletler (BM) Şartı hükümleri doğrultusunda, Afganistan’ın egemenliği, bağımsızlığı ve toprak bütünlüğünü yeniden teyit ettiği kaydedildi.
Afganistan'da kalıcı ve kapsayıcı barış
Bildiride, Kabil’de 7 Eylül 2021 günü ilan edilen geçici otoritenin not edildiği, kapsayıcı ve katılımcı bir yönetişimin tesis edilmesinin, herhangi bir ayrım gözetilmeksizin tüm Afgan vatandaşları için insan haklarına saygı gösterilmesinin öneminin altı çizildi.
Afganistan topraklarının herhangi bir terör örgütü tarafından başka bir ülkeye tehdit veya saldırı amaçlı olarak kullanılmayacağının güvencesi ile Afganistan’da terörü önleme ve terörle mücadelenin önemini vurgulandığı ifade edilen bildiride, yasa dışı uyuşturucu üretimi ve ticaretinin Afganistan halkına ve uluslararası topluma verdiği ciddi zarara dikkat çekildi.
Bildiride, Afgan ekonomisinin mevcut durumu ve özellikle ekonomik faaliyetlerdeki keskin düşüş nedeniyle Afgan halkının geçim kaynaklarına yönelik riskler konusundaki endişeler dile getirildi.
Türk Konseyi, uluslararası toplumun Afganistan'a yönelik yardım çabasını destekliyor
Bakanlar, Afganistan’a dönük uluslararası toplumun istikrar ve insani yardım yönündeki çabalarını desteklediklerini, Afgan halkının, kalıcı barış, milli uzlaşı, istikrar ve kalkınma çabalarını destekleyecek tüm girişimlere katkıda bulunmaya hazır olduklarını vurguladı.
Afganistan’da siyasi uzlaşı, güvenlik ve kamu düzeninin tam olarak yeniden tesis edilmesinin yanı sıra insan hayatının ve mülkiyet haklarının korunmasının önemini vurgulayan Bakanlar, Afganistan'da bütüncül, kapsayıcı ve temsil niteliği bulunan bir hükümetin kurulmasını hedefleyen çabaları desteklediklerini kaydetti.
Bakanların, uluslararası ilkelere uygun olarak diplomatik misyonların, çalışanlarının ve ailelerinin emniyet ve güvenliklerinin sağlanmasının gerekliliğin altını çizdikleri bildiride, Afganistan’da DEAŞ ve elKaide gibi terör örgütlerinin faaliyetlerini önlemek ve bunlarla mücadele etmek için ülkede etkin önlemlerin alınmasının sağlanması gerektiği belirtildi.
Afganistan’da uyuşturucu maddelerin yasa dışı üretiminin ve kaçakçılığının önlenmesinin gerekliliği vurgulanan bildiride, BM kurumları ile yardım sağlayan diğer insani yardım kuruluşlarının hızlı, emniyetli ve engelsiz erişimine izin verilmesi için tüm taraflara çağrıda bulunuldu.
Afganistan ekonomisindeki kaygı verici durumu iyileştirmek için uluslararası destek çağrısı yapılan bildiride, şu ifadelere yer verildi:
"Türk Konseyi Dışişleri Bakanları, insani çabalar, insan hakları, göç ve mülteci akınları ve terörle mücadele alanları da dahil olmak üzere Afganistan’daki gelişmelerin farklı yönleri ve yansımaları konusunda istişare ve eşgüdüm içinde kalmaya karar vermişlerdir."