Türk Tabipleri Birliği Genel Sekreteri Vedat Bulut, Türkiye’de iyi üretim koşullarıyla milyonlarca doz aşı üretimi yapacak bir merkezin bulunmadığını öne sürdü.

Vedat Bulut, Gazete Duvar’da yayımlanan açıklamasında Türkiye’nin yerli aşıya umut bağlamasının yanlış olacağını savundu. Cumhuriyetçi Hekimler İkinci Başkanı Dr. Hikmet Çevik, TTB yöneticilerinin aşı çalışmalarına gölge düşürmeye çalıştığını söyledi.

Türkiye’de iyi üretim koşullarına uygun tesis bulunmadığını öne süren TTB Genel Sekreteri Bulut şöyle konuştu: “Bir aşının üniversitede üretilmesi demek milyonlarca doz aşı üretmek demek değil. Diyelim ki yerli aşının faz 3 çalışmaları başarı sağladı. Peki, milyonlarca doz aşı nerede üretilecek? Türkiye’de GMP (good manufacturing practice iyi üretim) koşullarında aşı üretimi yapan bir merkez insan için henüz yok. GMP koşulları –yani iyi laboratuvar ve iyi üretim olanaklarına uygun olarak aşıyı üretmeniz demektir. GMP koşullarında aşı üretimi veteriner aşılarda bir tane şirket var. O da hayvanlar için 50–100 bin doz üretim yapabiliyor. Şimdi Türkiye’nin aşı ihtiyacının 50–100 milyonu Türkiye’de üretilecekse bu aşıyı üretebilmek için şimdiden şirketler ile bağlantıların kurulması ve altyapının geliştirilmesi gerekiyor. Üretim koşullarını sağlamak bir altyapı yatırımı ister. Milyonlarca aşı üretimi yapmak için Bioreaktörlere ihtiyaç var. Biyoreaktör laboratuvarı, biyolojik veya biyokimyasal proseslerin kontrollü ortamlarda ve operasyon koşullarında (pH, sıcaklık, basınç, besi ve atık ortamı vb.) gerçekleştirilmesini sağlayan cihazlar olarak tanımlanıyor. Türkiye’de bioreaktör yatırımı kimsede yok. Batılı firmalar Türkiye’de dolum tesisi yapabilir ve bunun üzerinden aşı üretimi yapılabilir. Ama bunun altyapısını oluşturmak da en az 6 ay sürer. GMP üretim için ön koşuldur. Bunu sağlayamıyorsanız zaten aşıyı üretemezsiniz. Bu koşullar sağlanmadan Türkiye, ben ürettim der; ama bu durumda uluslararası satışını yapamaz ve etik sorunlar çıkar.”

TTB YÖNETİMİ HALKI YANILTMAYA ÇALIŞIYOR

Cumhuriyetçi Hekimler İkinci Başkanı Dr. Hikmet Çevik, TTB yönetiminin bozguncu bir tutum izlediğini söyledi. Çevik, “Tamamen halkı yanıltmaya yönelik bir tutumdalar. TTB Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut'un kendisini değerlendirmesi lazım. Şebnem Korur Fincancı başkanlığı altında yer almanın böyle bedelleri oluyor. Türkiye'nin aşı üretecek tesisleri mevcut bu herkesin de bildiği bir şey, gizli bir şey de değil. Buna rağmen böyle bir açıklama yapılması TTB Genel Sekreterinin kendi durumunu değerlendirmesi gerektiğini gösteriyor. Bu, Türkiye'nin aşı konusunda başarısını istemeyen bozguncu bir tutum. Bunu, bilim insanlarımızın moralini bozmak isteyen bir yaklaşım olarak görüyoruz” dedi.

BAKAN ÜRETİM ONAYI VERİLDİĞİNİ AÇIKLADI

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, önceki gün yapılan TÜBİTAK COVID19 Türkiye Platformu Aşı ve İlaç Geliştirme toplantısında aşı üretiminin yapılacağı tesislerle ilgili bilgi verdi. Varank, “Merkezleri Tekirdağ, Kocaeli ve Adıyaman’da bulunan 3 firma, 160 milyon doz aşı üretebilecek kapasiteye sahip. Talep edilmesi durumunda bu kapasitelerini de arttırabilecekler" dedi. Varank, söz konusu iki tesis için insan deneylerine geçme yolunda gerekli olan güvenli üretim onayının verildiğini, bir tesisin de başvuru sürecinin devam ettiğini belirterek, "Tekirdağ ve Adıyaman'da bulunan bu tesislerde, adenovirüs ve inaktif aşı adayları dünya standartlarında üretilecek ve faz 1 insan klinik çalışmalarına başlanacak. Diğer yenilikçi aşı adaylarının da en kısa zamanda faz çalışmalarını başlatmayı planlıyoruz" diye konuştu.