Ulusal Strateji Merkezi (USMER)’nin ev sahipliğinde “Uluslararası 21. Yüzyılda Türk Dünyasında Dil Edebiyat Kültür Sempozyumu” 45 Aralık’ta yapılacak. Türk dünyasındaki iletişimin ve kültürel etkileşimin artırması hedeflenen sempozyumda 9 ülkeden 58 bilim insanı bildiri sunacak. “2021 Yunus Emre ve Türkçe Yılı” ve “İsmail Gaspıralı’nın Doğumunun 170. Yılı” bağlamında düzenlenen sempozyum saat 10.00’da başlayacak, çevrimiçi olarak yapılacak. Sempozyumu takip etmek isteyenler Teori Dergisi ve USMER’in Youtube kanallarından canlı olarak izleyebilecek.

Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer Gülsevin, USMER Başkanı Şule Perinçek ve Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Lemara Selendili’nin açılış konuşmasıyla başlayacak sempozyum şimdiden ilgililerde heyecan yarattı. Sempozyum Bilim Kurulu ve Düzenleme Kurulu Üyelerinden Prof. Dr. Zilola Khudaybergenova, Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan ve Prof. Dr. Kuralay Mukhamadi Aydınlık’a konuştu.

‘TÜRK BİLİM DÜNYASINI GÜÇLENDİRECEK’

Zilola Khudaybergenova

Prof. Dr. Zilola Khudaybergenova sempozyumun amaçlarını şu sözlerle anlattı: “Sempozyum tüm Türk halklarının dil, edebiyat ve kültüründen uzmanları bir araya getirmeyi, bilgi ve birikimlerini paylaşmayı amaçlıyor. Her Türk lehçesi, edebiyatı ve kültürünün kendine has özellikleri var. Ayrıca her Türk lehçesinin dilbilim, edebiyat, kültür çalışmalarının oluşum ve gelişim yolu kendine özgü. Dolayısıyla bu yöndeki sempozyum, tüm Türkçe bilgi tabanının zenginleşmesine, her Türk dilinin bilgi dünyasındaki kazanımlarının ve yeniliklerinin karşılıklı alışverişine zemin hazırlayacak. Ekonomi ve siyasetin yanı sıra dilbilim, edebiyat, kültür, bilgi ve deneyim alışverişi alanlarında da işbirliği, Türkçe konuşan ülkelerin daha da güçlenmesinin önünü açacaktır.”

KATILIMCILARIN YÜZDE 50'Sİ ÖZBEK

“Sempozyumda 9 ülkeden toplam 58 bildiri sunum için kabul edildi. Katılımcıların 16'sı profesör, 19'u doçent ve doktor. Katılımcıların geri kalanı doktora ve yüksek lisans öğrencileri. Bu durum bilim insanlarının yanı sıra bilime ilk adımlarını atan doktora ve yüksek lisans öğrencileri için de aynı derecede faydalı olacaktır. Bilim adamları genç nesillere rehberlik etmek için değerli tavsiyeler verecek ve genç araştırmacılar için bu uluslararası konferans son derece faydalı bir bilim okulu olarak hizmet edecektir. 58 katılımcının 25'inin, Özbek bilim insanı olması dikkat çekicidir. Aynı zamanda katılımcılar tebliğlerini Türkçe ve İngilizce dışında Türk lehçelerinden birinde okuma fırsatı buldular. Sempozyum çerçevesinde kabul edilen tebliğler, Türkçe konuşan ülkenin bilim insanlarını bir araya getirerek, Türk bilim dünyasını daha da güçlendirmek için fikir, bilgi ve deneyim alışverişinde bulunmaya hizmet edecektir. Nitekim Türk Devletleri Teşkilatı'nın amacı, Türkçe konuşan ülkeleri birleştirmek ve statülerini yükseltmektir. Sempozyumun bu stratejik plan çerçevesinde düzenlendiği söylenebilir.”

‘GENÇ ARAŞTIRMACILAR GÖRÜŞLERINİ İFADE EDECEKLER’

“Sempozyumda modern Türk lehçeleri, Türk edebiyatı, Türk dili ve edebiyatı eğitimi, Türk dillerinin tek dil ailesi ve farklı diller ailesi bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmesi, Türk ülkelerinde yapılan bilimsel araştırmaların analizi konularında tebliğler yer alacaktır. Bu tebliğler aynı zamanda Türkçe konuşulan ülkelerdeki dilbilim, edebiyat, pedagoji, kültürel çalışmalar alanındaki en son gelişmeler hakkında bilgi edinme fırsatı da sağlayacaktır. İlk defa bu kadar geniş çaplı bir sempozyuma katılan genç araştırmacıların görüşlerini dünya sahnesinden ifade etme fırsatı bulması da dikkat çekicidir.”

Muhammet Nur Doğan

Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan’da sempozyumun diğer sempozyumlardan fakını anlatarak dili, kültür ve edebiyatın önemine değindi: “Ulusal Strateji Merkezi sempozyumun amacını; Türk dünyasındaki iletişimi ve kültürel etkileşimi artırmak olarak açıklıyor. Böylesi bir amaç bugün artık bir varlık yokluk mücadelesi veren Türkiye’nin bu mücadelede kültürel, düşünsel ve uluslararası siyaset anlamında bir güç ve kuvvet devşirme çabasını sonuçlandırmaya yönelik önemli bir atılımdır.

Yıllar önce İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin düzenlediği uluslararası ve ulusal düzeydeki Türkoloji Kongrelerini bir kenara bırakacak olursak, bu sempozyumun özellikle son on yıl içindeki en kapsamlı bilimsel organizasyon olduğunu söyleyebiliriz. Türk Dünyasında Dil Edebiyat Kültür Uluslararası Sempozyumu’nun bu Türkoloji Kongreleri geleneğinin bir devamı ve sonuçları itibariyle Türkiye’nin varlık mücadelesinde bir kilometre taşı olmasını diliyorum.

‘TÜRK DİLİ, ASYA İÇİN STRATEJİK DEĞERDE’

“Yükselen Asya için Türk dilinin, kültürünün ve birikiminin Türkiye için bir beka meselesi olduğu kadar Doğu ve Asya halklarının uluslararası emperyalizme karşı kendilerini savunma anlamında oldukça stratejik bir değeri bulunmaktadır. Çünkü Türk dili, kültürü, sosyokültürel ve felsefi birikimi Doğu ve Asya milletlerinin oluşturacağı büyük barış ve uygarlık paktının ortak anlaşma ve iletişim aracıdır. Ortak kelimeler kadrosu ile ifadesini bulan ortak değerler sistemi işte bu büyük barış ve uygarlık paktının dili ve ifade vasıtasıdır. Milletimiz bakımından son derecede stratejik bir unsur olan Türk dili, edebiyatı ve kültürü dünyada bağımsız ve özgür bir dünyanın onurlu bir üyesi olma yolunda emin adımlarla yürüyen Türkiye’nin en büyük gücüdür. Sempozyum, işte bu gücün bütün dünyaya ilanı anlamında kutlanacak bir çabadır.”

‘BU BİRİNCİ ÇALIŞMAMIZ’

Kuralay Mukhamadi 

Prof. Dr. Kuralay Mukhamadi ise sempozyumdan çıkacak sonuçları anlattı: “Avrasya’dan yeni bir uygarlığın yükseldiği değişen dünya koşullarında, Türk Dünyasında iletişim ve işbirliğini ilerletmek büyük önem taşımaktadır. Sempozyum, Türklerin tarihi ve kültürel bağlarını güçlendirmeye yönelik çalışmalarımızın birincisi. Sempozyumun dil, edebiyat ve kültür konularından hareketle Türk dünyası birikimini geleceğe taşıyacak yeni iş birliklerine katkı sağlamasını dileriz.”

‘GELECEKTE DE DEVAMINI UMUYORUZ’

Prof. Dr. Kuralay Mukhamadi sempozyuma birçok üniversite ve araştırma enstitüsünün katıldığını ifade ederek sözlerine şöyle devam etti: “Özellikle, Verdanskiy Kırım Federal Üniversitesi, USMER Genel Koordinatörü, Kazan Federal Üniversitesi, El Farabi Kazak Üniversitesi, Rusya Bilimler Akademisi Ufa Federal Araştırma Merkezi Tarih, Dil ve Edebiyat Enstitüsü, Zenica Üniversitesi, Nizami Taşkent Devlet Pedagoji Üniversitesi, Tiran Üniversitesi, KKTC Lefke Avrupa Üniversitesi, Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Folklor Enstitüsü, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Teori Dergisi Genel Yayın Yönetmeni. Bu, bu alandaki ilk sempozyum. Umarız gelecekte de devam eder. Türk dilinin, kültürünün ve eğitiminin gelişimi çok önemli. Ve gelecekte bu alanda daha fazla araştırma yapılacak. Bu çalışmaların ortaya koyduğu konular genel olarak Türk dünyası ve insanlık için değerli olacaktır.”

Aydınlık